Strona główna -> Marche -> Loreto i Sanktuarium Santa Casa – co warto zobaczyć, jak dojechać, gdzie spać?

Loreto i Sanktuarium Santa Casa – co warto zobaczyć, jak dojechać, gdzie spać?

Autor: Łukasz Ropczyński
Opublikowano: Ostatnia aktualizacja: 0 komentarz 17,1 tysięcy wyświetleń
Loreto i Sanktuarium Santa Casa - co warto zobaczyć, jak dojechać, gdzie spać - praktyczny przewodnik (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Loreto to punkt obowiązkowy dla wszystkich osób wierzących, a także dla tych, którzy interesują się architekturą sakralną. Każdego roku przybywają tutaj tysiące pielgrzymów, aby modlić się w słynnym Świętym Domku w Sanktuarium Santa Casa w Loreto. Odbywają się tutaj także wysokiej rangi uroczystości kościelne – miasto odwiedzał papież Jan Paweł II i papież Franciszek – a miłośnicy sztuki mogą podziwiać dzieła Bramentego. Nie można spędzać wakacji na wybrzeżu Marche i nie odwiedzić Loreto. Warto tu przyjechać, chociażby na chwilę późnym popołudniem.

Loreto jest ważnym miejscem pielgrzymkowym od siedmiuset lat. Miejscowość zawdzięcza swoją sławę zlokalizowanemu tutaj sanktuarium, figurce Czarnej Madonny i obecności Świętego Domku. Corocznie przybywa tu około czterech milionów pielgrzymów. Nie oznacza to jednak, że nie da się tego miejsca zwiedzić w spokoju, delektując się słońcem, pięknymi widokami i architekturą pamiętającą średniowiecze.

Jak dojechać do Loreto i gdzie rozpocząć zwiedzanie?

Piazza della Madonna, a w tle Sanktuarium Świętego Domku i Pałac Apostolski (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Piazza della Madonna, a w tle Sanktuarium Świętego Domku i Pałac Apostolski (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Jeśli spędzasz wakacje na wybrzeżu Adriatyku, to najłatwiej będzie Ci przyjechać do Loreto samochodem. Parkingi w mieście są wyjątkowo dobrze oznakowane – widać, że samorządowcy od lat są przygotowani na najazd sporej grupy turystów i pielgrzymów. Gdy byłem tu pierwszy raz, przypomniał mi się Asyż gdzie organizacja ruchu pielgrzymów jest równie dobra. Duży parking znajduje się przy Via Castelfidardo. Oczywiście jest on płatny, a dodatkowo w parkometrze należy podać numery rejestracyjne pojazdu. Następnie z parkingu do okolic sanktuarium można wyjechać windą (która bywa zawodna) lub schodami, jeśli winda akurat nie będzie działać.

W Loreto znajduje się też stacja kolejowa z dużą ilością połączeń. Przykładowo pociąg z Ankony jedzie tu zaledwie 20 minut, a bilet kosztuje tylko 3,50 euro.

Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Przez środek historycznego centrum prowadzi Corso Traiano Boccalini. To zamknięta dla ruchu ulica prowadząca od teatru, aż do Piazza della Madonna przed Sanktuarium. Przy deptaku znajdują się miejskie urzędy, hotele, restauracje, ale także bary, pizzerie i butiki. Wszystko z myślą o przybywających tłumnie pielgrzymach. Można tu kupić zarówno tani kawałek pizzy za 1,50 euro, który jest podgrzewany w piecu, jak i luksusowy zegarek Armaniego za 600 euro.

Noclegi w Loreto – jeśli przyjeżdżasz na dłużej

  • San Francesco Hotel****bardzo dobry, ale nie przesadnie drogi 4-gwiazdkowy hotel, który mieści się w budynku dawnego klasztoru w Loreto. Oczywiście całość została gruntowanie przebudowana. Do Sanktuarium spacerem można dojść w 10 minut. Bezpłatny parking, wifi, bardzo ładne pokoje i znakomite śniadania.
  • Casale Papa – znajduje się bardzo blisko stacji kolejowej (więc to dobra baza wypadowa do zwiedzania okolicy) i 3 km od Sanktuarium. Jest tu ładny basen, więc można połączyć zwiedzanie z wypoczynkiem. Darmowy parkingi, wifi. Obiekt w stylu rustykalnym, ale po generalnym remoncie. W słoneczne dni śniadanie serwowane jest w ogrodzie przy basenie.

