Strona główna -> Friuli Wenecja Julijska -> Grado – najpiękniejszy kurort nad Adriatykiem i w dodatku najbliżej Polski!

Grado – najpiękniejszy kurort nad Adriatykiem i w dodatku najbliżej Polski!

Autor: Łukasz Ropczyński
Opublikowano: Ostatnia aktualizacja: 9 komentarzy 71, tysięcy wyświetleń
na nadmorskiej promenadzie w Grado, Friuli Wenecja Julijska, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Grado przez samych Włochów określane jest mianem „wyspy słońca” i najważniejszej plaży regionu. Mimo, że kilkanaście kilometrów dalej leżą tak znane w Europie: Lido di Jesolo, Caorle, Bibione i Lignano, to właśnie Grado z tej słynnej adriatyckiej piątki jest najbardziej prestiżowym i luksusowym kurortem północnych Włoch. Ze względu na swoje położenie, historię i charakter nazywane jest też „pierwszą plażą Niemiec”. Niezwykle urokliwe, tętniące życiem, wyjątkowo – jak na Włochy – zadbane, z przepiękną architekturą, a przy tym nowoczesne w detalach. Miasto zachwyca od pierwszych minut po przyjeździe. Mało jest takich miejsc we Włoszech, w których każdy metr miasteczka byłby tak pięknie wykorzystany.

Popularne, chociaż jednak nieoficjalne, określenie Grado jako „pierwszej plaży Niemiec” jest trochę dwuznaczne. Z uwagi na położenie, jest to najdalej wysunięta na północ włoska plaża. Biorąc pod uwagę układ autostrad, Niemcy i Austriacy mają tu najbliżej i być może dlatego jest ich tu tak wielu.

Jak dojechać do Grado? Samochód czy samolot?

nad włoskie morze z Polski można dojechać w ciągu nawet 12 godzin. My do Grado - a także do sąsiednich miejscowości wybrzeża Adriatyku - zawsze jeździmy samochodem (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
nad włoskie morze z Polski można dojechać w ciągu nawet 12 godzin. My do Grado – a także do sąsiednich miejscowości wybrzeża Adriatyku – zawsze jeździmy samochodem (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Na początek sprawy praktyczne. Jak dostać się do Grado? Zdecydowanie samochodem. To najbliżej położona plaża Adriatyku, jadąc z Polski samochodem. Najwygodniejsza trasa prowadzi autostradami przez Czechy i Austrię. Znam wiele osób, które przyjeżdżają tu w 12 godzin (ze Śląska nawet w 9), bez noclegu po drodze. My – odkąd mamy dzieci – zawsze śpimy w Austrii w okolicach miasta Graz, tak aby do Grado przyjechać wczesnym popołudniem. Po drodze zwiedzamy miasteczka regionu Friuli.

W przypadku podróży w dwie osoby (nie wspominając o dzieciach) samochód jest najtańszym środkiem transportu. Do pełna warto zatankować poza autostradą w Austrii (paliwo kosztuje wówczas około 1,01 euro za litr). Po drodze należy wykupić winietę czeską i austriacką, a we Włoszech zapłacić na bramkach autostradowych 9,70 euro w jedną stronę.

Zobacz więcej:

Alternatywą jest podróż samolotem na jedno z dwóch lotnisk koło Wenecji. Następnie na stronie przewoźnika ATVO obsługującego region Veneto można szukać połączeń autobusowych do Grado (z jedną przesiadką) lub wypożyczyć samochód na lotnisku. Inna możliwość to przejazd pociągiem z Wenecji do stacji Cervignano-Aquileia-Grado, a stamtąd autobusem do samego Grado. Połączeń jest bardzo dużo, a autobus na tej trasie jedzie 20 minut.

[better-ads type=’banner’ banner=’16060′ ]

Polecane noclegi w Grado – nasz apartament

apartament IFK233 z Novasol, w którym zatrzymaliśmy się w Grado (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
apartament IFK233 z Novasol, w którym zatrzymaliśmy się w Grado (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Grado – jak już wspomniałem we wstępie – uznawane jest za kurort prestiżowy. W całym regionie Friuli nie ma miasta, w którym ceny noclegów w wakacje byłyby tak wysokie jak tutaj. Z czego to wynika? Być może z faktu, że miasteczko leży na niewielkiej wyspie. Możliwości rozbudowy są więc mocno ograniczone. Drugi powód, dla którego ceny są nieco wyższe to fakt, że uwielbiają przyjeżdżać tu Niemcy i Austriacy, których portfele są bardziej zasobne. O tym jak nie przepłacać na wakacjach pisałem więcej w dziale ceny we Włoszech.

