Werona w 2 dni! Co warto zobaczyć, gdzie zjeść, gdzie zaparkować? Bardzo praktyczny przewodnik po mieście Romeo i Julii!

Słynna na całym świecie Werona nawet bez historii o Romeo i Julii byłaby warta zobaczenia. Turyści zwiedzający miasto śladami Julii często nawet nie wiedzą, że Szekspir nigdy w Weronie nie był. Co więcej podróżnicy chcą sobie zrobić zdjęcie na słynnym balkonie w Domu Julii, ale tak naprawdę Julia nigdy w tym domu nie mieszkała. Kto by się tym jednak przejmował, skoro UNESCO wpisało Weronę na listę światowego dziedzictwa i jest to niezaprzeczalnie jedno z najpiękniejszych miast na północy Włoch. Zapraszam Cię do mojego przewodnika po Weronie, w którym zwiedzanie śladami Julii jest tylko niewielkim dodatkiem do całej listy efektownych zabytków, atrakcji i punktów widokowych, które ma do zaoferowania Werona.

Pomimo faktu, że Werona liczy ponad 260 tys. mieszkańców, to jest historyczne centrum skupione jest na stosunkowo niedużym obszarze, wokół rzeki Adygi.

Jeśli poszukujesz rzetelnych wiadomości z Włoch oraz wakacyjnych inspiracji, porad i darmowych przewodników to zapraszam Cię do obserwowania naszego konta na Instagramie.

W Weronie byliśmy kilkukrotnie. Ostatnio w maju 2022 r., a później – zafascynowani miastem – wróciliśmy jeszcze na kilka dni w 2023 r. Dlatego zdjęcia w tym artykule pochodzą z różnych pór roku.

Nasz przewodnik po Weronie to właściwie gotowy plan na zwiedzanie miasta:

• plan spaceru – zabytki i atrakcje opisane według kolejności zwiedzania na jeden lub dwa dni w mieście;
• dwie mapy z trasami zwiedzania Werony;
• polecane przez lokalsów restauracje – świetnie oceniane i nierujnujące portfela;
• polecane noclegi – w tym także dla osób, które tak jak my, chcą bezpiecznie zaparkować samochód;
• wskazówki na temat wygodnych parkingów i strefy ZTL, jeśli planujesz przyjechać do Werony na jeden dzień, na przykład przy okazji wakacji nad pobliskim jeziorem Garda.

Gdzie spać w Weronie? Polecane miejsca

Nie zamierzam Ci polecać przypadkowych hoteli, w których nie byłem, więc w przypadku Werony ograniczę się tylko do dwóch rekomendacji:

• Hotel San Luca*** – w tym hotelu spędziliśmy nasz pierwszy weekend w Weronie. Pokoje i łazienki niedawno zostały wyremontowane. Ceny nie są tu tak wygórowane jak w hotelach w historycznym centrum, a mimo to do Areny i Piazza Brà mieliśmy zaledwie 300 m. W pobliżu były więc restauracje i tani supermarket Eurospin. Natomiast samochód można zaparkować na pobliskim parkingu podziemnym Cittadella (około 100 m od hotelu).

• B&B Bravo 18 – podczas drugiej wizyty w Weronie wybraliśmy niedrogi pensjonat B&B poza centrum. Zależało nam przede wszystkim na bezpiecznym, prywatnym miejscu parkingowym, ponieważ w samochodzie mieliśmy sprzęt narciarski. Nasz apartament składał się z dwóch sypialni, łazienki i tarasu z widokiem na willową dzielnicę Werony. Właścicielka mieszka na dole i codziennie rano przygotowuje swoim gościom obfite śniadanie. Jednak my dużych śniadań nie jemy, więc prosiliśmy tylko o kawę, soki i cornetti. Przyjemne miejsce, bardzo tanie, a ogromną zaletą jest parking za bramą. Jedyna wada to odległość od centrum Werony – 30 minut spacerem pieszo. Natomiast niespecjalnie jest jak dojechać autobusem.

Wszystkie hotele, apartamenty i B&B w Weronie znajdziesz tutaj.

Werona w jeden dzień – plan zwiedzania

Jeśli na poznanie Werony masz tylko jeden dzień, to proponuję rozpocząć zwiedzanie miasta od Piazza Brà i Areny (punkty A i B na poniższej mapie), a później stopniowo przemierzać przez historyczne centrum.

W ten sposób, zwiedzając niespiesznie, o zachodzie słońca znajdziesz się na tarasie widokowym przy Castel San Pietro (punkt J na powyższej mapie). To najlepszy moment na pamiątkowe zdjęcia z cudowną panoramą Werony w tle. Podpowiem Ci także gdzie w historycznym centrum zatrzymać się na obiad.

Piazza Brà

To największy plac w mieście i jeden z największych we Włoszech, będący jednocześnie najbardziej reprezentacyjnym miejscem w Weronie. To właśnie na tym placu znajduje się słynna Arena, o której za moment. Dodatkowo przy placu warto zwrócić uwagę na XIX-wieczny Palazzo Barbieri, będący siedzibą władz miasta oraz Palazzo della Gran Guardia, w którym odbywają się ważne wydarzenia kulturalne.

Jak każdy włoski piazza w centrum miasta, ten także otoczony jest licznymi kawiarniami i restauracjami ogródkami. Piazza Brà to miejsce spotkań, spacerów i odpoczynku, a niewielka część placu jest zacieniona przez sosnowe i cedrowe drzewa.

Spacerując po placu warto także zwrócić uwagę na zbudowaną w XV wieku Bramę Brà (wł. I Portoni della Brà), na której znajduje się zegar. Jednak sam zegar pośrodku bramy zamontowano dopiero w 1871 r.

Piazza Brà leży nieco z boku ścisłego, historycznego centrum miasta, dlatego to dobry punkt, aby właśnie stąd rozpocząć zwiedzanie Werony.