W artykule Marche we Włoszech – najpiękniejsze miasta i plaże, a także polecane noclegi znajdziesz więcej polecanych hoteli, domów wakacyjnych, apartamentów i kempingów w tej okolicy.

Sanktuarium Santa Casa w Loreto – pierwsze wrażenia

Sanktuarium Santa Casa w Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Sanktuarium Santa Casa w Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Kiedy dojdziesz już do placu przed Sanktuarium możesz podziwiać to, co we Włoszech najwspanialsze. Piękna architektura, tętniący życiem plac, renesansowa fontanna i dające chłód podcienia Pałacu Apostolskiego. W przeszłości władze Państwa Kościelnego dokładały ogromnych starań, aby to miejsce było wizytówką regionu. Dziś lokalni samorządowcy skrupulatnie pilnują, aby plac jak najbardziej przypominał miejsce sprzed kilku wieków. Nie ma tu restauracyjnych stolików, krzykliwych szyldów i kolorowych elewacji. Całość jest stonowana – jakby czas zatrzymał się w miejscu. Z powodzeniem można by nagrywać historyczny film, bez budowy dodatkowej scenografii. 

wnętrze Sanktuarium Santa Casa w Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
wnętrze Sanktuarium Santa Casa w Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Samo Sanktuarium Santa Casa w Loreto – mimo, że słynne i tłumnie odwiedzane – jest bardzo przyjazne dla turystów. Atmosfera nie jest tu sztucznie nadęta, a wnętrza świątyni wręcz zachęcają do wizyty. Podobno obowiązuje tu zakaz robienia zdjęć, ale w czasie naszej wizyty wszyscy swobodnie przemieszczali się z aparatami. Zakaz fotografowania w praktyce dotyczył wyłącznie samego Świętego Domku (a nie całego Sanktuarium) i tam rzeczywiście zdjęć robić nie wypadało. Co więcej po Sanktuarium tłumnie spacerowały rodziny z dziećmi. Nikomu nie przeszkadzały niemowlaki, które zbytnio nie przywiązywały wagi do zachowania ciszy w świętym miejscu.

Sanktuarium otwarte jest codziennie od godziny 6:15 do 19:00. W sezonie wakacyjnym godziny otwarcia wydłużone są do 19:30. Do Santa Casa można wejść pomiędzy godziną 9:00, a 12:30 oraz od 15:00 do 18:00. W sezonie wakacyjnym nawet do 18:30 lub do 19:00 w niektóre dni.

Święty Domek w Loreto pochodzi z okresu starożytności

Święty Domek znajdujący się wewnątrz Sanktuarium Santa Casa (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Święty Domek znajdujący się wewnątrz Sanktuarium Santa Casa (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Sama bazylika powstała w XV w., jednak znajdujący się wewnątrz Święty Domek pochodzi z okresu starożytności. Podobne sanktuaria z kopią Świętego Domku są na całym świecie – także w Polsce. Nazywa się je wówczas domkami loretańskimi, właśnie od oryginału z włoskiego Loreto. W Polsce jest 18 domków loretańskich i można je zwiedzać podążając Ogólnopolskim Szlakiem Kaplic Loretańskich.

Święty Domek znajdujący się wewnątrz Sanktuarium Santa Casa (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Święty Domek znajdujący się wewnątrz Sanktuarium Santa Casa (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Głównym punktem Sanktuarium w Loreto jest Święty Domek (czyli Santa Casa di Loreto). Jest to budynek wzniesiony z kamienia o wymiarach 8,5 m x 3,8 m x 4,1 m. Zewnętrzne ściany domku to marmurowe płaskorzeźby, przedstawiające sceny z życia Maryi oraz wyobrażenia proroków. Wewnątrz Santa Casa znajduje się rzeźba przedstawiającą tzw. Madonnę z Loreto.

