Muzea Watykańskie dysponują jedną z największych i najwspanialszych kolekcji dzieł sztuki na świecie. Podziwiać w nich można arcydzieła Giotta, Caravaggia, Perugina, czy Leonarda da Vinci. Żadne inne muzeum na świecie nie może poszczycić się całymi komnatami zdobionymi przez Rafaela, czy freskami Michała Anioła, które zachwycają w Kaplicy Sykstyńskiej. Papieże zgromadzili około 70 tys. światowej klasy dzieł sztuki, z czego 20 tys. jest udostępnione zwiedzającym. Muzea Watykańskie to łącznie 54 galerie, 1400 pomieszczeń i prawie ośmiokilometrowa trasa zwiedzania. Jak się w tym wszystkim odnaleźć?
Zapraszam Cię do praktycznego i konkretnego przewodnika po Muzeach Watykańskich. Dowiesz się z niego jak zaplanować wizytę, gdzie – bez pośredników – kupić bilety, kiedy możliwe jest bezpłatne zwiedzanie i ile czasu zaplanować na wizytę w Muzeach.
Jeśli poszukujesz rzetelnych wiadomości z Włoch oraz wakacyjnych inspiracji, porad i darmowych przewodników to zapraszam Cię do obserwowania naszego konta na Instagramie.
Dla Czytelników, którzy zdecydują się zwiedzać Muzea Watykańskie bez przewodnika lub bez audio przewodnika, zamieściliśmy kilkanaście sugestii. To skrócone opisy – naszym zdaniem – najważniejszych dzieł, które koniecznie trzeba zobaczyć w trakcie kilkugodzinnej wizyty w Muzeach Watykańskich.
- Muzea Watykańskie – bilety, zniżki i zasady zwiedzania
- Muzea Watykańskie za darmo
- Ile czasu przeznaczyć na Muzea Watykańskie?
- Muzea Watykańskie w praktyce – co trzeba wiedzieć?
- Mapa Muzeów Watykańskich
- Jak zwiedzać Muzea Watykańskie?
- Widok na kopułę Bazyliki św. Piotra
- Schody Bramantego
- Gdzie znajdują się Muzea Watykańskie i jak dojechać?
- Muzea Watykańskie – co jeszcze warto wiedzieć?
Muzea Watykańskie – z pewnymi wyjątkami – są zazwyczaj otwarte:
- od poniedziałku do soboty od 9:00 do 18:00 (ostatnie wejście o 16:00);
- w ostatnie niedziele miesiąca – kiedy możliwe jest darmowe zwiedzanie – Muzea Watykańskie są czynne od 9:00 do 14:00 (ostatnie wejście o 12:30). Szczegóły na temat darmowego zwiedzania w dalszej części artykułu;
- w pozostałe niedziele Muzea są zamknięte (za wyjątkiem niedzieli 24 grudnia 2023, kiedy Muzea są otwarte);
- w miesiącach letnich, w piątki i soboty, Muzea są czynne do 22:30.
Ponadto muzea są zamknięte dla zwiedzających w dniach: 1 i 6 stycznia, 11 lutego, 10 kwietnia, 1 maja, 29 czerwca, 15 i 16 sierpnia, 1 listopada, a także 8, 25, 26 i 31 grudnia.
Muzea Watykańskie – bilety, zniżki i zasady zwiedzania

Bilety do Muzeów Watykańskich najlepiej zarezerwować jeszcze w Polsce, online na oficjalnej stronie Muzeów. Link do oficjalnej, rekomendowanej strony z biletami: https://tickets.museivaticani.va/home
Jeśli na oficjalnej stronie pula biletów jest już wyczerpana, wówczas można skorzystać z dwóch najpopularniejszych pośredników. Z biletami od tych firm nie ma problemów, ale są trochę droższe:
Muzea Watykańskie oferują różne rodzaje biletów. Te najpopularniejsze i zdecydowanie najczęściej wybierane przez turystów to:
- 17,00 euro – bilet wstępu kupiony w kasie na miejscu (bez rezerwacji online).
- 17,00 + 5,00 euro – bilet zarezerwowany online na oficjalnej stronie Muzeów Watykańskich z gwarancją wejścia o określonej godzinie bez kolejki. Opcja rekomendowana przez Kierunek Włochy.
- 8,00 euro – ulgowy bilet wstępu dla dzieci powyżej 6 roku życia oraz dla uczniów i studentów do 25 roku życia (należy posiadać ze sobą ważną legitymację ze szkoły lub uczelni).
- 8,00 + 5,00 euro – bilet ulgowy zarezerwowany online na oficjalnej stronie z wejściem poza kolejką.
- bezpłatnie – dzieci do 6 roku życia.
Oficjalna strona z biletami do Muzeów Watykańskich
Oficjalna, rekomendowana strona z biletami do Muzeów Watykańskich:
https://tickets.museivaticani.va/home
Jeśli nie uda Ci się kupić biletów na oficjalnej stronie, możesz spróbować kupić bilety w kasie na miejscu (uwaga na kolejki i niewielką pulę biletów). Można też kupić bilety u dwóch najpopularniejszych pośredników, czyli Get Your Guide lub Tiqets.