Arena w Weronie

Rzymski amfiteatr w Weronie, nazywany po prostu Areną, to symbol miasta, stojący w samym sercu Piazza Brà. Został zbudowany w pierwszej połowie I wieku, ma więc prawie 2000 lat! Stojąc z boku amfiteatru, nie wydaje się on tak duży, jak jest w rzeczywistości. Mógł pomieścić 25 tys. widzów. W przeszłości odbywały się tu walki gladiatorów oraz walki z dzikimi zwierzętami.

Większe amfiteatry we Włoszech znajdują się tylko w Rzymie – mowa oczywiście o Koloseum – i w mieście Kapua nieopodal Neapolu. Ten ostatni mógł pomieścić aż 60000 osób, jednak zachował się do dzisiejszych czasów w dużo gorszym stanie niż Arena z Werony.

Na teren amfiteatru można i warto wejść (obowiązują bilety wstępu), ale tylko w tych dniach, w których w Arenie nie odbywają się wydarzenia kulturalne (wtedy obowiązuje oddzielne, droższe bilety). Z góry roztacza się widok na dachy starego miasta. W wakacyjne noce w amfiteatrze wciąż odbywają się opery, koncerty lub przedstawienia. Część z nich często transmitowana jest przez włoską telewizję.

Porada praktyczna: bilety do Areny można kupić bezpośrednio przed wejściem w kasach na miejscu w cenie 10 euro. Dzieci od 8 do 14 roku życia płacą 1 euro. Dzieci do 7 roku życia mają wstęp za darmo. Bilety można zarezerwować także online na oficjalnej, rekomendowanej stronie https://www.museiverona.com/ – wówczas obowiązuje dodatkowa dopłata 1 euro do każdego biletu. Od października do maja Amfiteatr w Weronie otwarty jest od wtorku do niedzieli od 9:00 do 19:00 (ostatnie wejście o 18:30). Natomiast od czerwca do września Arena otwarta jest przez cały tydzień. W poniedziałki do 19:00, a w pozostałe dni do 16:00. Ostatnie wejście możliwe jest na pół godziny przed zamknięciem.

Główna ulica handlowa Via Giuseppe Mazzini

Po zwiedzaniu Areny czas na spacer zatłoczoną Via Mazzini. Ta reprezentacyjna, zamknięta dla ruchu samochodowego ulica, łączy dwa najważniejsze miejskie place. Z Piazza Brà można nią dojść do Piazza della Erbe, a także w bliskie okolice Domu Julii.

W niemal każdym większym włoskim mieście znajduje się jedna główna ulica handlowa, przy której zlokalizowane są najdroższe butiki, markowe sklepy, bary i lodziarnie. W Weronie przy Via Mazzini znajdziesz między innymi butiki takich marek jak Gucci, Dolce & Gabbana, Louis Vuitton, Swarovski, Furla, Victoria’s Secret, czy Saint Laurent. Warto zajrzeć do sklepów z pamiątkami. Natomiast omijaj lodziarnie znajdujące się przy Via Mazzini – z zewnątrz wyglądają pięknie, ale lody są tutaj przeciętne.

Ristorante Greppia Werona, czyli przerwa na obiad w znakomitej restauracji

Z deptaku Via Mazzini w pewnym momencie warto skręcić w prawo, a potem w zaułek w lewo, aby trafić do Ristorante Greppia. To jedna z najlepszych restauracji w historycznym centrum. Niech Cię nie zmyli zdjęcie, na którym w tle nie widać jeszcze innych gości, ponieważ weszliśmy zaraz po otwarciu.

Restauracja w google maps ma opinię 4.5/5, ale nam to miejsce przypadkowo poleciło dwóch młodych chłopaków w barze. Restauracja ma dwie piękne sale i kilkadziesiąt stolików, ale mimo wszystko warto zrobić wcześniej rezerwację.

Specjalizują się w kuchni typowej dla Werony. W La Greppia sami produkują świeży makaron, a wśród drugich dań królują lokalne dania z jagnięciny, wołowiny, cielęciny, koniny czy osła.

Ristorante Greppia
Vicolo Samaritana 3, Werona

Dom Julii czyli Casa di Giulietta

Spacerując Via Mazzini dojdziesz do Via Cappello. Po lewej stronie będzie już widać Piazza delle Erbe, ale najpierw skręć w prawo. Po przejściu 50 m, po lewej stronie zauważysz tabliczkę Casa di Giulietta. To słynny Dom Julii, który tak naprawdę nigdy domem Julii nie był. Turyści się tym jednak nie przejmują i tłoczą się na dziedzińcu domu, w którym miała mieszkać główna bohaterka szekspirowskiego dramatu „Romeo i Julia”.

Każdy chce mieć zdjęcie przy posągu Julii, najlepiej trzymając ją za prawą pierś, co rzekomo przynosi szczęście w miłości. Inni – za opłatą – wchodzą do wnętrza Domu Julii, aby zrobić sobie zdjęcie na balkonie, pod którym miał stać zakochany Romeo.

Pochodzący z XIII wieku, gotycki Dom Julii przez lata był własnością rodu Cappello, którego herb wykuty jest w łuku wewnętrznego dziedzińca. Niegdyś – przez stulecia – mieściła się tutaj karczma, a później parterowe pomieszczenia zajmowali rzemieślnicy. Wówczas budynek ten nie miał balkonu, który w rzeczywistości dobudowano o wiele później. Nie jest jasne, jak dom rodu Cappello, stał się rzekomo domem rodziny Capuleti. To prawdopodobnie tylko zasługa podobnie brzmiącej nazwy, ponieważ już od końca XVIII wieku, za sprawą niektórych pisarzy i podróżników, kamienica jest utożsamiana z miejscem, w którym miała mieszkać Julia.