Nocleg w dobrej cenie udało nam się znaleźć na stronach Novasol. To apartament IFK233, który składał się z salonu z kuchnią, sypialni, łazienki i dużego tarasu. Jak się okazało po przyjeździe apartament znajduje się w rezydencji, która zapewnia standard hotelowy. Widać to było po pościeli, ręcznikach, kosmetykach, czy recepcji, która pracowała do późnych godzin nocnych. W naszym apartamencie były też dwa niezależne klimatyzatory (u dzieci ustawiliśmy klimatyzację nieco cieplej), sejf i szybkie wifi.

[better-ads type=’banner’ banner=’16779′ ]

Na stronach Novasol znajdziesz kilka innych apartamentów w Grado w tym także nasz. W naszej rezydencji Novasol oferował zarówno apartamenty z widokiem na ulicę i plac zabaw oraz z przeciwnej strony – z widokiem na dziedziniec. My rezerwując kilka miesięcy wcześniej, wybraliśmy ten pierwszy.

Gdzie spać w Grado?

Jeśli szukasz noclegu w Grado to rezerwuj apartament w historycznym centrum lub w środkowej części miasta (tak jak my), aby do historycznego centrum dojść spacerem. Bardzo romantyczne są wieczorne spacery po starówce Grado i nadmorskich bulwarach. Jeśli wybierzesz nocleg w dzielnicy Grado Pineta to weź ze sobą rowery lub pożycz je na miejscu. Pomiędzy dzielnicą Pineta, a centrum miasta jest bardzo fajna (odseparowana od samochodów) trasa rowerowa.

Kultura włoska łączy się tutaj z wpływami Austrii

Piazza Duca D'Aosta, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Piazza Duca D’Aosta, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Przez 100 lat, począwszy od 1815 r. miasto należało do Austrii. Do dziś widać duży wpływ germańskiej kultury na mieszkańców i włodarzy niewielkiego włoskiego kurortu.  Pod tym względem Grado przypomina mi nieco Południowy Tyrol. Wpływ kultury germańskiej przejawia się w niezwykłej staranności o wręcz perfekcyjne utrzymanie miasta. Tutaj wszystko jest uporządkowane, zabytki są odnowione i wyeksponowane, budynki w miasteczku nawzajem do siebie pasują, ulice i deptaki ozdobione są kwiatami, starówka zachwyca licznymi skwerami i fontannami, a nadmorski bulwar, to przepiękny trakt spacerowy, który wyposażono w wiele architektonicznych detali.

Tutejszym architektom wzorowo udało się połączenie zabytkowej miejskiej starówki z nowoczesnymi hotelami. Świetnie zagospodarowano przestrzeń publiczną. Starannie wydobyto podziemne ruiny, które dziś można podziwiać na jednym z placów. Zadbano o ciekawą i nowoczesną formę architektury. Miejski deptak i większość uliczek nie jest wyłożona kiczowatą kostką, tylko granitowymi płytami, które przybierają różne formy. Nadmorski bulwar, to połączenie kamienia z chromem i oryginalnymi latarniami. Na podwyższeniu zbudowano punkt obserwacyjny z widokiem na morze.

[better-ads type=’banner’ banner=’16060′ ]

nadmorski bulwar w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
nadmorski bulwar w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

W niegdyś pustych miejscach starówki stworzono skwery z nowoczesnym oświetleniem, ławkami, zadbaną zielenią. W centralnym punkcie miasteczka znajduje się tzw. stary port, a w praktyce jachtowa przystań, z czterech stron otoczona kamieniczkami, do której prowadzi kanał, podobny do tych w Wenecji. Wokół przystani zlokalizowane są bary i restauracje.

Ulice Grado wieczorami tętnią życiem

Piazza Duca D'Aosta, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Piazza Duca D’Aosta, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Prostopadle od przystani rozchodzą się uliczki, które są zamknięte dla ruchu samochodowego. Wieczorami tętnią życiem. Na ulicach rozstawiane są restauracyjne stoliki, a restauracje, pizzerie, a nawet niektóre sklepy czynne są do późnych godzin nocnych. Starówka, restauracje, najważniejsze budynki, główne place, fontanny i szlaki spacerowe w nocy są efektownie oświetlone. Miasto wydaje się nigdy nie zasypiać. Nawet późną nocą po lagunie i wewnętrznych kanałach pływają oświetlone łodzie i jachty, a restauracje są pełne ludzi do późnej nocy.

wieczorny spacer po Piazza Duca D'Aosta w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
wieczorny spacer po Piazza Duca D’Aosta w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Miejscem, w którym znajduje się najwięcej dobrych restauracji jest Piazza Duca D’Aosta. W lipcu 2020 r. dwukrotnie próbowaliśmy tu zdobyć stolik na zewnątrz w dwóch restauracjach, które nam się spodobały i bez wcześniejszej rezerwacji, nie było na to szans. Na Piazza Duca D’Aosta wieczorami trwa rewia mody. To ulubione miejsce spacerów turystów i najładniejsza część miasta.