Święty Domek znajdujący się wewnątrz Sanktuarium Santa Casa (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Święty Domek znajdujący się wewnątrz Sanktuarium Santa Casa (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Historia tego budynku sięga co najmniej końca okresu krucjat. Według tradycji, jest to część domu z Nazaretu, w którym Maryja urodziła się i wychowała, doświadczyła zwiastowania i w którym mieszkał w dzieciństwie Jezus Chrystus. Według podań, po wniebowstąpieniu Jezusa dom został przekształcony w kościół. Aby ochronić dom przed zniszczeniem przez Turków w 1291 r., kupiecka rodzina de Angeli sfinansowała i zorganizowała przewóz domku drogą morską przez Bałkany, i w 1294 r. dalej do Recanati – nadmorskiej miejscowości położonej kilka kilometrów od Loreto.

Co poza sanktuarium warto zobaczyć w Loreto?

Na turystów z Polski poza Sanktuarium czeka jeszcze jedno ważne miejsce. To Polski Cmentarz Wojenny w Loreto położony nieopodal głównego placu, na którym znajduje się około 1112 grobów polskich żołnierzy z 2. Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa. Do cmentarza prowadzą Święte Schody (Scala Santa). Cmentarz znajduje się przy głównej alejce łączącej dworzec kolejowy z Sanktuarium. Nie sposób go nie zauważyć.

Po północno-wschodniej stronie Piazza della Madonna (tego samego placu przy którym znajduje się Sanktuarium) warto także zwrócić uwagę na Pałac Apostolski. Przeczytacie o nim w dalszej części przewodnika. Wewnątrz mieści się muzeum. Na środku Placu Madonny stoi barokowa Fontana Maggiore.

Koniecznie zwróć także uwagę na historyczne mury obronne miasta, które charakteryzują dwa duże, okrągłe bastiony wybudowane w latach 1518-1521. Od strony wschodniej (czyli od strony Adriatyku) można zobaczyć zabytkową Porta Marina. To brama prowadząca do miasta od strony polskiego cmentarza i dworca kolejowego. Po przeciwnej stronie centrum znajduje się Porta Romana – brama została zbudowana przez Pompeo Floriani około 1590 r., zastępując Porta Osimana (obecnie zamknięta).

Rezerwujesz nocleg we Włoszech?

Wszystkie artykuły na blogu dla Czytelników zawsze pozostaną bezpłatne. Jeśli moje teksty były dla Ciebie pomocne, miło mi będzie, jeśli rezerwując nocleg na booking.com skorzystasz z tego linku polecającego lub wyszukiwarki poniżej. Cena dla Ciebie będzie bez zmian, ale booking.com podzieli się ze mną swoją prowizją. Daj znać, jeśli będę Ci mógł jakoś pomóc w planowaniu wyjazdu.

Booking.com

[better-ads type=’banner’ banner=’16283′ ]

Loreto – położenie

Loreto położone jest w regionie Marche, w prowincji Ankona nad Adriatykiem. Region słynie z pięknych plaż. Jednak Loreto od wybrzeża dzieli około 7 km, a od stolicy regionu oddalone jest o 30 km, w kierunku południowym.

W pobliżu znajduje się słynna plaża w Numana i piękne wybrzeże w Sirolo (obydwie miejscowości na terenie Parco Regionale del Conero), oddalone od Loreto o 13 km. Loreto liczy ponad 12 tys. mieszkańców. Historyczne centrum miasta położone jest na wzgórzu, skąd rozpościera się widok na panoramę regionu Marche.

widok na Loreto ze średniowiecznej miejscowości Castelfidardo, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
widok na Loreto ze średniowiecznej miejscowości Castelfidardo, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Loreto – ciekawe miejsca, atrakcje, zabytki…

Loreto jest przyjemnym, średniowiecznym miastem. Jednak mimo ciekawej architektury i punktów widokowych na wybrzeże, najważniejsze jest tutaj Sanktuarium Świętego Domku, które można zwiedzać bezpłatnie. To tam kierują się wszyscy turyści. Jeśli jedziesz tutaj prosto z plaży, to pamiętajmy o okryciu na ramiona i niezbyt krótkiej sukience.