Porada praktyczna: wstęp na dziedziniec, gdzie znajduje się posąg Julii jest bezpłatny. Natomiast wstęp do Domu Julii oraz na słynny balkon kosztuje 6 euro. Nie jest wymagana wcześniejsza rezerwacja.

Piazza delle Erbe

Bardzo blisko Domu Julii znajduje się Piazza delle Erbe (czyli Plac Ziół), który – moim zdaniem – jest najpiękniejszym miejscem w Weronie. Nazwa placu pochodzi oczywiście od sprzedawanych tutaj od XIV wieku ziół, owoców i warzyw.

Plac otaczają restauracyjne ogródki i pałace z różnych epok. Wśród nich Palazzo del Comune (zbudowany w latach 1193-1196, a później kilkukrotnie przebudowywany), Torre dei Lamberti (wieża będąca świetnym punktem widokowym o wysokośći 84 m) i starożytna wieża Torre del Gardello o wysokości 44 m., usytuowana w rogu placu. Po zachodniej, najmniejszej części placu, warto zwrócić uwagę na barokowy Palazzo Maffei, który pochodzi z XV wieku, ale w 1668 r. ukończono budowę trzeciego piętra pałacu. Natomiast pośrodku placu od wieków znajduje się fontanna z rzymską figurą Madonny.

W czasach rzymskich znajdowało się tutaj Forum – czyli polityczne i społeczne centrum miejskiego życia. Od wieków Piazza delle Erbe pełni funkcję rynku, miejsca spotkań i drugiego po Piazza Brà centrum życia towarzyskiego.

Pośrodku placu znajdują się stragany, w których na uwagę zasługują owocowe przekąski, warzywa i zioła. Niestety wraz z napływem turystów pojawili się tutaj także sprzedawcy magnesów, kubków, t-shirtów i innych tandetnych pamiątek. Natomiast zimą na Piazza delle Erbe można kupić pieczone kasztany! Pyszne, podobne jedliśmy w Rzymie na Piazza Navona.

Torre dei Lamberti, czyli Werona podziwiana z wieży

Po zwiedzeniu placu warto wybrać się na wspomnianą już Torre dei Lamberti, ponieważ to jeden z dwóch najlepszych punktów widokowych w Weronie. Na górę prowadzi 368 schodów, ale jest także winda!

Wysoka na 84 m wieża dominuje nad historycznym centrum. Została zbudowana w 1172 r. na zlecenie potężnej wówczas rodziny Lamberti (później zresztą wygnanej z miasta). Następnie w 1295 r. na wieży zamontowano dwa dzwony. Pierwszy z nich informował o zwołaniu Rady Miejskiej lub wezwaniu do obrony miasta. Natomiast drugi dzwon wyznaczał mijające godziny. Jednak w 1403 r. w wieżę uderzył piorun znacząco ją uszkadzając, a kolejnych kilkadziesiąt lat zajęła odbudowa zniszczeń.

Porada praktyczna: Torre dei Lamberti otwarta jest dla zwiedzających od poniedziałku do piątku od 10:00 do 18:00, a w soboty, niedziele i święta od 11:00 do 19:00. Ostatnie wejście na 45 minut przed zamknięciem. Bilety wstępu w cenie 6 euro, ulgowe 4,50 euro (przysługują dzieciom w wieku 8-14 lat i seniorom 60+). Dzieci do 7 roku życia – wstęp wolny.

Piazza dei Signori i Grobowce Scaligerów

W sąsiedztwie Piazza delle Erbe znajduje się jeszcze jeden miejski plac. To średniowieczny Piazza dei Signori, nazywany też Piazza Dante, od znajdującego się pośrodku placu pomnika Dantego. Plac otaczają monumentalne, zabytkowe budynki. Warto zwrócić uwagę na znajdujący się po lewej stronie (wchodząc od strony Piazza delle Erbe) XII-wieczny Domus Nova, wzniesiony w stylu typowym dla Wenecji.

Kontynuując spacer po placu zgodnie z ruchem wskazówek zegara, można podziwiać renesansową Loggię del Consiglio i Pałac rodziny Scaligeri, która rządziła Weroną od 1260 do 1387 r. Następnie na prawo znajduje się Palazzo del Capitano, czyli kolejny Pałac Scaligeri z wieżą. Mniejszy łuk łączy go z Palazzo del Comune, którego naprzemienne warstwy cegieł i wapienia tworzą ciekawy wzór na elewacji. Przez łuk wchodzi się na Stary Rynek (Cortile Mercato Vecchio), gdzie warto zobaczyć gotyckie schody o dwóch biegach – Scala della Ragione (na zdjęciu u góry po lewej stronie). Natomiast przy wyjściu z placu znajdują się Grobowce Scaligerów (na zdjęciu u góry po prawej stronie).

Bazylika Świętej Anastazji i widok na Corso Sant’Anastasia

Gotycka Bazylika Świętej Anastazji (wł. Basilica di Santa Anastasia) to kolejny istotny punkt na turystycznej mapie Werony. Znajduje się ona na końcu dawnej głównej rzymskiej drogi w Weronie, łączącej Porta Borsari z dawnym mostem Postumio. Dominikanie osiedlili się tutaj około 1290 r. i wówczas rozpoczęli budowę gotyckiej bazyliki, która dziś jest najważniejszym zabytkiem sakralnym miasta z tej epoki.

Zasadnicze prace budowlane zakończyły się w 1481 r. Natomiast w XIX wieku kościół został gruntowanie odrestaurowany. Fasada kościoła do dziś pozostała nieukończona.

Porada praktyczna: bilet wstępu do kościoła kosztuje 4 euro. Warto jednak kupić wspólny bilet do czterech kościołów w Weronie za 8 euro. Upoważnia on wówczas do odwiedzenia Bazyliki Świętej Anastazji, Kompleksu Katedralnego, Bazyliki San Zeno i kościoła San Fermo Maggiore.

