Zwiedzanie Koloseum, Forum Romanum i Palatynu w 2023 r. Bilety, zasady i porady praktyczne

Koloseum to nie tylko symbol Rzymu, ale przede wszystkim jeden z najcenniejszych zabytków na świecie. Każdego dnia tę imponującą, starożytną budowlę pragną zobaczyć tłumy turystów. Korzystając ze wspólnego biletu można wejść do Koloseum, Forum Romanum i na Palatyn. Z tego artykułu dowiesz się gdzie zarezerwować wizytę w Koloseum, aby nie przepłacać u pośredników. Piszemy też o tym jakie są aktualne ceny biletów, zniżki, jak zwiedzać Koloseum z małym dzieckiem i jak – w ostatnim czasie – zmieniły się zasady rezerwacji wizyty.

Wszystkie informacje zawarte w tym artykule są aktualne na 2023 r. Dodatkowo jeśli planujesz podróż do Rzymu, zobacz nasz darmowy plan zwiedzania Rzymu w 5 dni. W innym artykule polecamy kilkanaście sprawdzonych noclegów w Rzymie. Dużą popularnością cieszy się też nasz przewodnik kulinarny, w którym piszemy o tym co i gdzie zjeść w Rzymie. Miłej lektury!

Jeśli poszukujesz rzetelnych wiadomości z Włoch oraz wakacyjnych inspiracji, porad i darmowych przewodników to zapraszam Cię do obserwowania naszego konta na Instagramie.

Słynna przepowiednia głosi: „jak długo będzie stało Koloseum, tak długo będzie Rzym, gdy Koloseum upadnie, upadnie Rzym, a kiedy upadnie Rzym, upadnie cały świat”.

Jeśli planujesz zwiedzać Koloseum bez przewodnika, to dotrwaj do akapitu, w którym opisuję fakty i ciekawostki na temat Koloseum, Forum Romanum i Palatynu. W trakcie zwiedzania będziesz mieć dodatkową świadomość jak wyjątkowe jest to miejsce.

Zwiedzanie Koloseum, Forum Romanum i Palatynu

Najważniejszą informacją jest, że kasy biletowe przy Koloseum już nie sprzedają biletów. Bilety można zakupić wyłącznie przez internet. Najlepiej zrobić to bez pośredników na oficjalnej, rekomendowanej stronie:

https://www.coopculture.it/it/prodotti/biglietto-colosseo-foro-palatino_24h/

Natomiast wpisując w wyszukiwarce hasła związane z biletami do Koloseum w pierwszej kolejności wyświetlą Ci się strony pośredników. Bilety tam są droższe.

Uważaj też na osoby, które zaczepiają turystów przy Koloseum i oferują sprzedaż biletów.

Podstawowe informacje w skrócie

• do Koloseum, Forum Romanum i na Palatyn obowiązuje jeden wspólny bilet, który należy kupić wcześniej przez internet (najlepiej jeszcze z Polski – są limity wejść);
• bilet można pokazać na smartfonie, chociaż – w razie problemów – warto też wydrukować potwierdzenie zakupu;
• wejście do Koloseum rezerwuje się na konkretny dzień i godzinę (należy przyjść 15 minut przed godziną podaną na bilecie);
• nawet osoby korzystające z bezpłatnych biletów (w tym dzieci i osoby niepełnosprawne) muszą dokonać rezerwacji wejścia przez internet;
• następnie z tym samym biletem możesz wejść do Forum Romanum i na Palatyn w ciągu 24 godzin;
• w Koloseum jest winda i podjazdy dla wózków – zwiedzanie z małym dzieckiem to żaden problem, a obsługa jest bardzo pomocna;
• podczas wejścia do Koloseum przechodzi się przez bramki – metalowe przedmioty należy wówczas wyjąć na taśmę. Procedura jest podobna jak na lotniskach.

