Miasto idealne. To stwierdzenie padało już na blogu przy okazji przewodnika po miejscowości Palmanova w regionie Friuli Wenecja Julijska. Jednak mało kto wie, że typowo średniowieczna, toskańska Pienza także w swoim założeniu miała być miastem idealnym. Odpowiadała tylko nieco innym ideałom, zupełnie innej epoki. Dziś turyści zwiedzający poszczególne toskańskie miasteczka nie zauważają znaczącej różnicy pomiędzy Pienzą, a innymi – równie pięknymi – miastami regionu. W czym więc tkwi tajemnica Pienzy?
Region Val d’Orcia zwiedzaliśmy spędzając wakacje w naszym rustykalnym domu z basenem od Novasol. Relację z tego wyjazdu przeczytasz w dziale Val d’Orcia. W dziale Toskania opisuję 50 najpiękniejszych miast i plaż regionu – to najbardziej rozbudowany przewodnik.
- Pienza – miasto z marzeń papieża. Co warto zobaczyć?
- Gdzie zaparkować i jak zwiedzać Pienzę?
- Corso il Rossellino – główna ulica miasta Pienza
- Pienza i niekończąca się panorama Val d'Orcia
- Polecane noclegi. Pienza czy wzgórza Val d'Orcia?
- Pienza – położenie
- Pienza – ciekawe miejsca, atrakcje, zabytki…
- Historia
- Komunikacja
- Miasta partnerskie
Pienza – miasto z marzeń papieża. Co warto zobaczyć?
Jeszcze do 1462 r. w miejscu dzisiejszej Pienzy znajdowało się stosunkowo niewielkie miasteczko Corsignano. W miejscu tym urodził się przyszły papież – Aeneas Silvius Piccolomini, późniejszy Pius II. Po tym jak Pius II objął swój urząd zdecydował się przebudować swoje rodzinne miasto według projektu Bernardo Rossellino.
Zarówno papieżowi, jak i architektowi chodziło o stworzenie harmonijnego miasta idealnego, które odpowiadałoby stylowi i obyczajom panującym w XV wieku. Plan się jednak do końca nie powiódł, ponieważ Pius II umarł stosunkowo wcześnie, a dla miasta oznaczało to koniec rozwoju. Pienza pozostała nie zmieniona praktycznie od momentu śmierci Piusa II.
[better-ads type=’banner’ banner=’16060′ ]
Gdzie zaparkować i jak zwiedzać Pienzę?
Zwiedzanie Pienzy nie jest zbyt kłopotliwe. To w gruncie rzeczy mała starówka kryjąca się w zwartej zabudowie. Nowa część miasta jest wyraźnie oddzielona od strefy zabytkowej, która w 1996 r. została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
Samochód najlepiej pozostawić na wyznaczonym miejscu gdzieś wzdłuż miejskich murów. Jeśli przyjedziesz w szczycie sezonu, będziesz musiał zaparkować gdzieś dalej, ale wszystkie parkingi są bardzo wyraźnie oznaczone. Niestety wszystkie miejsca są płatne (tzw. niebieskie linie).
Po raz ostatni w Pienzy byłem pod koniec lipca 2019 r., czyli w szczycie wakacyjnego sezonu. Nie udało mi się zaparkować w pobliżu miejskich murów. Duży parking gdzie było sporo wolnych miejsc znalazłem na końcu ulicy Via Mario Mencattelli. Parkować można na wyznaczonych miejscach zarówno wzdłuż ulicy jak i na dużym placu na końcu. Parking jest płatny. Mogą tu także parkować kampery. Do historycznego centrum z parkingu jest zaledwie 100 m. Najlepiej więc od razu ustawić ten adres w nawigacji.
[better-ads type=’banner’ banner=’16060′ ]
Corso il Rossellino – główna ulica miasta Pienza
Przez środek historycznego centrum biegnie w zasadzie jedna główna ulica – zamknięta dla ruchu samochodowego – Corso Rossellino. Gdzieniegdzie odchodzą od niej wąskie, boczne uliczki. To właśnie tutaj spacerują turyści i mieszkańcy. Wzdłuż ulicy znajdują się liczne bary, restauracje i sklepy z lokalnymi produktami (szczególnie cenione są tutejsze sery, wędliny, wina i oczywiście lokalna oliwa z oliwek). Przy Corso Rossellino znajdują się też najważniejsze zabytki miasta i główny plac – Piazza Pio II.
Przy głównym placu znajduje się XV-wieczna katedra, Palazzo Piccolomini i Palazzo Borgia, w którym aktualnie mieści się muzeum. Jest tu także miejski ratusz oraz kameralny bar ze stolikami rozstawionymi na świeżym powietrzu. Zatrzymaliśmy się tam na kieliszek lokalnego wina. Mimo, że to jedyny bar przy głównym miejskim placu za kieliszek wina zapłaciliśmy 3,50 euro, a za kawę 1,10 euro. Tanio, jak za możliwość zrelaksowania się przy zacienionym stoliku w samym sercu Pienzy.