Za prestiż, który oferuje miejscowość niestety trzeba nieco dopłacić. Ze wszystkich pięciu najważniejszych kurortów północnego wybrzeża Adriatyku we Włoszech, Grado jest najdroższe. Nie jest dużo droższe, ale średnia cena za nocleg zawsze jest tu nieco wyższa niż w sąsiednich miejscowościach. Warto jednak zatrzymać się tutaj chociażby na kilka dni w drodze do Toskanii, czy w przerwie podróży na południe Włoch.

[better-ads type=’banner’ banner=’16060′ ]

Grado – lokalna kuchnia i polecane restauracje

Piazza Duca D'Aosta, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Piazza Duca D’Aosta, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Nawet jeśli – tak jak my – wynajmiesz w Grado apartament i masz zamiar gotować samemu zaplanuj jedno wyjście do restauracji. Jeśli Twój budżet wakacyjny na to pozwoli, to idź do restauracji nawet kilka razy. Niektóre z restauracji ze stolikami usytuowanymi przy zabytkowych kamienicach są naprawdę bardzo romantyczne.

| WAKACJE Z NOVASOL | ☀️⛱??? Zazwyczaj staramy się Was nie zamęczać zdjęciami jedzenia, ale dziś poszliśmy do L’Approdo,…

Opublikowany przez Włochy – KierunekWlochy.pl Środa, 22 lipca 2020

Najwięcej godnych polecenia restauracji znajduje się przy Piazza Duca D’Aosta – to reprezentacyjna ulica historycznego centrum miasta. Poniżej polecam Ci nasze ulubione restauracje w Grado – także te poza historycznym centrum:

  • Alla Pace – restauracja znajduje się w historycznym centrum przy głównym deptaku. Świetna kuchnia, eleganckie miejsce, ceny nieco powyżej średniej. Warto wcześniej zarezerwować stolik na wieczór.
  • L’approdo Ristorante Bar – restauracja ma piękny taras z widokiem na lagunę. W karcie tylko kilka pozycji. Same ryby i owoce morza. Dobre ceny. Koniecznie trzeba tu przyjść!
  • Delfino Blu – ta restauracja znajdowała się 50 m od naszego apartamentu. Wg Tripadvisor była w czołówce w Grado i rzeczywiście wszystko było w porządku. Klasyczna włoska kuchnia i dania lokalne + świetna pizza. Ceny przeciętne, nawet nieco taniej niż w historycznym centrum Grado. W lipcu codziennie było tu wielu gości.
historyczne centrum Grado, Friuli Wenecja Julijska, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
historyczne centrum Grado, Friuli Wenecja Julijska, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Tutejsi restauratorzy szczycą się lokalną kuchnią. Jednym z największych przysmaków jest starannie przyrządzana zupa rybna (Brodetto di pesce). W zależności od preferencji kucharza zupa rybna przygotowywana jest z jednego lub z wielu gatunków ryb (zazwyczaj z polentą). W przeciwieństwie do zup rybnych znanych w innych krajach, w Grado nie używa się do zupy rybnej pomidorów. Według dawnej rybackiej receptury zupę rybną przyrządzało się ze świeżych ryb, białego wina, czosnku, octu i dużej ilości pieprzu. Dzisiejsza receptura nieco się zmieniła i ze względów smakowych białe wino zostało zastąpione czerwonym. W niektórych restauracjach wciąż można zamówić obie wersje zupy.

Poza zupą rybną w tutejszych restauracjach królują świeże dania z ryb i owoców morza. Wieczorami liczne restauracyjne ogródki w miasteczku są pełne turystów!