Porada praktyczna: w metrze pomiędzy dworcem Termini, a stacją Colosseo roi się od kieszonkowców. Od wielu lat regularnie słyszę historię o kradzieżach portfela czy torebki w tym miejscu. Podczas naszej ostatniej podróży do Rzymu (byliśmy z dwójką małych dzieci) pewien mężczyzna w metrze nie odstępował nas na krok, mimo że było stosunkowo luźno. Stał tuż przy nas na peronie i w samym metrze, licząc pewnie, że zajęci pilnowaniem dzieci, będziemy łatwym celem. Ostrożność należy zachować również w tłumie wokół samego Koloseum.

Rodzaje biletów do Koloseum, Forum Romanum i na Palatyn

Jak już wspominałem bilet należy kupić wcześniej online, na oficjalnej stronie, na konkretny dzień i godzinę. Jeśli na oficjalnej stronie nie ma już wolnych biletów, to pozostają inne serwisy z biletami i agencje, ale tam będzie drożej.

Wcześniejsza rezerwacja przez internet wymagana jest również w przypadku biletów darmowych oraz ulgowych.

Standardowe bilety do Koloseum

Na oficjalnej stronie z biletami do Koloseum znajdziesz kilka możliwości. Dwie najpopularniejsze opcje wśród turystów to:

• 18,00 euro – biglietto Colosseo, Foro Romano, Palatino 24h. Najtańszy, standardowy bilet upoważnia do zwiedzenia Koloseum (parter i pierwszy poziom), Forum Romanum i wejścia na Palatyn. Bilet ten nie upoważnia do wejścia na arenę.
  
  Oficjalny sklep z biletami:
  https://www.coopculture.it/it/prodotti/biglietto-colosseo-foro-palatino_24h/

• 24,00 euro – biglietto Full Experience con accesso all’arena del Colosseo. Ten bilet dodatkowo upoważnia do wejścia na arenę. Ponadto ważny jest 48 godzin od pierwszego użycia (szczegóły na oficjalnej stronie). Dodatkowo bilet ten upoważnia do wejścia do miejsc z kategorii SUPER: Casa di Augusto, Curia Iulia, kościół Santa Maria Antiqua – Rampa di Domiziano, Aula Isiaca/Loggia Mattei, Neronian Cryptoporticus, Świątynia Romulusa i Muzeum Palatynu.
  
  Oficjalny sklep z biletami:
  https://www.coopculture.it/it/prodotti/biglietto-full-experience-con-accesso-allarena-del-colosseo/

Uwaga: bilety do Koloseum są bezzwrotne. W marcu 2022 r. nie zdążyłem na samolot do Rzymu. O ile w Muzeach Watykańskich bez problemu zgodzili się na jednorazowe przełożenie daty wizyty, to w Koloseum było to kategorycznie wykluczone. Bilety przepadły.

Bilety darmowe i zniżkowe

• gratis – dzieci i młodzież do 18 roku życia.

• gratis – osoby niepełnosprawne wraz z osobą towarzyszącą (podczas wejścia wraz z biletem należy pokazać legitymację osoby niepełnosprawnej).

• 4,00 euro – bilet wstępu dla obywateli Unii Europejskiej w wieku od 18 do 25 lat.

• 2,00 euro – rezerwacja wstępu do Koloseum dla posiadaczy Roma Pass.

Uwaga: nawet bilet bezpłatny należy wcześniej zarezerwować online. Niemowlak w wózku, też musi mieć swój bilet. W przypadku biletów bezpłatnych na bilecie widoczna będzie tylko jedna godzina (na przykład zimą 15:15). W przypadku biletu darmowego, nie jest to godzina wejścia, tylko godzina do której można najpóźniej wejść. Dlatego w praktyce dzieci wchodzą w godzinie wskazanej na bilecie rodzica.

Godziny i dni otwarcia Koloseum

Koloseum, Forum Romanum i Palatyn są otwarte w godzinach:

• od 1 stycznia do 28 lutego: 9:00 – 16:30
• od 1 marca do 26 marca: 9:00 – 17:30
• od 27 marca do 31 sierpnia: 9:00 – 19:15
• od 1 września do 30 września: 9:00 – 19:00
• od 1 września do 29 października: 9:00 – 18:30
• od 30 października do 31 grudnia: 9:00 – 16:30

Ostatni wstęp na godzinę przed zamknięciem.