Sanktuarium Świętego Domku

Mimo, że fasada świątyni na to nie wskazuje w środku ujrzysz gotycką trójnawową bazylikę, której budowę rozpoczęto w 1469 r. Niektóre elementy wystroju wnętrza sanktuarium pochodzą z epok późniejszych. Całość jest monumentalna – długość 93 m i wysokość 60 m. Te imponujące rozmiary widać też kiedy ujrzysz kościół z oddali zbliżając się do Loreto, chociaż z perspektywy samego placu świątynia wydaje się stosunkowo nieduża. W kościele na uwagę zasługują freski w prezbiterium i polska kaplica, której dekoracja przedstawia religijno-patriotyczne epizody z historii ojczyzny. Polacy wsławili się obroną tego sanktuarium o czym przypomina umieszczona przy kaplicy tabliczka: W czasie szalejącej ostatniej wojny, na podstawie licznych dowodów, przekonaliśmy się jak gorącą wiarą i nabożeństwem do Bogurodzicy odznaczają się Polacy. To oni po odniesieniu zwycięstwa na zgliszczach klasztoru Monte Cassino wznieśli ołtarz przyozdobiony obrazem świętej Bożej Rodzicielki. Od ognia i zniszczenia, nie bacząc na niebezpieczeństwo utraty życia, uratowali święty Domek Loretański, na który spadły zapalające bomby. Tych przeto najdzielniejszych żołnierzy i obrońców mariackiej świątyni, poleciliśmy udekorować papieskimi odznaczeniami – z listu Piusa XII papieża, skierowanego do arcybiskupów i biskupów ordynariuszy Polski. 1 września 1951 roku.

Sanktuarium Santa Casa w Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Sanktuarium Santa Casa w Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Święty Domek

Znajduje się pod kopułą kościoła. Zdziwi się ktoś to poszukuje sporych rozmiarów domu, święty domek ma bowiem 9,5 na 4 metry w stosunku do ogromnej świątyni. Tradycja podaje, że krzyżowcy, którzy w 1291 r. zostali wyparci z ostatniej swojej twierdzy Akkon i postanowili uratować domurowaną część domu Maryi (pozostałą część stanowiły pomieszczenia wykute w skale). Został on przeniesiony do Trsatu w Chorwacji, a następnie w 1294 r. drogą morską do Loreto. Najbardziej prawdopodobna wersja mówi o rodzinie rządców Epiru De Angelis (Aniołowie), która postanowiła uratować z Nazaretu domek. Kamienie, z których zbudowany był dom przewieziono statkiem do Loreto. Domek z zewnątrz posiada renesansową obudowę wykonaną na zlecenie papieża Juliusza II, projekt wykonał Bramante.

Święty Domek znajdujący się wewnątrz Sanktuarium Santa Casa (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Święty Domek znajdujący się wewnątrz Sanktuarium Santa Casa (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Cudowna figura Madonny

Znajduje się w ołtarzu wewnątrz Świętego Domku. Obecna jest kopią wykonaną przez Celleniego po pożarze z 1921 r., który zniszczył oryginał. Ta pierwsza była wykonana z drzewa cedrowego – rosnącego w ogrodach watykańskich – przez Quattriniego w XIV w.

Plac Madonny i Pałac Apostolski

Piazza della Madonna czyli plac przed którym znajduje się sanktuarium. Przy placu znajduje się Pałac Apostolski projektu Bramentego. Biegnące na dwóch poziomach i po dwóch stronach placu arkady (gustownie oświetlone nocą), jasnożółta barwa kamieni i białe półkolumny, a także całość projektu stanowią wspaniałe domknięcie placu od strony północnej i zachodniej. W pałacu znajduje się skarbiec, w którym oglądać można liczne wota i dary pielgrzymów. W miejscu, w którym Pałac Apostolski niemal łączy się z Sanktuarium znajduje się wieża. Wbrew pozorom nie powstała ona wraz ze świątynią. Wieża została dobudowana w połowie XVIII w. Na Placu Madonny znajduje się też XVII wieczna fontanna stanowiąca dopełnienie zabudowy placu.

widok na Plac Madonny i Pałac Apostolski w Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
widok na Plac Madonny i Pałac Apostolski w Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Cmentarz Polski

Na Cimitero Militare Polacco di Loreto w 1080 grobach spoczywają polscy żołnierze z 2. Korpusu Polskiego, dowodzeni przez gen. Władysława Andersa, którzy polegli w czasie walk na linii frontu od Pescara aż do tzw. „Linii Gotów”. Decyzję o założeniu cmentarza podjęto 21 lipca 1944 r. kiedy to w bazylice loretańskiej odbyło się żałobne nabożeństwo za poległych polskich żołnierzy. Uczestniczyli w niej: Naczelny Wódz Polski gen. Kazimierz Sosnkowski i gen. Władysław Anders oraz mieszkańcy miasta i przedstawiciele władz. Obok cmentarza do sanktuarium prowadzi dróżka z kapliczkami różańcowymi. Na jej końcu w kaplicy Ukrzyżowanie znajduje się marmurowa kaplica z podziękowanie włoskich spadochroniarzy dla polskich żołnierzy.