Piazza Bra Molinari, czyli spacer brzegiem Adygi

Z okolic Bazyliki Świętej Anastazji jest już blisko na Piazza Bra Molinari, gdzie można posiedzieć na ławce lub przespacerować się wzdłuż brzegu rzeki Adygi. Po drugiej stronie rzeki, na wzgórzu, doskonale widać zamek św. Piotra. Taras przed zamkiem to drugi genialny punkt widokowy w Weronie.

Po drugiej stronie Adygi jest też rzymski amfiteatr, którego jednak z tej perspektywy nie widać. Natomiast po lewej stronie Kamienny Most z I wieku p.n.e. Historyczne centrum Werony z trzech stron otoczone jest przez rzekę Adygę.

Katedra w Weronie

Mianem Duomo w praktyce określa się we Włoszech najważniejszy i najpiękniejszy kościół w mieście. Duomo w Weronie leży nieco na uboczu historycznego centrum, dlatego część turystów tutaj nie trafia. A warto, szczególnie jeśli kupisz bilet upoważniający do wstępu do czterech najsłynniejszych kościołów w mieście.

Budowa katedry rozpoczęła się około 1120 r. Fasada wzniesiona w stylu romańskim została wykonana z miejscowego marmuru o charakterystycznym różowym odcieniu. Natomiast wnętrze kościoła ma stylu gotycki. W ramach Kompleksu Katedralnego warto zobaczyć też baptysterium z VIII wieku (San Giovanni in Fonte).

Porada praktyczna: bilet wstępu do kościoła kosztuje 4 euro. Warto jednak kupić wspólny bilet do czterech kościołów w Weronie za 8 euro. Upoważnia on wówczas do odwiedzenia Bazyliki Świętej Anastazji, Kompleksu Katedralnego, Bazyliki San Zeno i kościoła San Fermo Maggiore.

Ponte Pietra czyli Kamienny Most

Ponte Pietra, nazywany Kamiennym Mostem, to jeden z dwóch zabytkowych mostów z czasów rzymskich, jakie zachowały się w Weronie. Został zbudowany w I wieku p.n.e.

Na przestrzeni wieków most niszczyły powodzie, dlatego z oryginalnej konstrukcji zachowały się tylko kamienne konstrukcje dwóch filarów na lewym brzegu Adygi. Natomiast pozostałe elementy mostu – wzniesione z cegły – pochodzą z okresu średniowiecza.

Taras przy Castel San Pietro

Z mostu Ponte Pietra jest już bardzo blisko do tarasu widokowego przy zamku św. Piotra (Castel San Pietro). Samego zamku zwiedzać jednak nie można, ale taras przy nim dostępny jest za darmo. To najlepszy punkt widokowy w Weronie, z którego podziwiać można panoramę historycznego centrum.

Porada praktyczna: na taras widokowy przy zamku najlepiej przyjść wcześnie rano lub tuż przed zachodem słońca. W ciągu dnia słońce świeci prosto w obiektyw dlatego zdjęcia z widokiem historycznego centrum wychodzą niezbyt dobrze.

Na taras widokowy można dostać się na dwa sposoby:

• pokonując około 230 schodów;
• albo wyjeżdżając na górę kolejką.

Funicolare di Castel San Pietro, która wywozi turystów na wzgórze świętego Piotra, pierwotnie została zaprojektowana w 1939 r. Funkcjonowała do 1944 r., a później na dziesięciolecia przestała działać. Dopiero w 2017 r. do użytku oddano zupełnie nową kolejkę. Wagonik pokonuje różnicę wysokości 55 m, a długość trasy to 159 m.

Porada praktyczna: bilety na kolejkę kupuje się w automacie. Ostatnio miała miejsce podwyżka cen. Teraz bilet w obie strony kosztuje 3 euro, a bilet tylko w jedną stronę 2 euro. Zejść można schodami, przy okazji podziwiając ruiny rzymskiego amfiteatru. Kolejka jest otwarta niemal codziennie, od godziny 10:00 do 17:00, a w miesiącach letnich do godziny 21:00.

Werona w drugim dniu – plan zwiedzania

W drugim dniu pobytu w Weronie proponuję Ci trasę zwiedzania, która w wariancie podstawowym ma 4 km, a w maksymalnym aż 6 km.

Jeśli nie chcesz aż tak długo spacerować, to po prostu zrezygnuj z ostatniego punktu jakim jest położone na wzgórzu Sanktuarium Matki Bożej z Lourdes.

Bazylika Św. Zenona w Weronie

To kolejny z czterech słynnych kościołów w Weronie, który można zwiedzać na wspólnym bilecie. Romańska świątynia pochodzi z XII wieku, a wcześniej – w tym samym miejscu – istniała prawdopodobnie kaplica wzniesiona na grobie świętego Zenona, który jest patronem Werony.

Warto zwrócić uwagę na marmurową fasadę z dużą rozetą, drzwi wejściowe z brązu i płaskorzeźby znajdujące się po obu stronach drzwi. Natomiast wewnątrz kościoła można zobaczyć freski z XIII i XIV wieku oraz kryptę, w której przechowywane są szczątki św. Zenona.

Ponadto wewnątrz uwagę zwraca nietypowe sklepienie nawy kościoła z 1386 r. Dodatkowo można także zwiedzić przylegający do kościoła krużganek z 1123 r.

Porada praktyczna: bilet wstępu do kościoła kosztuje 4 euro. Warto jednak kupić wspólny bilet do czterech kościołów w Weronie za 8 euro. Upoważnia on wówczas do odwiedzenia Bazyliki Świętej Anastazji, Kompleksu Katedralnego, Bazyliki San Zeno i kościoła San Fermo Maggiore.