Plaże w Grado – idealne dla dzieci

plaże w Grado są idealne dla dzieci (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
plaże w Grado są idealne dla dzieci (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Bez wątpienia najważniejszym miejscem, dla którego do kurortu przyjeżdżają turyści z całej Europy jest przepiękna, szeroka i piaszczysta plaża miejska. W mieście wyróżnia się cztery plaże. O tutejszych plażach w internecie krążą legendy. Podobno są płytkie i bagniste. Jest w tym nieco prawdy. Grado leży na lagunie, więc morze wokół jest stosunkowo płytkie. W samym centrum plaże są pogłębiane i morze jest fajne, ale plaża darmowa we wschodniej części miasta rzeczywiście jest płytka i w momencie odpływu bywa bagnista.

plaża Costa Azzurra w zachodniej części Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
plaża Costa Azzurra w zachodniej części Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Pierwsza z miejskich plaż nazywa się Costa Azzurra i jest najdalej wysunięta na zachód (oznaczona jest też w google maps). Plaża dzieli się na płatną i darmową. Zejście do morza jest łagodne i piaszczyste. Na strefie darmowej można rozbić własny parasol i ręczniki. Spacery wzdłuż morza są dozwolone wszędzie. Na części płatnej koszt za dwa leżaki i parasol na cały dzień to około 20 euro. Nieco drożej jest w 1 i 2 rzędzie od morza. Taniej w ostatnich rzędach.

Następnie wzdłuż morza ciągnie się nadmorski bulwar. Na nim też w sezonie opalają się turyści.

Spiaggia Principale – główna plaża w Grado

Spiaggia Principale - główna plaża w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Spiaggia Principale – główna plaża w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Spiaggia Principale jest główną miejską plażą, która ciągnie się przez 3 km. To plaża w całości płatna. Ceny za dwa leżaki i parasol w 2020 r. wynosiły 26 euro w pierwszym rzędzie (za dzień) lub 22 euro za dalsze rzędy. Możliwe było także wykupienie biletu wejściowego w cenie 3 euro za osobę. Wówczas można się położyć na własnym ręczniku na piasku, ale bez wbijania parasola plażowego.

Spiaggia Principale - główna plaża w Grado, Włochy (źródło: GIT)
Spiaggia Principale – główna plaża w Grado, Włochy (źródło: GIT)

Plaża oferuje pełną infrastrukturę. Są prysznice, przebieralnie, bary, restauracje, jest nawet darmowe wifi (trzeba tylko się zarejestrować). Nad bezpieczeństwem czuwają ratownicy, ale morze jest tu spokojne i jest dość płytko. Przy wejściu numer 1 jest też specjalna strefa „Settimo Cielo” (Siódme Niebo), w której leżaki są dwukrotnie droższe niż normalnie. W tej strefie kelnerzy podają dania (głównie ryby i owoce morze), a także lokalne wina DOC Collio wprost na plażę. Można więc zjeść obiad na piasku, ale ta przyjemność sporo kosztuje 😉

Darmowa plaża Lido di Fido

Darmowa plaża Lido di Fido w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Darmowa plaża Lido di Fido w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Po stronie wschodniej jest trzecia plaża w całości bezpłatna. Nawet parking tuż przy plaży jest darmowy, a wolne miejsce można znaleźć stosunkowo łatwo. Na tej plaży wypoczywaliśmy najczęściej. Z uwagi na położenie Grado na lagunie po wejściu do morza jest bardzo płytko. Trzeba oddalić się od brzegu na większa odległość, aby się w pełni zanurzyć. Jeśli jedziesz z małymi dziećmi – tak jak my – ma to pewne zalety 😉 W trakcie naszego pobytu pojawił się odpływ i wtedy morze w tym miejscu odsunęło się i rzeczywiście widok był nietypowy. Na dwóch plażach w centrum ten problem nie występuje, ponieważ tam morze jest pogłębiane.

park wzdłuż plaży Lido di Fido w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
park wzdłuż plaży Lido di Fido w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Przy tej plaży są darmowe toalety i prysznice. Po sąsiedzku jest płatna plaża z barem. Można tam podejść po zimne napoje czy przekąski. Tutaj także są ratownicy morscy. Wzdłuż plaży jest zacieniony park. W czasie wakacji odpoczywa tam równie dużo osób, co na samej plaży.

Co jeszcze warto wiedzieć o plażach i mieście?

Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Zaletą Grado – oraz sąsiednich kurortów – jest skierowanie plaży w stronę południową. Nawet na swojej oficjalnej stronie turystycznej włodarze miasta chwalą się tym, że plaża zwrócona jest ku słońcu! Od 1989 r. plaża w Grado regularnie otrzymuje certyfikat Bandiera Blu świadczący o szczególnej czystości wody i piasku oraz o poziomie świadczonych na plaży usług.

