Dla Włocha dobre wino często bywa podstawą dobrej kuchni. Dla osób spoza Włoch włoskie wino jest synonimem najwyższej jakości, wspaniałej historii i elementem prestiżu. Włochy są ojczyzną znanego na całym świecie Chianti, ale o miano najsłynniejszego włoskiego regionu walczy nie tylko Toskania. Świetnie i znane na całym świecie wina produkuje Piemont, Abruzja, regiony południa Włoch oraz Sycylia. Ta ostatnia słynie z niezwykle zwariowanego wina Marsala.
Z przyczyn klimatycznych włoskie wina dzieli się najczęściej na te z północy, te z Toskanii i te z południa, w tym z Sycylii. Mało kto zdaje sobie sprawę z faktu, że we Włoszech istnieje najwięcej na świecie odmian winorośli. Jest to szczególnie widoczne na południu kraju, gdzie z uwagi na klimat, w niewielkich lokalnych winnicach można odkrywać przeróżne smaki. Włosi są największym producentem wina na świecie – zaspokajają aż 20 proc. światowej produkcji. To znacząco więcej niż jakikolwiek inny kraj. Oznacza to, że Włosi prawdopodobnie na winie znają się tak dobrze, jak żaden inny naród.
Z włoskimi winami jest jak z pięknymi kobietami: bywają niebezpieczne i można się w nich zakochać bez pamięci – mówił kiedyś Witold Makowski, właściciel sklepu Oliwa i Wino w rozmowie z “Gazetą Wyborczą”. Mówił także: Włoskie wina to wielka różnorodność, więc potrafią zaspokoić wszystkie gusta. Wiele regionów winiarskich, mnóstwo szczepów i tysiącletnie tradycje winiarskie, które przechodzą z pokolenia na pokolenie – to wszystko sprawia, że Włochy są światowy liderem w produkcji win, zwłaszcza jakościowych.
Veneto
Region Veneto szczyci się produkcją wina na skalę przemysłową. Najsłynniejsze lekkie wina białe i czerwone z tego regionu to Soave i Valpolicella. W przypadku wina Soave istnieje bardziej luksusowa odmiana Soave Classico. Produkują ją wyłącznie małe winnice i raczej nie jest dostępna w tradycyjnych polskich sklepach. Wina Recioto Amarone i Recioto Amabile powstają z suszonych winogron. Z kolei wśród weneckich gondolierów popularne jest Recioto Sovae – białe wino o lekko miodowym smaku.
Trydent
W tym górskim regionie Włoch winnice przylegają do stromych, urwistych zboczy. W przeciwieństwie do środkowych i południowych Włoch, zima trwa tutaj długo i jest obfita w śnieg. Czerwone wina z tego regionu uważane są za nieco ciężkie, z posmakiem truskawkowym lub śliwkowym. Z kolei wina białe pochodzące z Trydentu oraz z okolic jeziora Garda, są raczej łagodne i lekkie.
Piemont
W Piemoncie produkuje się podobne wina do tych, jakie znamy z Trydentu. Stąd pochodzą słynne marki Barolo i Barbaresco. Tutejsze wina są cierpkie w smaku i dość mocne. Górzysty region oraz długa zima nie sprzyja dojrzewaniu wielu szczepów, dlatego tutejsze winiarnie dysponują specjalnymi odmianami. Region słynie także z musującego wina Asti, jest to łagodne, słodkie wino, idealnie pasujące do popołudniowego deseru.
Toskania
Z tego regionu pochodzą najsłynniejsze włoskie wina. Na ich czele stoi Chianti – to czerwone wino ma różny smak, w zależności od producenta. Zazwyczaj jest to młode, lekkie wino owocowe, ale są też odmiany, które leżakują wiele lat zanim trafią na rynek. Najbardziej luksusowe wina z Toskanii, a jednocześnie uważane na najlepsze i co za tym idzie najdroższe, to Vino Nobile di Montepulciano i Brunello di Montalcino. Inne znane wino z Toskanii to Supertuscan – dobre, ale tańsze od wymienionych powyżej. W Toskanii produkuje się również wina białe z suszonych winogron, nazywane Vino Santo.
Umbria
Wina z Umbrii w sklepach zazwyczaj są tańsze niż te z Toskanii, ale to wcale nie oznacza, że są gorsze. Na uwagę zasługuje białe Orvieto Classico produkowane w winnicach w pobliżu zabytkowego miasta Orvieto słynącego z pięknej katedry. Wino to ma lekko orzechowy smak. Z win czerwonych warto zwrócić uwagę na Umbria Sagrantino, które zachwyca bogactwem aromatu przypraw.
Abruzja
Wino o typowo włoskim smaku, a przy tym przystępnej cenie to Montepulciano d’Abruzzo. Jest to czerwone, soczyste wino produkowanie w okolicach miasta Montepulciano we włoskiej Abruzji.
Sycylia
Najbardziej znanym sycylijskim winem jest Marsala. Przez lata Marsala – z uwagi na dużą zawartość alkoholu – używana była głównie w kuchni. Ostatnio koneserzy ponownie doceniają wartość tego wina. Godne uwagi jest również mocne, czerwone wino Nero d’Avola. Sycyliczyjcy nie przejmują się normami DOC przez to ich wina bywają prawdziwym szaleństwem dla degustatorów.