Koloseum zamknięte jest 25 grudnia.

Obecnie do Koloseum wchodzi się przez wejście Sperone Valadier. Dawne główne wejście dla turystów indywidualnych – łatwo poznać po kolejce, która się tam zazwyczaj tworzy.

Darmowe zwiedzanie Koloseum

W każdą pierwszą niedzielę miesiąca można za darmo zwiedzać Koloseum, Forum Romanum i Palatyn. Czy warto? Należy pamiętać, że tworzą się wtedy długie kolejki po odbiór bezpłatnego biletu.

To jedyny dzień, w którym po bezpłatny bilet należy zgłosić się w kasie przy Koloseum (na co dzień bilety sprzedawane są wyłącznie online).

Darmowe zwiedzanie nie obejmuje wejście na arenę czy do podziemi Koloseum. Dodatkowo – w przypadku zwiedzania Forum Romanum – na bezpłatnym bilecie nie można wejść do zabytków z kategorii SUPER.

Fakty i ciekawostki o Koloseum

To najważniejsza zachowana budowla starożytnego Rzymu. Majestatycznego wyglądu nie przyćmił ani upływ czasu, ani wykorzystywanie tutejszego kamienia do innych budowli.

Dawniej odbywały się tutaj walki gladiatorów podziwiane przez rzymski tłum.

Jego budowę rozpoczęto w 70 roku na polecenie Wespazjana i Tytusa – cesarzy z dynastii Flawiuszów. Ogrom budowli oraz lokalizacja na bagnistym terenie sprawiały wiele trudności. O lokalizacji przesądziła bliska odległości do Forum Romanum i Palatynu.

Amfiteatr służył jako przykład dla innych tego typu budowli. Koloseum mieściło 50 tysięcy widzów. W 240 roku amfiteatr uległ zniszczeniu w wyniku pożaru, następnie przeżył jeszcze kilka trzęsień ziemi. Natomiast w 434 roku odbyły się tutaj ostatnie walki gladiatorów.

W późniejszych latach amfiteatr Flawiuszów sukcesywnie rozbierano, żeby wykorzystać jego kamień na innych budowach. Trawertyn, z którego zbudowano mury, posłużył do budowy niektórych rzymskich pałaców, a także bazyliki św. Piotra. Docelowo rozebrano 2/3 zabytku.

Przez lata amfiteatr był plądrowany i niszczony. Pewnego rodzaju przełom nastąpił w połowie XVIII wieku, kiedy papież Benedykt XIV zakazał dalszej dewastacji zabytkowego obiektu i odprawił w nim pierwszą Drogę Krzyżową.

W trakcie zwiedzania Koloseum warto zwrócić uwagę na makietę, która przedstawia amfiteatr Flawiuszów w czasach jego świetności.

Koloseum jest tak położone, że to właśnie stąd najlepiej rozpocząć zwiedzanie starożytnego centrum.

Łuk Konstantyna Wielkiego (obok Koloseum)

Zanim z Koloseum przejdziesz do Forum Romanum, zwróć uwagę na imponujący Łuk Konstantyna Wielkiego. Łuk budowano przez 3 lata, aż do 315 roku, w celu uhonorowania dekady sprawowania władzy przez cesarza Konstantyna oraz dla uczczenia jego zwycięstwa nad Maksencjuszem, czyli nad poprzednim cesarzem rzymskim.

Łuk ma 21 m wysokości, 25 m szerokości i 7,4 m grubości. Na łuku triumfalnym znajdują się liczne płaskorzeźby. Niektóre z nich są starsze niż sam łuk, ponieważ pochodzą z czasów Marka Aureliusza – prawdopodobnie wykorzystane zostały z niezachowanego łuku wzniesionego ku jego czci i datowane są na lata 170 – 180.