Przy wejściu numer 8 znajduje się plaża dla psów. Można tam swobodnie przybyć ze swoim czworonożnym przyjacielem. Plaża jest regularnie porządkowana przez obsługę. Psia plaża wyposażona jest w prysznice ze słodką wodą do opłukania psów po kąpieli w morzu. Ponadto rozstawione są miski z wodą pitną dla psów. Psy mogą kąpać się w morzu, a obok mają zacieniony park.

lipiec 2020 r. w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
lipiec 2020 r. w Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Planując wakacje w Grado pamiętaj, że to świetna baza wypadowa do zwiedzania okolicy. Zaledwie 10 km stąd leży Akwileja (można tam dojechać drogą rowerową). Blisko jest Triest i zamek Miramare. Do Triestu można pojechać samochodem lub popłynąć statkiem. Można też odwiedzić sąsiednie miejscowości nadmorskie, z których bardzo ładne jest Caorle. Niedaleko jest też Bibione i Lignano Sabbiadoro. Nieco dalej leży Wenecja, którą najłatwiej odwiedzić samochodem, pociągiem (ze stacji w Cervignano del Friuli) lub statkiem z Punta Sabbioni. Zobacz więcej w osobnym dziale statek z Punta Sabbioni do Wenecji.

Rezerwujesz nocleg we Włoszech?

Wszystkie artykuły na blogu dla Czytelników zawsze pozostaną bezpłatne. Jeśli moje teksty były dla Ciebie pomocne, miło mi będzie, jeśli rezerwując nocleg na booking.com skorzystasz z tego linku polecającego lub wyszukiwarki poniżej. Cena dla Ciebie będzie bez zmian, ale booking.com podzieli się ze mną swoją prowizją. Daj znać, jeśli będę Ci mógł jakoś pomóc w planowaniu wyjazdu.

Booking.com

[better-ads type=’banner’ banner=’16283′ ]

Grado – położenie

Grado położone jest na wyspie, do której wjeżdża się przez groblę. Wyspa na której leży Grado nazywana jest L’isola del Sole (Wyspa Słońca). To oczywiście nazwa marketingowa. Po południowej stronie miasta znajdują się dwie szerokie, piaszczyste plaże, przedzielone nadmorskim bulwarem spacerowym. Od strony laguny jest port i przystań. Część miasta oddzielona jest kanałem wodnym. Można się tam dostać jednym z kilku mostów.

Laguna na której zbudowano Grado, uznawana jest za jedną z najpiękniejszych na Morzu Śródziemnym. Labirynt wzniesień na morzu i wodnych kanałów, pomiędzy licznymi większymi i mniejszymi wyspami czyni to miejsce rajem dla żeglarzy. Dookoła Grado powstał unikalny ekosystem z mało popularnymi gatunkami ptaków żyjących na wodzie, otoczony trzciną i morskimi krzewami. Żeglarze, którzy mają w Grado swoje jachty, nazywają tutejsze wybrzeże miejscem ponadczasowym, gdzie króluje cisza, spokój, perfekcyjny do żeglowania wiatr i harmonia człowieka z przyrodą. Laguna Grado to 90 km kwadratowych, na których leży 30 małych wysp. Tylko dwie z nich są na stałe zamieszkałe.

Grado – ciekawe miejsca, atrakcje, zabytki…

Grado jest niezwykłe. Łączy ze sobą kulturę włoską i austriacką. To bogaty kurort z przepiękną starówką i piaszczystymi plażami, a przy tym leży stosunkowo blisko Polski. W ciągu dnia życie turystyczne skupia się na plaży. Wieczorami tętnią życiem miejskie deptaki i historyczne centrum.

Zabytkowe centrum Grado

Tutejsza starówka powstała w V w. Usytuowanie miasta praktycznie na wodzie miało duże znaczenie obronne. Do dziś zachowały się liczne kamienne budynki w zamkniętym dla ruchu samochodowego centrum, które przepięknie wkomponowały się w nowe otoczenie. Na placu w sąsiedztwie ratusza archeolodzy odkryli dobrze zachowane ruiny z V w., które można oglądać bezpłatnie, również po zmroku. Wąskie uliczki starego miasta są zamknięte dla ruchu samochodowego.

Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Piazza Duca D’Aosta

Piazza Duca D’Aosta to reprezentacyjna ulica historycznego centrum Grado. To tutaj wieczorami spaceruje najwięcej turystów. Przy Piazza Duca D’Aosta znajduje się sporo restauracji i barów. W tych najlepszych warto wcześniej zarezerwować stolik.