Pienza i niekończąca się panorama Val d’Orcia
Kilkadziesiąt metrów od głównego miejskiego placu, pomiędzy Palazzo Piccolomini, a zabytkowym kościołem św. Franciszka znajduje się charakterystyczna wąska uliczka. Koniecznie się tam przespacerujcie. Na końcu alejki ukaże się Wam przepiękna panorama doliny Val d’Orcia. To właśnie tutaj znajduje się jeden z najpiękniejszych punktów widokowych w regionie, doceniany już w XV wieku przez ówczesnego papieża i hierarchów kościelnych.
Z kolei przy Piaza Pio II, w głębi po lewej stronie stojąc przodem do katedry znajduje się drugi punkt widokowy. To alejka biegnąca po dawnych murach miejskich. Widoki są tu podobne jak przy Palazzo Piccolomini, ale obydwa punkty są blisko siebie, więc warto przespacerować się także tutaj.
Na koniec warto zwrócić uwagę na tutejsze sklepy. Jak już wspominałem miasteczko nie jest drogie. Można tu kupić bardzo dobre, lokalne sery pecorino wyrabiane z owczego mleka. Niektóre sery są z dodatkami. My na spróbowanie kupiliśmy kawałek sera z truflami. Do tego 3 butelki lokalnego wina, takiego którego nie można dostać w markecie. Tylko jedna zdążyła z nami wrócić do Polski 😉
Polecane noclegi. Pienza czy wzgórza Val d’Orcia?
Jeśli szukasz hoteli, domów wakacyjnych i apartamentów w okolicy Pienzy, zajrzyj do mojego nowego działu noclegi w Toskanii. Z kolei na podstronie sprawdzone noclegi we Włoszech opisuję wszystkie obiekty noclegowe, które odwiedziłem w ostatnich latach.
Booking.com[better-ads type=’banner’ banner=’16283′ ]
Pienza – położenie
Pienza położona jest w malowniczym, lekko górzystym terenie w południowej części Toskanii, niedaleko Sieny.
Miasto zamieszkiwane jest przez nieco ponad dwa tysiące osób. Pienzę można podzielić na historyczne centrum wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO oraz na nowszą część, w której dominuje współczesna zabudowa mieszkalna. Poza samym miastem piękny jest także krajobraz doliny Val d’Orcia, w której leży Pienza.
Pienza – ciekawe miejsca, atrakcje, zabytki…
Niewielka Pienza określana jest mianem jednego z najpiękniejszych miasteczek Toskanii. W pełni się zgadzam z tym określeniem. Jeśli nie macie zbyt dużo czasu na zwiedzanie, to wycieczkę do Pienzy można połączyć ze zwiedzaniem pobliskiego Montepulciano. Na każde z miasteczek zarezerwujcie około 3 godziny plus dojazd.
Piazza Pio II
Główny plac miasta, wokół którego znajdują się najważniejsze zabytki. To serce niewielkiej Pienzy, wokół którego toczy się życie mieszkańców i turystów. Przy placu znajduje się XV-wieczna katedra, Palazzo Piccolomini i Palazzo Borgia.
Duomo di Pienza (katedra)
Miejska katedra została wzniesiona w XV wieku. Wcześniej w tym miejscu znajdował się kościół romański. W 1462 r. papież Pius II wydał bulę (specjalny dokument) zakazujący dokonywania jakichkolwiek zmian w kościele. W związku z tym wnętrze świątyni pozostało praktycznie niezmienione od XV wieku.
Palazzo Piccolomini
To renesansowy pałac wzniesiony według projektu Bernardo Rossellino, który wraz z papieżem Piusem II podjął się ambitnego zadania przebudowy miasta. Podobno architekt wzorował się na Palazzo Rucellai z Florencji. Wnętrze budynku dostępne jest dla turystów. W przeszłości była to rezydencja papieska. Budynek posiada wewnętrzny dziedziniec oraz taras widokowy, z którego można podziwiać krajobraz Val d’Orcia.
Kościół św. Franciszka
Niewielki kościółek znajduje się tuż obok Palazzo Piccolomini. Kościół zbudowano w XIII w. Fasada jest bardzo surowa. Wewnątrz można zobaczyć pozostałości fresków z XIV w.
Palazzo Borgia
Znajdujący się w samym centrum miasta pałac wybudowany przez kardynała Rodriga Borgię. Obecnie w budynku tym mieści się Museo Diocesano.
Pieve di Corsignano
To jedyny z ważnych zabytków Pienzy, który znajduje się poza obszarem ścisłego centrum. To XI-wieczny kościół wzniesiony w stylu romańskim, w którym został ochrzczony późniejszy papież Pius II. Aby dotrzeć do kościoła należy wyjść z miasta zabytkową bramą i skręcić lekko w lewo w ulicę Via Gozzante. Zaraz po wyjściu za historyczne mury znajdują się charakterystyczne brązowe tablice wskazujące drogę do Pieve di Corsignano. Na miejsce nie jest daleko, w żadnym wypadku nie należy podjeżdżać samochodem – wystarczy krótki spacer.