Zwiedzanie Forum Romanum

Tuż obok Koloseum znajduje się Forum Romanum. Przez tysiąc lat było sercem starożytnego Rzymu. Dawne centrum polityczne, religijne i towarzyskie oraz miejsce, w którym odbywały się najważniejsze uroczystości publiczne, przemowy, a także wokół którego toczyło się zwyczajne życie.

Porada praktyczna: Forum Romanum połączone jest z Palatynem. Obydwa miejsca zwiedza się na wspólnym bilecie. Jeśli wyjdziesz z Forum Romanum, to nie możesz już wrócić na Palatyn.

W okresie cesarstwa Forum Romanum przeżywało czasy świetności. Zostało wówczas rozbudowane o świątynię Boskiego Juliusza, nazywaną też Świątynią Cezara, której budowę rozpoczęto w 42 r. p.n.e.

Porada praktyczna: niektóre z zabytków znajdujących się na terenie Forum Romanum znajdują się w kategorii SUPER. Są to: Casa di Augusto, Curia Iulia, kościół Santa Maria Antiqua – Rampa di Domiziano, Aula Isiaca/Loggia Mattei, Neronian Cryptoporticus, Świątynia Romulusa i Muzeum Palatynu. Wstęp do nich możliwy jest tylko dla posiadaczy konkretnego typu biletów – szczegóły znajdziesz w akapicie dotyczącym rodzajów biletów. Wyjątkiem są dni, kiedy w niektórych z obiektów kategorii SUPER organizowane są wystawy. Wówczas są one dostępne dla wszystkich.

Forum Romanum warto zwiedzić z licencjonowanym przewodnikiem, który profesjonalnie oprowadzi Cię po starożytnym centrum Rzymu. Poniżej – w skrócie – opiszę tylko wybrane zabytki. Nie zawsze najważniejsze, ale najbardziej rzucające się w oczy.

Świątynia Wenus i Romy

W 135 roku zakończono budowę imponującej świątyni Wenus i Romy. Prawdopodobnie to była największa ze wszystkich rzymskich świątyń, której ruiny przetrwały do dziś. Jej pozostałości dobrze widać z Koloseum.

Łuk Tytusa

Łuk Tytusa (Arco di Tito) został zbudowany w 81 roku w celu upamiętnienia zwycięstwa w wojnie z Żydami i zdobycia Jerozolimy przez cesarza Tytusa. Łuk Tytusa ma ponad 15 m wysokości, a zbudowany został z białego marmuru.

Bazylika Maksencjusza i Konstantyna

Z dawnej Bazyliki Maksencjusza i Konstantyna pozostały jedynie trzy części nawy bocznej. Skąd taka nazwa? Ponieważ budowę bazyliki rozpoczął cesarz Maksencjusz, ale ukończono ją już w 313 roku, czyli za panowania Konstantyna Wielkiego.

Pozostała część bazyliki prawdopodobnie ostatecznie uległa zniszczeniu w trakcie trzęsienia ziemi w 847 r.

Świątynia Romulusa

Okrągła Świątynia Romulusa została zbudowana w całości z cegły i w dobrym stanie przetrwała do dziś. Pierwotnie została zbudowana jako przedsionek prowadzący do Świątyni Pokoju.

W 309 roku cesarz rzymski Maksencjusz zadedykował świątynię swemu zmarłemu synowi Romulusowi. Warto zwrócić uwagę, że niektóre źródła błędnie podają jakoby świątynia miała być poświęcona Romulusowi (bratu Remusa), uznawanego za jednego z legendarnych założycieli Rzymu. Nie o tego Romulusa jednak tutaj chodzi.

Świątynia Antonina i Faustyny

Świątynia Antonina i Faustyny od razu rzuca się w oczy, ponieważ jej fragment jest świetnie zachowany. Świątynia pierwotnie została zbudowana w 141 r. n.e. na polecenie cesarza Antonina Piusa dla uczczenia jego zmarłej małżonki Faustyny Starszej. Jednak po pewnym czasie kolejny cesarz Marek Aureliusz zadedykował świątynię Antoninowi i Faustynie.