Most Scaligerów

Sprzed Bazyliki św. Zenona wzdłuż rzeki Adygi można przespacerować się w stronę Castelvecchio. Z daleka na rzece będzie widać Most Scaligerów – drugi najpiękniejszy most w Weronie i jeden z symboli miasta.

Most pierwotnie został wzniesiony z cegły w XIV wieku i prowadził do zamku. Miał znaczenie militarne, a na obydwu krańcach mostu znajdowały się wieże (do dzisiejszych czasów zachowała się już tylko jedna z nich). Pod koniec II wojny światowej most został wysadzony w powietrze, ale wkrótce potem go odbudowano z zachowaniem oryginalnych materiałów i techniki budowlanej.

Castelvecchio

Gotycki zamek pochodzi z XIV wieku. Niegdyś był połączony z miejskimi murami. Na przestrzeni wieków i zmieniających się władców tyle razy przechodził przebudowę, że już dawno zatracił swój XIV-wieczny charakter.

Obecnie wewnątrz zamku znajduje się muzeum. W 29 salach wystawowych znajdują się kolekcje sztuki średniowiecznej i renesansowej. To między innymi obrazy, rzeźby, eksponaty broni, monety i medale.

Porada praktyczna: muzeum otwarte jest od wtorku do niedzieli, od godziny 10:00 do 18:00 (ostatnie wejście 45 minut przed zamknięciem). Bilet wstępu kosztuje 6 euro, dzieci w wieku 8-14 lat – 1 euro, jeśli zwiedzają z opiekunem, a dzieci do 7 roku życia za darmo.

Brama Porta Borsari i spacer Corso Porta Borsari

Po zwiedzaniu zamku proponuję skierować się w stronę położonej nieopodal historycznej bramy Porta Borsari, a następnie przespacerować się tętniącą życiem ulicą Corso Porta Borsari, która ponownie doprowadzi się do Piazza delle Erbe.

Porta Borsari została wybudowana w tym miejscu w I wieku. Była wówczas główną bramą do miasta dla przybywających traktem Via Postumia. Natomiast przy ciągnącej się za bramą Corso Porta Borsari znajdują się świetnie cukiernie, sklepy z lokalnymi produktami i z pamiątkami.

Kościół San Fermo Maggiore

San Fermo Maggiore to ostatni z czterech kościołów w Weronie, który można zwiedzać na jednym wspólnym bilecie. Znajduje się po przeciwnej – niż Porta Borsari – stronie historycznego centrum, niemal nad brzegiem rzeki Adygi. Kościół wzniesiono w tym samym miejscu, w którym w IV wieku męczeńską śmiercią zmarli święci Fermo i Rustico. Na przełomie V i VI wieku na ich część zbudowano w tym miejscu pierwszy kościół.

Kościół San Fermo Maggiore składa się tak naprawdę z dwóch kościołów. Dolny kościół został wybudowany przez benedyktynów w stylu romańskim na przełomie XI i XII wieku. Natomiast górny kościół wznieśli franciszkanie w stylu gotyckim na przełomie XIII i XIV wieku. Z kolei fasada z XIV wieku łączy obydwa te style.

Ogród Giardino Giusti

Renesansowy ogród Giardino Giusti jest jednym z sekretów Werony. Turyści zazwyczaj o nich nie wiedzą, jeśli wcześniej nie przeczytają któregoś z przewodników. Ogrody są praktycznie schowane za ciągnącymi się wzdłuż ruchliwej ulicy kamienicami. Dlatego bardzo łatwo przejść obok nawet ich nie zauważając.

W Giardino Giusti spędziliśmy z dziećmi ponad dwie godziny. Pewnie latem moglibyśmy spędzić jeszcze więcej. To prawdziwa oaza w tętniącym życiem mieście, miejsce pełne ciszy, spokoju, a jednocześnie znajdujące się stosunkowo blisko od głównych atrakcji miasta. Giardino Giusti mają trzy poziomy – z najwyższego podziwiać można panoramę Werony.

Spacer po ogrodach to podróż w czasie – posągi ustawione są wśród wysokich cyprysów, gdzieniegdzie znajdują się marmurowe pamiątki z minionych wieków, jest też fontanna i baseny z liliami wodnymi. W przeszłości po ogrodzie przechadzali się Mozart, Goethe, cesarz Józef II, król Sardynii Carlo Felice i car Rosji – Aleksander.

Ogród został założony przez rodzinę Giusti, która pod koniec XIII wieku przeniosła się do Werony, aby rozwinąć prowadzony przez siebie przemysł farbowania wełny. Głównym architektem ogrodu i znajdującego się obok pałacu był Agostino Giusti (żyjący w latach 1548 – 1615). Był pasjonatem muzyki i malarstwa, posiadał kontakty z Medyceuszami i Habsburgami.

Po zwiedzaniu ogrodów – korzystając z tego samego biletu – można jeszcze zwiedzić główne piętro pałacu. Znajduje się tam galeria obrazów i zbiory rodziny Giusti oraz sufit pokryty freskami w 1721 r.

Porada praktyczna: Giardino Giusti otwarte są codziennie od 10:00 do 18:00 (ostatnie wejście o 17:00). Bilet w cenie 11 euro. Rodziny z dziećmi mogą korzystać ze wspólnego biletu rodzinnego.

Teatr rzymski w Weronie

Z Giardino Giusti zaledwie 500 m jest do rzymskiego amfiteatru. Wspominałem już o nim przy okazji opisu tarasu widokowego przy zamku św. Piotra. Obydwa te miejsca są obok siebie. Aby zobaczyć z bliska rzymski amfiteatr trzeba wykupić bilet wstępu do Muzeum Archeologicznego. Czasem można trafić w tym miejscu na próby lub przygotowania do koncertów.