Porta Marina i Porta Romana

Dwie zabytkowe bramy prowadzące do historycznego centrum miasta. Na bramę Porta Marina trafisz idąc z dworca kolejowego, obok polskiego cmentarza do Sanktuarium. Została zbudowana w latach 1523-1534, a wzbogacona w latach 1617-1624 przez Giovanniego Brancę o elementy z rozbiórki starego cmentarza. Natomiast Porta Romana znajduje się po zachodniej stronie miasta i została zbudowana około 1590 r. Mury obronne Loreto powstały na zlecenie papieża Leona X w obawie przed atakami Turków. Powstałe wtedy także dwa cylindryczne bastiony.

Porta Romana wybudowana około 1590 r., jedna z dwóch zabytkowych bram prowadzących do miasta (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Porta Romana wybudowana około 1590 r., jedna z dwóch zabytkowych bram prowadzących do miasta (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Historia

Budowa sanktuarium w XV w. wyznaczyła główne kierunki architektonicznego rozwoju Loreto. To wokół bazyliki zaczęły powstawać kolejne ulice i zabudowania. Gdy zakończył się pierwszy etap budowy bazyliki podjęto decyzję o budowie murów obronnych miasta (miało to miejsce w XVI w.).

W czasie II wojny światowej polscy żołnierze wyzwolili miasto i obronili tutejsze sanktuarium. Działali oni w ramach II Korpusu Polskiego. Polscy żołnierze pod dowodzeniem gen. Władysława Andersa w czasie walk na terenie miasta szczególnie dbali o skutki swoich działań. Starano się nie zniszczyć kulami historycznej zabudowy sakralnej. To się udało, za co lokalna społeczność jest wdzięczna Polakom do dziś.

Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Loreto, region Marche, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Komunikacja

Jak dojechać do Loreto?

Z południa Polski do Loreto jest nieco ponad 1300 km w jedną stronę, jeśli wybierzesz podróż autostradami przez Czechy i Austrię. Jedynie pielgrzymki jadą zazwyczaj celowo do Loreto zaliczając po drodze inne punkty obowiązkowe, takie jak Padwę, Asyż, a po Loreto także Rzym. Przeciętny turysta, który do Włoch jedzie na własną rękę, Loreto niemal zawsze odwiedza przy okazji, gdy spędza wakacje na wybrzeżu Adriatyku. Na zwiedzenie Loreto wystarczy kilka godzin, dlatego można się tu wybrać nawet popołudniem – po dniu spędzonym na plaży.

Przy okazji zobacz także:

Parking w Loreto

Duży parking znajduje się przy Via Castelfidardo. Jest on płatny (1,50 euro za godzinę), a dodatkowo w parkometrze należy podać numery rejestracyjne pojazdu. Z tego powodu czasem turyści nie znający języka włoskiego nie wiedzą dlaczego parkometr nie chce wydrukować biletu. Z parkingu do okolic sanktuarium można wyjechać windą lub schodami, jeśli winda akurat nie będzie działać.

Stacja kolejowa w Loreto

Do Loreto można dojechać pociągiem z Ankony. Podróż trwa około 20 minut, bilet kosztuje około 3,50 euro. Połączeń jest bardzo dużo. Rozkład można sprawdzić na stronie włoskich kolei trenitalia.com. Do samego centrum Loreto trzeba jeszcze kawałek podejść pod górkę, to około 20 minutowy spacer.

Pobliskie lotnisko

Najbliższy międzynarodowy porty lotniczy znajdują się w Ankonie. Od pewnego czasu lotnisko w Ankonie ma bezpośrednie połączenia z Krakowem.

Miasta partnerskie

  • Altötting (Niemcy)
  • Częstochowa (Polska)
  • Fátima (Portugalia)
  • Mariazell (Austria)
  • Nazaret (Izrael)

Przeczytaj także

Zostaw komentarz