Do dziś zachowały się 17-metrowe kolumny wykonane z zielonego marmuru zwanego cipollino, co można przetłumaczyć jako „marmur cebulowy”. W XI wieku świątynię przebudowano na chrześcijański kościół San Lorenzo in Miranda. Natomiast w XV wieku do kościoła dobudowano boczne kaplice. Ostatnia duża przebudowa kościoła miała miejsce na początku XVII wieku.

Świątynia Westy

Świątynia Westy jest jedną z najstarszych świątyń Rzymu. Uważa się, że powstała w VII w. p.n.e. Była wielokrotnie niszczona, a później odbudowywana. Niewielki fragment, jaki zachował się do dzisiejszych czasów pochodzi prawdopodobnie z 191 r. Na podstawie fragmentu ruin łatwo można sobie wyobrazić jak w przeszłości wyglądało to miejsce kultu. Budynek wzniesiono na planie koła i miał 16 kolumn.

Łuk Septymiusza Sewera

23-metrowy Łuk Septymiusza Sewera z daleka rzuca się w oczy. Wzniesiony został w 203 roku w celu upamiętnienia zwycięstwa cesarza podczas kampanii wojennej na wschodzie. Dziś jest to jeden z najlepiej zachowanych zabytków Forum Romanum.

Teren przed łukiem – nazywany z łaciny Comitium – był miejscem zgromadzenia ludowego w antycznym Rzymie. Początkowo odbywały się tu także osądy, pogrzeby i procesje. W tym miejscu przemawiali także ówcześni politycy.

Świątynia Saturna

Tuż za Łukiem Septymiusza Sewera, po lewej stronie, znajdują się pozostałości Świątyni Saturna (Tempio di Saturno). Świątynia powstała na przełomie VI i V wieku p.n.e. i jest uznawana za jedną z najstarszych świątyń w Rzymie. Do dziś zachowało się osiem 11-metrowych kolumn widocznych z daleka. W przeszłości w świątyni przechowywane były skarby państwa rzymskiego.

Świątynia Kastora i Polluksa

Trzy marmurowe kolumny są pozostałością po Świątyni Kastora i Polluksa, która została wzniesiona w tym miejscu w 484 roku p.n.e. W czasach świetności wewnątrz świątyni przechowywano oficjalne wzorce miar i wag. Natomiast pomiędzy kolumnami w fasadzie frontowej znajdowały się zamykane metalowymi drzwiami komnaty, w których zgromadzone były majątki publiczne oraz należące do osób prywatnych.

Kościół Santa Maria Antiqua

Zwiedzając Forum Romanum warto także zwrócić uwagę na najstarszy zachowany rzymski kościół, czyli Santa Maria Antiqua. Zbudowany został w połowie VI wieku na terenie Forum Romanum, u podnóża Palatynu. Powstał na miejscu budowli należącej prawdopodobnie do pałacu Tyberiusza.

We wnętrzu kościoła zachowały się unikalne freski w stylu bizantyjskim. Freski zajmują łącznie 250 m², a powstały w okresie od połowy VI do końca VIII wieku.

Rampa Domicjana

Zbudowana w drugiej połowie I wieku n.e. Rampa Domicjana łączyła Forum Romanum – polityczne i administracyjne serce miasta – z centrum władzy, Pałacem Cesarskim. Była więc przejściem z Forum Romanum do rezydencji cesarza.

Rampa składała się z siedmiu podjazdów i sześciu ostrych zakrętów, wznosząc się na wysokość około 35 metrów, co odpowiada ponad 10 piętrom. Z siedmiu pierwotnych podjazdów pozostały cztery, teraz dostępne dla zwiedzających.

Forum Romanum to dziś w większości już tylko ruiny, ale stanowią najważniejszy obszar archeologiczny w Europie. Warto odwiedzić to miejsce, aby podziwiać ślady dawnej potęgi Rzymu.