Jest to jeden z najlepiej zachowanych rzymskich teatrów w północnych Włoszech. Co najmniej od X wieku na jego pozostałościach budowano domy i kościoły, które z czasem całkowicie zasłoniły ruiny teatru. „Odkrywcą” teatru był Andrea Monga (1794-1861), zamożny kupiec, który po wykupieniu całego terenu przeprowadził rozległe rozbiórki i wykopaliska. Natomiast w 1904 r. cały teren został zakupiony przez gminę Werona, która kontynuowała prace. Odkryto, że kompleks rozciągał się kolejnymi tarasami od brzegu Adygi aż do szczytu wzgórza.

Duże wrażenie robi makieta pokazująca, jak wielki w przeszłości był to teatr. Jego lokalizacja, nad samą rzeką, z widokiem na historyczne centrum, robi wrażenie, chociaż nie aż tak spektakularne jak amfiteatr w Taorminie.

Porada praktyczna: Muzeum Archeologiczne otwarte jest od wtorku do niedzieli od 10:00 do 18:00 (ostatnie wejście o 17:30). Bilet wstępu w cenie 4,50 euro. Dzieci od 8 do 14 roku życia w cenie 1 euro, jeśli wchodzą z opiekunem. Dzieci do 7 roku życia – za darmo.

Sanktuarium Matki Bożej z Lourdes

Ostatnim punktem drugiego dnia zwiedzania Werony jest wizyta na wzgórzu San Leonardo, gdzie znajduje się Sanktuarium Matki Bożej z Lourdes. Świątynia doskonale widoczna jest chociażby z mostu Ponte Pietra. Sanktuarium nie jest zabytkiem, ale zostało wzniesione w miejscu, w którym wcześniej znajdował się inny kościół. Był on elementem ówczesnego fortu San Leonardo. Fort został zniszczony przez bombę zrzuconą na niego w 1945 r. Wraz z bombardowaniem świątynia została zburzona, ale cudownie ocalał sam posąg Matki Boskiej, autorstwa rzeźbiarza Ugo Zannoni.

Po wojnie, w 1958 r., w miejscu gdzie znajdował się austriacki fort, wybudowano sanktuarium. Nowy kościół, o okrągłym kształcie, został później wzbogacony płaskorzeźbami z Tajemnicami Różańcowymi autorstwa rzeźbiarza Vittorio Colbertaldo i licznymi obrazami rzymskiego malarza Aronne Del Vecchio. Najlepiej przyjść tu przed zachodem słońca, kiedy panorama Werony prezentuje się szczególnie romantycznie.

Porada praktyczna: sanktuarium jest otwarte codziennie od 7:30 do 12:00 i od 15:00 do 18:30. Natomiast plac z tarasem widokowym otwarty jest od 7:30 do 18:30.

Werona Card – czy to się opłaca?

Planując przyjazd do Werony warto rozważyć zakup karty turystycznej. O ile we włoskich miastach nie zawsze jest ona korzystna, to w przypadku Werony bardzo się opłaca. Karta w 24-godzinnym wariancie kosztuje 20 euro, a tymczasem sam bilet do Areny to już 10 euro. Karta zwraca się więc w połowie już po wizycie w pierwszej atrakcji, a tymczasem jest ich o wiele więcej.

Verona Card upoważnia do bezpłatnego wstępu do:

• Areny;
• grobowca Arche Scaligere;
• Bazyliki Sant’Anastasia;
• Bazyliki św Zenona;
• Domu Julii;
• wyjścia na wieżę Lamberti;
• kościóła San Fermo;
• katedry w Weronie;
• galerii sztuki współczesnej GAM Achille Forti;
• Muzeum Castelvecchio;
• Muzeum Historii Naturalnej;
• Grobowca Julii.

W niektórych innych miejscach Verona Card upoważnia do zniżek, jak na przykład w ogrodzie Giardino Giusti.

Ponadto karta upoważnia do bezpłatnego przejazdu autobusami komunikacji miejskiej ATV. Należy pamiętać, aby kartę kasować za każdym razem, gdy korzysta się z autobusu. Natomiast Verona Card nie uprawnia do korzystania z transferu lotniskowego Aerobus.

Verona Card upoważnia do wstępu do każdego muzeum/zabytku tylko raz.

Verona Card dostępna jest w dwóch wersjach:

• 20 euro – karta ważna 24 godziny;
• 25 euro – karta ważna 48 godzin.

Czas liczy się od momentu pierwszego skasowania karty.

Kartę można kupić w biurze informacji turystycznej (Ufficio IAT) na Pizza Bra lub w kasach atrakcji i zabytków, które są objęte kartą. Ponadto kartę można też kupić na dworcu kolejowym Verona Porta Nuova.

Werona kulinarnie, czyli polecane restauracje i nie tylko

Mieszkańcy Werony najlepiej wiedzą, gdzie dobrze zjeść

Byliśmy już znudzeni przeglądaniem opinii w google maps na temat restauracji w Weronie. Wstąpiliśmy do przypadkowego baru przy Via Mario. Zamówiliśmy przedpołudniowe caffè macchiato i pytamy obsługujących nas przy barze chłopaków:

– Gdzie polecacie wybrać się na obiad?
– A co chcecie zjeść?
– Coś typowego dla kuchni Werony – odpowiadamy.

Za barem wywiązała się głośna dyskusja. Emocje jak na meczu Serie A, ale po chwili wręczają nam karteczkę z nazwami trzech pobliskich restauracji: La Greppia, Il Torcolo i Osteria Giulietta e Romeo.

– Ale to nie są najdroższe restauracje w Weronie? – dopytujemy z uśmiechem.
– Nie. Ceny w Weronie wszędzie są podobne, różnią się o 1-2 euro. Jeśli nie macie rezerwacji, powinniście iść zaraz po otwarciu.