Piazza Duca D'Aosta, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Piazza Duca D’Aosta, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Pozostałości Piazza Vittoria

Na placu przy ratuszu widoczne są pozostałości Piazza Vittoria. Ruiny nocą są specjalnie podświetlone. Ruiny prawdopodobnie pochodzą z V w.

Piazza Vittoria, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Piazza Vittoria, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Bazylika Sant Eufemia

Znajdująca się na starówce bazylika, została wzniesiona w V w. na gruzach poprzedniej, powstałej w IV w. n.e. Jest to trójnawowa świątynia z dwoma rzędami potężnych dziesięciu kolumn. Posadzka kościoła pokryta jest mozaikami, które tworzą geometryczny wzór. Mozaika została wykonana w VI w. i odrestaurowana w latach 1945-1947. W XV w. przy Bazylice dobudowano dzwonnicę.

Bazylika Sant'Eufemia, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Bazylika Sant’Eufemia, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Chrzcielnica

Tuż obok Bazyliki San Eufemia zachowała się charakterystyczna chrzcielnica w kształcie ośmioboku. Podobnie jak pobliska świątynia, także tutaj podłoga wyłożona jest mozaikami. Po środku stoi sześcioboczna wanna służąca do chrztów.

chrzcielnica przy Bazylice Sant'Eufemia, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
chrzcielnica przy Bazylice Sant’Eufemia, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Bazylika Santa Maria delle Grazie

Idąc na północ od chrzcielnicy natrafisz na kolejną zabytkową świątynię. Początki budowy bazyliki sięgają IV w. Bazylika została nieco przebudowana na styl barokowy w 1640 r. Kościół należał do jednego z ówczesnych patriarchów.

Kanał portowy

W centrum starego miasta znajduje się tzw. stary port, do którego prowadzi kanał portowy. Podczas spacerów w upalne wakacyjne wieczory można zachwycać się urokiem cumujących tutaj jachtów i łodzi. W ciągu dni odpływa stąd statek na historyczną wyspę Barban, gdzie znajduje się świątynia z cudowną figurką.

Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Wyspa Barban wraz z sanktuarium

Na północnym końcu laguny Grado położona jest wyspa Barban. Znajduje się tam Santuario di Barbana. Co roku, od 1237 r., w pierwszą niedzielę lipca w morze wypływają odświętnie ubrane łodzie i kierują się na lagunę, w stronę wyspy Barban. Uroczystość tę z lądu podziwiają tłumy mieszkańców i turystów. Na wyspie znajduje się świątynia z cennym posągiem Matki Boskiej. W ten sposób, już od 700 lat, mieszkańcy Grado dziękują Matce Bożej za uratowanie ich od straszliwej zarazy, która panowała w okolicy w XIII w. W sezonie letnim na wyspę można dotrzeć statkiem. Przez cały rok mieszka tam niewielka wspólnota Franciszkanów.

Nadmorska promenada

Grado posiada najpiękniejszą nadmorską promenadę ze wszystkich małych miast na północy Włoch. Dorównać może jej tylko promenada z Caorle. Promenada została w ostatnich latach przebudowana. Są tu elementy małej architektury, taras widokowy, fontanna i schodki z zejściem do morza.

nadmorski bulwar w Grado, Friuli Wenecja Julisjka, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
nadmorski bulwar w Grado, Friuli Wenecja Julisjka, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Punkt widokowy „Vista mare”

Pomiędzy promenadą, a główną miejską plażą jest betonowy pomost (falochron), który jest jednocześnie dobrym punktem widokowym na linię wybrzeża. W czasie wakacji opalają się tutaj turyści.

punkt widokowy "Vista mare" w Grado, Friuli Wenecja Julisjka, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
punkt widokowy „Vista mare” w Grado, Friuli Wenecja Julisjka, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Plaża Costa Azzura – płatna i darmowa

Najdalej wysunięta na zachód miejska plaża. Dzieli się na część darmową i płatną. Jest tu pełna infrastruktura. Plaża jest piaszczysta z łagodnym zejściem do morza. Obok jest promenada, na której także opalają się wczasowicze. Plaża – tak jak wszystkie miejskie plaże – corocznie otrzymuje certyfikat Błękitnej Flagi.