Wzgórze Palatyn

Palatyn to jedno z siedmiu wzgórz Rzymu i miejsce najstarszej rzymskiej osady. To właśnie tutaj w grocie wilczyca miała karmić Romulusa i Remusa – legendarnych założycieli Rzymu. Palatyn zwiedza się w połączeniu z Forum Romanum na jednym, wspólnym bilecie.

Na Palatynie znajdowały się świątynia Wiktorii, świątynia Jowisza Statora, Dom Liwii, pałac Septimusa Sewera i pałac Domicjana. Ponadto w okresie republiki Palatyn był dzielnicą bogatych willi należących do Cycerona, Krassusa, czy Marka Antoniusza.

Po upadku Cesarstwa Zachodniorzymskiego wille i świątynie wzniesione na Palatynie zaczęły popadać w ruinę.

Na Palatynie znajduje się taras widokowy, z którego podziwiać można panoramę Forum Romanum, Ołtarza Ojczyzny oraz historycznego centrum Wiecznego Miasta.

Obok tarasu widokowego znajdują się Ogrody Farnese, które powstawały od XVI do XVII wieku.

Co zobaczyć po zwiedzaniu Koloseum, Palatynu i Forum Romanum?

To nie koniec atrakcji, jakie oferuje ta część Rzymu. Po wyjściu z Palatynu i Forum Romanum warto przespacerować się ulicami Via dei Fori Imperiali, a następnie skręć w lewo w Via di S. Pietro in Carcere. Tam znajduje się jeden z punktów widokowych.

Następnie wejdź na Kapitol, gdzie znajduje się Piazza del Campidoglio oraz Muzea Kapitolińskie. Dodatkowo tuż obok znajduje się Bazylika Santa Maria In Ara coeli oraz widoczny z najodleglejszych części Rzymu Ołtarz Ojczyzny oraz statua Wiktora Emanuela II.

Więcej na temat tych zabytków, a także o tym jak zaplanować zwiedzanie Rzymu pisałem w naszym głównym przewodniku Rzym i Watykan – co zobaczyć? Plan zwiedzania Rzymu w 5 dni.

Jak dojechać do Koloseum i Forum Romanum?

Koloseum znajduje się w sercu starożytnego Rzymu. Najprzyjemniej dojść tutaj pieszo. Jednak jeśli Twój hotel znajduje się daleko, to tuż obok Koloseum znajduje się stacja metra Colosseo – linia metra B. Linie metra A i B krzyżują się ze sobą na stacji Termini. Możesz więc na jednym bilecie za 1,50 euro przejechać liniami A i B, aby dotrzeć do Koloseum.

Natomiast więcej informacji o biletach na metro i mapie połączeń znajdziesz w dziale metro w Rzymie.

Dodatkowo przy Koloseum zatrzymują się autobusy komunikacji miejskiej ATAC Roma, są to linie: 75 – 81 – 673 – 175 – 204.

Obok swój przystanek ma też tramwaj linii 3.

Natomiast z lotniska Ciampino do Koloseum możesz najszybciej dojechać kombinacją autobusu linii 720 + metra linii B ze stacji Laurentina. Dodatkowe informacje na ten temat znajdziesz w artykule jak dojechać z lotniska Rzym Ciampino do centrum miasta.

Ponadto pamiętaj – o czym już wcześniej wspominałem – że w rzymskim metrze i autobusach roi się od kieszonkowców. Nie ma jednak powodów do obaw, wystarczy tylko zachować czujność.

• Masz pytania? Napisz w komentarzach poniżej. Otrzymam powiadomienie i odpowiem Ci niezwłocznie.
• Będzie nam miło, jeśli dołączysz do 37 000 osób, które obserwują nasze konto na instagramie.
• Prowadzimy też największy w Polsce włoski profil bloga na Facebooku, który zgromadził 103 000 obserwatorów.
• Zapraszamy również na największą Facebookową Grupę miłośników Włoch, która liczy ponad 70 000 Członków. Tam porad udzielają także Czytelnicy!