Ruszyliśmy więc szybko do pierwszej z listy Ristorante Greppia…

Ważne: zwróć uwagę, że duża część internetowych przewodników po Weronie podaje bardzo nieaktualne informacje na temat lokalnych restauracji. Słynna restauracja w kościele, która polecana jest na wielu blogach, od pewnego czasu jest już na stałe zamknięta. Inna popularna restauracja nad brzegiem Adygi nie dość, że jest bardzo droga, to w ostatnich latach zbiera coraz słabsze komentarze.

Natomiast polecenia kulinarne zawarte w tym artykule są aktualne na 2023 r.

Ristorante Greppia Werona

Restauracja okazała się strzałem w dziesiątkę. Dwie piękne sale, uśmiechnięci kelnerzy. Stoliki jeszcze przez chwilę były puste, ale zaraz cała sala wypełniła się gośćmi.

W La Greppia sami produkują świeży makaron, a wśród drugich dań królują lokalne dania z jagnięciny, wołowiny, cielęciny, koniny czy osła.

W google restauracja ma ocenę 4.5/5 na podstawie ponad 2300 komentarzy.

Ristorante Greppia, Vicolo Samaritana 3, 37121 Werona

Ristorante Torcolo

Restauracja Torcolo znajduje się w pobliżu Areny. Od pokoleń prowadzona jest przez rodzinę Barca i – podobnie jak La Greppia – także specjalizuje się w kuchni typowej dla Werony. Jednak dodatkowo serwują tu ryby i dania z owocami morza, a tego w La Greppia nie było.

Ta restauracja także w google została oceniona przez gości na 4.5/5 na podstawie 1400 opinii.

Ristorante Torcolo, Via Carlo Cattaneo 11, 37121 Werona

Osteria Giulietta e Romeo

Ostatnia, trzecia propozycja na obiad lub kolację w historycznym centrum Werony to Osteria Giulietta e Romeo, znajdująca się przy głównej ulicy prowadzącej z Piazza delle Erbe do kościoła św. Anastazji.

Specjalizują się tu w typowych daniach kuchni veronese, które w menu mają osobną część zatytułowaną „i secondi della tradizione„. W menu między innymi: polenta z grzybami i gorgonzolą, smażone ślimaki, gulasz z koniny z polentą, czy grillowany stek z konia z pieczonymi ziemniakami. Specjalnością restauracji i daniem typowym dla Werony jest też specjalny, lokalny gulasz wołowy z polentą (stufato di manzo all’Amarone con polenta).

Restauracja została oceniona w google na 4.4/5 na podstawie 1600 komentarzy.

Osteria Giulietta e Romeo, Corso Sant’Anastasia 27, 37121 Werona

Bar G. & G.

Nie jest to restauracja, nawet nie jest to też bar, chociaż tak się nazywa. To coś w rodzaju bistro, w którym codziennie rano przygotowywane są inne dania i widać je za szybą. Obsługa nakłada na talerz jedną porcję czegoś lub można zapełnić cały talerz wszystkim po kawałku. Cały talerz kosztuje około 12 euro i można sobie wybrać na przykład lasagne, warzywa i do tego kulki przypominające arancini. Jest tanio i świeżo, więc miejsce cieszy się olbrzymią popularnością.

Nas do wizyty tutaj zachęciły przede wszystkim stoliki rozstawione na świeżym powietrzu, na ładnej ulicy, zaledwie 100 m od Piazza delle Erbe. Przy sąsiednich stolikach słychać było tylko język włoski, co sugerowało, że stołują się tutaj przede wszystkim miejscowi.

Bar G. & G. w google ma wysoką ocenę 4.7/5. Pamiętaj jednak, że to nie jest klasyczna restauracja, ale bar z szybkimi przekąskami.

Bar G. & G., Via Fama 6B, 37121 Werona

Gastronomia Scapin 1935 Werona

Lokal znajduje się tuż przy dolnej stacji kolejki na wzgórze św. Piotra. Leży więc na turystycznym szlaku. To niedrogie miejsce, w którym na wagę można kupić klasyki włoskiej kuchni. Wśród nich pizza na kawałki, lasagne, arancini, sałatki, warzywa, a także kanapki z lokalnymi wędlinami i serami. Są tu także kotlety i mięsne pulpety. Do tego wino i piwo w bardzo dobrych cenach.

Dania są świeże, ale przed podaniem są ponownie podgrzewane. W google lokal jest oceniony na 4.3/5.

Gastronomia Scapin 1935, Via Fontanelle S. Stefano 12, 37129 Werona

Pizzeria Rio

Jeśli będziesz spać w okolicach historycznego centrum Werony, to absolutnie nie wybieraj się na pizzę aż tutaj (ten lokal jest poza centrum). Jednak jeśli zdecydujesz się na nocleg w B&B Bravo 18, w którym spaliśmy ostatnio albo będziesz gdzieś w tej okolicy, to warto przyjść tu wieczorem na pizzę.

Rzuciliśmy okiem na ogólną opinie w google i nie oczekiwaliśmy po tym miejscu zbyt wiele. Byliśmy zbyt zmęczeni żeby iść gdzieś dalej. Na miejscu pizza okazała się jednak naprawdę świetna. Mam tu na myśli nie tylko ciasto, ale głównie dodatki i ich jakość. Do tego niedrogie lokalne wino. Poza tym obsługa uwijała się bardzo sprawnie, a cały lokal był pełen gości. Spędziliśmy tu naprawdę miły wieczór.

Pizzeria w opiniach google zyskała ocenę 4.1/5, ale w tym wypadku nie jest ona adekwatna. Jeśli wczytasz się w opinie, to zauważysz, że negatywne komentarze dotyczą przede wszystkim pizzy z dostawą do domu (długi czas oczekiwania itp.). Natomiast pizza podawana bezpośrednio w lokalu zbiera dobre opinie.