Plaża Costa Azzura - płatna i darmowa w zachodniej części Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Plaża Costa Azzura – płatna i darmowa w zachodniej części Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Plaża Principale (plaża główna) – płatna

Główna miejska plaża ciągnie się przez około 3 km. W całości jest plażą płatną. Za dwa leżaki i parasol trzeba zapłacić tu ponad 20 euro za dzień. Sam wstęp na plażę kosztuje 3 euro i wtedy można rozłożyć ręcznik na piasku, ale nie można wbijać swojego parasola. Ta plaża także posiada pełną infrastrukturę. Są prysznice, toalety, bary, restauracje, a nad plażowiczami czuwają ratownicy.

najdłuższa miejska plaża, czyli Spiaggia Principale (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
najdłuższa miejska plaża, czyli Spiaggia Principale (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Plaża Lido di Fido – darmowa

Plaża znajduje się na wschód od centrum Grado. Obok są dwa duże parkingi (obydwa darmowe). Pierwsza część plaży jest płatna, ale później rozciąga się około kilometrowy odcinek plaży darmowej. Wzdłuż plaży ciągnie się park, gdzie także wypoczywa sporo osób. Są tu darmowe toalety i prysznice. Tutaj morze jest płytkie. W czasie odpływów bywa bagniste. Można przespacerować się kilkaset metrów w głąb morza na coś w rodzaju wyspy z piasku. Niektórzy idą przez morze, aby specjalnie tam rozbić swój plażowy ekwipunek.

najdłuższa miejska plaża, czyli Spiaggia Principale (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
najdłuższa miejska plaża, czyli Spiaggia Principale (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Historia

Port morski w Grado istniał już za czasów Juliusza Cezara. Półwysep był wykorzystywany przez legiony wojskowe stacjonujące w pobliskiej Aquileii. Dzięki występującym tutaj dwóm rodzajom wiatrów starożytni żeglarze szczególnie cenili sobie to miejsce. Wiatr bora pozwalał żeglować w stronę północnego wschodu, a z kolei wiatry gorące i wilgotne kierowały statki w stronę południowego wschodu. Wielokrotnie zdarzało się, że w czasie toczonych wojen mieszkańcy Aquileii uciekali ze swojego miasta do Grado, gdzie z uwagi na otaczającą wodę byli bardziej bezpieczni. Nikt w czasach starożytnych nie zdawał sobie sprawy z faktu, że kilka wieków później powstanie słynna Wenecja, która całkowicie przyćmi dzisiejszy kurort, a miasto stanie się na dłuższy czas zapomniane.

historyczne centrum Grado, Friuli Wenecja Julijska, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
historyczne centrum Grado, Friuli Wenecja Julijska, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Do VIII w. znajdowała się tutaj siedziba lokalnego patriarchatu, co znacząco wpływało na rozwój. Przez pewien czas istniał nawet zacięty spór pomiędzy dwoma patriarchami, którzy w mieście mieli swoje siedziby. Ostatecznie spór został rozstrzygnięty przez papieża dopiero po 400 latach.

Grado, Friuli Wenecja Julijska, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Grado, Friuli Wenecja Julijska, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Mieszkańcy miasta, których w X w. było około 2000, żyli głównie z połowu i handlu rybami. Od 1815 r. miejscowość była częścią Imperium Habsburgów, stąd duży wpływ kultury austriackiej w mieście. To właśnie wtedy Grado przerodziło się z miasteczka rybackiego w kurort turystyczny. Dopiero 100 lat później, w maju 1918 r. po zakończeniu I wojny światowej, miasto zostało podbite przez włoskich żołnierzy. Z uwagi na swoje specyficzne położenie nie zostało zniszczone w trakcie działań wojennych. W 1936 r. wyspa, na której leży miasto została połączona z lądem poprzez most (groblę).

Piazza Duca D'Aosta, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)
Piazza Duca D’Aosta, Grado, Włochy (fot. Łukasz Ropczyński, kierunekwlochy.pl)

Komunikacja

Jak dojechać do Grado?

Z Polski do Grado najszybciej można dojechać przez Czechy i Austrię, a później przez Tarvisio i Udine, czyli autostradą A23, a następnie przez moment autostradą A4 Wenecja – Triest do zjazdu Palmanova. Od zjazdu z autostrady do centrum Grado jest 25 km. Ważna uwaga: mapy Google podpowiadają żeby jechać przez Słowenię. Nie warto tak robić. Ta droga w kilometrach jest nieco dłuższa, a po drugie jadąc przez Słowenię należy wykupić dodatkową (dość kosztowną) winietę. Lepiej jechać z Austrii wprost do Włoch.

Stacja kolejowa i wycieczka pociągiem do Wenecji

Najbliżej położona stacja kolejowa znajduje się w Cervignano del Friuli, czyli 16 km od Grado. Regularnie odjeżdżają stąd pociągi do Wenecji i w przeciwnym kierunku do Triestu.