Punkt widokowy
Za katedrą przy Piazza Pio II znajduje się punkt widokowy na wzgórza Toskanii, określany mianem „niekończącego się krajobrazu”. Szczególnie w godzinach popołudniowych słońce przepięknie oświetla wzgórza doliny Val d’Orcia. Miejsce idealne dla zakochanych par, ale też amatorów toskańskiej fotografii. Można się wpatrywać bez końca. Widać winnice, pola uprawne, gaje oliwne, kręte drogi i liczne, strzeliste cyprysy. Gdzieniegdzie porozrzucane są zabytkowe domy i wille z kamienia.
Historia
Jeszcze w 1462 r. w miejscu dzisiejszej Pienzy znajdowało się niewielkie miasteczko Corsignano, w którym na świat przyszedł Aeneas Silvius Piccolomini, późniejszy papież Pius II. Po tym jak Pius II objął urząd papieski postanowił wykorzystać daną mu władzę i przebudować swoje rodzinne miasto w Toskanii na wzór miasta harmonijnego. Projekt bazował na humanistycznych koncepcjach urbanistycznych. W budowie idealnego miasta kluczową rolę miał odgrywać architekt Bernardo Rossellino, który podjął się zleconego przez papieża zadania.
Budowa miasta ruszyła począwszy od głównego placu i budynków wokół. Ciekawostką jest fakt, że przebudowa zaczęła się w 1459 r., a już trzy lata później papież konsekrował nową katedrę.
Jednak papież Pius II zmarł wcześniej, niż wszyscy się spodziewali. Dla Pienzy oznaczało to koniec ambitnego planu i dynamicznego rozwoju. W mieście nastał marazm i brak dalszych perspektyw.
W późniejszych latach Pienza była zajęta przez Borgiów, a później – w drugiej połowie XVI wieku – przeszła pod panowanie rodu Medyceuszy. Od 1860 r. Pienza jest częścią Zjednoczonych Włoch. W 1996 r. historyczne centrum zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Obecnie mieszkańcy miasta żyją głównie z turystki, rolnictwa, produkcji wina, serów, oliwy, wakacyjnego wynajmu apartamentów i z gastronomii.
Komunikacja
Jak dojechać do Pienzy?
Z południa Polski do Pienzy jest nieco ponad 1400 km w jedną stronę, jeśli wybierzesz najwygodniejszą drogę autostradami przez Czechy i Austrię. Niemal do samego końca można jechać autostradą. Z autostrady A1 zjedź na węźle Valdichiana, a później kieruj się piękną trasą SP327 na południe. Jeśli do Pienzy jedziesz z południa Włoch, to z autostrady A1 zjedź na węźle Chiusi – Chianciano Terme. Najpierw należy się kierować do miasta Chianciano, a później znaki będą już wskazywały miejscowość Pienza.
Zobacz więcej:
Stacja kolejowa w Pienzy
Najbliższa duża stacja kolejowa znajduje się w Chiusi. Stacja położona jest na ważnej trasie kolejowej łączącej Rzym z Florencją. Jest tu stosunkowo dużo połączeń. Z Chiusi do Pienzy można się dostać autobusem.
Druga pobliska stacja kolejowa jest w Sienie.
Autobus na linii Pienza – Siena
Mało kto podejmuje się zwiedzania Toskanii autobusami. To nie lada wyzwanie. Wielu przewoźników, mało połączeń, w zasadzie żadnych kursów w niedzielę. Do wielu miejsc autobusy nie dojeżdżają lub dojazd wymaga wielu przesiadek. Jeśli jednak zmuszeni jesteście korzystać z komunikacji publicznej, to aktualnych połączeń i cen szukajcie na stronie tiemmespa.it.
Na trasie Siena – S. Quirico – Pienza – Montepulciano kursuje linia 112. Poniżej znajduje się rozkład jazdy na 2021 r. Rozkład obowiązuje od poniedziałku do soboty. W niedzielę nie ma połączeń.
Rozkład jazdy autobusów w kierunku przeciwnym, czyli na trasie Montepulciano – Pienza – S. Quirico – Siena:
Lotnisko w pobliżu Pienzy
Najbliższe międzynarodowe porty lotnicze, z których są obsługiwane połączenia z Polski znajdują się w Pizie, Florencji i Rzymie.
Pienza parking w centrum miasta
Parkingi dla samochodów osobowych w Pienzy są dobrze oznakowane i duża część z nich jest tuż pod zabytkowymi murami miasta. Parkingi są płatne. Jeśli nie chcesz krążyć wzdłuż historycznego centrum, to w samochodowej nawigacji najlepiej od razu ustaw adres ulicy Via Mario Mencattelli w mieście Pienza. To największy parking oddalony zaledwie 100 m od centrum historycznego centrum.
Miasta partnerskie
- Pienza nie posiada miast partnerskich.