Pizzeria Rio, Corso Milano 149, 37138 Werona

Werona – położenie

Miasto jest ważnym ośrodkiem gospodarczym w regionie Wenecja Euganejska (Veneto) i jest znakomicie skomunikowane z innymi miastami północy Włoch. Werona leży w miejscu, w którym łączą się ze sobą dwie bardzo ważne i zatłoczone autostrady: A4 biegnąca z zachodu kraju na wschód i A22 będąca połączeniem z Austrią i Niemcami.

W Weronie znajduje się międzynarodowe lotnisko, które ma bezpośrednie połączenia do Polski oraz duży dworzec kolejowy. Zatrzymują się tu między innymi szybkie pociągi kursujące pomiędzy Wenecją, a Mediolanem.

Werona – komunikacja

Werona objęta jest strefą ZTL – co to oznacza?

Ścisłe historyczne centrum Werony objęte jest strefą ograniczonego ruchu ZTL (zona a traffico limitato). Oznacza to, że na wszystkich ulicach wjazdowych do centrum, zamontowane są kamery, które skanują tablice rejestracyjne każdego wjeżdżającego samochodu.

Jeśli samochód wjeżdżający do centrum miasta nie ma zezwolenia, to automatycznie wykonywane jest zdjęcie, a po kilku miesiącach właściciel pojazdu otrzymuje mandat. Uwaga – mandaty z Werony już od kilku lat przychodzą także do polskich kierowców. Nie jest istotne, czy wjedziesz do strefy ZTL tylko na kilka metrów i zaraz zawrócisz, czy pozostawisz w strefie samochód na cały dzień. Mandat i tak przyjdzie.

Zobacz więcej w artykule Włochy samochodem oraz mandaty we Włoszech.

Strefa ZTL obowiązuje w określonych godzinach, które zresztą różnią się w tygodniu i w weekendy. Generalnie nie warto sobie zaprzątać tym głowy i lepiej wybrać parking na granicy strefy ZTL, żeby do niej nie wjechać.

Werona samochodem – polecane parkingi w centrum

Adresy polecanych parkingów w centrum Werony, ale poza strefą ZTL:

• Parcheggio Interrato Cittadella, Via Andrea Paglieri 6, 37122 Verona – nasz ulubiony parking w centrum Werony. Zaledwie 300 m od Areny. Ponadto parking jest nowoczesny i sprawia wrażenie bezpiecznego. Na górze zazwyczaj nie ma wolnego miejsca, dlatego od razu kieruj się na część podziemną. Ceny: 1 euro za każde rozpoczęto 20 minut postoju lub 18 euro za cały dzień.

• Parcheggio Saba Arena, Via Marcantonio Bentegodi 8, 37122 Verona – drugi podziemny parking, blisko Areny (450 m). Ceny: 2,30 euro za każdą rozpoczętą godzinę parkowania, 22 euro za cały dzień.

Werona pociągiem – jak dojechać z sąsiednich miast?

Werona leży wzdłuż bardzo ważnej linii kolejowej biegnącej z zachodu na wschód: Turyn – Mediolan – Werona – Wenecja. Jednocześnie przez miasto linia północ-południe. Dlatego połączeń kolejowych do Werony jest mnóstwo. Zatrzymują się tu nie tylko pociągi regionalne i pospieszne, ale także ekspresy dużych prędkości Frecciarossa.

Czas dojazdu do Werony z innych miast:

• Wenecja (Venezia S. Lucia) – 1:12 Frecciarossa lub 1:28 Regionale Veloce;
• Mediolan (Milano Centrale) – 1:13 Fracciarossa lub 1:52 pociąg regionalny Trenord;
• Bolonia (Bologna Centrale) – 1:07 Frecciarossa lub 1:32 Regionale Veloce;
• Bolzano (Bolzano Bozen) – 1:40 Regionale Veloce.

Głównym dworcem kolejowym jest Verona Porta Nuova. Dworzec oddalony jest o 1,5 km od Piazza Bra. Po wyjściu z dworca należy kierować się najpierw w prawo, a później w szeroką Corso Porta Nuova.

Jak dojechać z lotniska w Weronie do centrum miasta?

Port lotniczy w Weronie oddalony jest o 11 km od centrum miasta. Z lotniska do centrum najłatwiej dostać się autobusem linii 199 (Verona Air Link).

Przystanek autobusu znajduje się tuż przy wyjściu z terminalu przylotów. Autobusy odjeżdżają średnio co 20 minut i dojeżdżają do głównego dworca kolejowego Verona Porta Nuova. Czas podróży to około 20 minut.

Bilet na autobus z lotniska kosztuje 6 euro. Biletu nie kupuje się u kierowcy tylko w automacie, który znajduje się obok przystanku (można płacić kartą). Bilet ważny jest 75 minut od momentu skasowania, więc można go później wykorzystać na przesiadkę na kolejny autobus.

W 2023 r. pierwsze odjazdy z dworca kolejowego na lotnisko odbywały się o godzinach: 5:15, 6:10, 6:30 i 6:50, następnie co 20 minut do 20:50, następnie co 40 minut do 22:50.

Natomiast z lotniska pierwsze odjazdy w 2023 r. odbywały się o 5:35, 6:30, 6:50 i 7:10, następnie co 20 minut do 21:10, następnie co 40 minut do 23:10.

W Boże Narodzenie i Nowy Rok autobus kursuje co 40 minut.

• Masz pytania? Napisz w komentarzach poniżej. Otrzymam powiadomienie i odpowiem Ci niezwłocznie.
• Będzie nam miło, jeśli dołączysz do 37 000 osób, które obserwują nasze konto na instagramie.
• Prowadzimy też największy w Polsce włoski profil bloga na Facebooku, który zgromadził 103 000 obserwatorów.
• Zapraszamy również na największą Facebookową Grupę miłośników Włoch, która liczy ponad 70 000 Członków. Tam porad udzielają także Czytelnicy!