Ze stacji w Cervignano do Wenecji (główny dworzec Venezia S. Lucia) pociąg regionalny jedzie 90 minut. Z kolei do Triestu pociąg regionalny jedzie 37 minut. Zarówno w stronę Wenecji, jak i w stronę Triestu pociągi odjeżdżają średnio co godzinę. Do Triestu istnieje także możliwość przejazdu składem Frecciarossa. Czas przejazdu jest dokładnie taki sam, jak w przypadku pociągu regionalnego, ale za nieco wyższy komfort podróży przyjdzie Ci zapłacić 15 euro (czyli trzykrotnie drożej). Wagony Frecciarossa nie są warte tej dopłaty, a w pociągi regionalne kursująca na trasie Wenecja – Triest w dużej części mają nowoczesny tabor.

Najbliższe lotnisko

Najbliższe porty lotnicze są w Wenecji i Trieście. Na lotnisko w Wenecji jest około 120 km, a do Triestu 18 km.

Miasta partnerskie

  • Sankt Lorenzen bei Knittelfeld (Austria)
  • Feistritz bei Knittelfeld (Austria) 

Przeczytaj także

Zostaw komentarz

9 komentarzy

Alicja 7 maja 2022 - 13:17

Gdzie znajdę informacje na temat statku pływającego z Grado na wyspę Barban? 🙂

Odpowiedz
Łukasz Ropczyński 9 maja 2022 - 17:01

W Biurze Informacji Turystycznej w Grado (są ulotki z godziną rejsów) oraz na tej stronie: https://grado.it/en/discover-grado/the-town/island-of-barbana/

Odpowiedz
Ola 30 października 2020 - 14:07

Odwiedziłam Grado w tym miesiącu…
Urocza Starówka z cudnie pustymi ulicami, sztormowe morze i spektakularny zachód słońca, ale mimo całego uroku nie jest to dla mnie najpiękniejszy kurort nad Adriatykiem…
Wszystkiego dobrego!

Odpowiedz
Sylwia 16 sierpnia 2020 - 18:51

Znam Grado. Byłam kiedyś, ale po Waszych relacjach właśnie tu jesteśmy ponownie. Tłumy!!! Włosi, Niemcy, jest fantastycznie!!!

Odpowiedz
Tom 8 marca 2018 - 11:22

Byłem tu 3 dni. Bardzo mi się podobało. Super knajpki na starówce, moja dziewczyna topless na plaży jak spora cześć tutaj, byliśmy w Aquliei, Triescie, a potem pojechaliśmy na tydzień na Istrie. Tam podobne klimaty tylko plaże skaliste 🙂

Odpowiedz
Ania 20 lutego 2018 - 21:04

Co roku od 13 lat jesteśmy w Grado na wakacjach. Piękne, czyste, klimatyczne miasteczko z mnóstwem atrakcji. Warto zobaczyć!!!

Odpowiedz
Łukasz Ropczyński 20 lutego 2018 - 21:19

Mi też bardzo się podoba w Grado. Ma swój specyficzny klimat, wszędzie jest blisko, a przy tym nie można się tam nudzić 🙂

Odpowiedz
Paulina 8 marca 2024 - 16:15

Witam, na wstępie dodam, że prowadzi Pan świetną stronę, można się dowiedzieć bardzo wielu ciekawych rzeczy. Wybieramy się po raz pierwszy do Włoch z dwójką dzieci, czy mógłby Pan podpowiedzieć, gdzie na pierwszy raz najlepiej się wybrać? Craole, Grado, czy Lido Di Jesolo? Będę wdzięczna za pomoc. Pozdrawiam 😊

Odpowiedz
Łukasz Ropczyński 8 marca 2024 - 16:25

Dzień dobry,
Dziękuję za miłe słowa! Na pierwszy raz polecam albo Caorle albo Grado – obydwa są typowo włoskie i bardzo klimatyczne. Natomiast Lido di Jesolo jest nowoczesne, nie ma tam zabytkowych kamieniczek, promenady i urokliwego portu jak w Caorle lub Grado. Caorle jest bliżej Wenecji więc byłoby bliżej na całodzienną wycieczkę do Wenecji (samochodem lub statkiem z pobliskiej przystani w Punta Sabbioni). Tutaj opisaliśmy jak dopłynąć statkiem do Wenecji:
https://www.kierunekwlochy.pl/jak-doplynac-statkiem-z-punta-sabbioni-do-wenecji/

Pozdrawiam,
Łukasz

Odpowiedz