Jeśli na oficjalnej stronie nie ma już dostępnych biletów na dany dzień, to oznacza, że w sprzedaży internetowej zostały wyczerpane. Nieoficjalnie wiadomo, że 80% biletów sprzedawanych jest przez internet.
Pozostaje wówczas zakup u pośredników i w agencjach, ale będzie trochę drożej. Możesz też zaryzykować i spróbować kupić bilet bezpośrednio w kasie na miejscu. Szczególnie po sezonie – czyli zimą – to się może udać 🙂

Do Muzeów wchodzi się przez wejście po lewej stronie. Osoby posiadające rezerwację online na parterze odbierają swój bilet. Osoby bez rezerwacji kupują bilety na piętrze. Następnie ruchomymi schodami wyjeżdża się na górę, gdzie można wypożyczyć audio przewodniki.
Natomiast dawne główne wejście do Muzeów Watykańskich, teraz jest tylko wyjściem.
Porada praktyczna: bilety do Muzeów Watykańskich nie podlegają zwrotowi, ale raz można zmienić datę wizyty. Przetestowałem to rozwiązanie osobiście, kiedy w marcu 2022 r. spóźniłem się na samolot do Rzymu. Mailowo poprosiłem o zmianę terminu wizyty i po kilku godzinach otrzymałem nowy bilet. Natomiast – dla porównania – w Koloseum zmiana daty nie jest możliwa.
Muzea Watykańskie za darmo

Muzea Watykańskie za darmo można zwiedzać w ostatnią niedzielę miesiąca. Przygotuj się wówczas na około dwugodzinne oczekiwanie przed wejściem. Ponadto w ostatnią niedzielę miesiąca nie ma możliwości zarezerwowania wizyty online.
W niedzielę Muzea Watykańskie otwarte są od 9:00 do 14:00, ale ostatnie wejście możliwe jest do godziny 12:30.
Uwaga: w grudniu 2023 r. wyjątkowo bezpłatne zwiedzanie Muzeów możliwe będzie w przedostatnią niedzielę miesiąca, czyli 24 grudnia. W niedzielę 31 grudnia Muzea Watykańskie będą zamknięte.
Kalendarz i godziny otwarcia Muzeów Watykańskich w 2023 r.:

Ponadto przez cały rok za darmo do Muzeów Watykańskich mogą wchodzić między innymi:
- Dzieci do 6 roku życia.
- Wszyscy niepełnosprawni z orzeczoną niepełnosprawnością większą niż 74% (w Polsce chodzi o „znaczny stopień niepełnosprawności”). Jeśli osoba niepełnosprawna jest niesamodzielna, to za darmo może wejść także jej opiekun. Po bilet należy zgłosić się bez kolejki do stanowiska „Specjalne zezwolenia” i/lub „Recepcja”. Osoby niepełnosprawne nie rezerwują wizyty online.
- Posiadacze następujących ważnych kart: Icom lub Icomos.
Ile czasu przeznaczyć na Muzea Watykańskie?

Minimum jakie należy przeznaczyć na zwiedzanie Muzeów Watykańskich to 3-4 godziny. Zwiedzanie najlepiej zaplanować z samego rana. Ten czas pozwoli na pobieżne zobaczenie najważniejszych dzieł sztuki.
Jednak nawet mając do dyspozycji cały dzień, nie sposób skupić się na wszystkim. Trasa zwiedzania to prawie 7 km, a wystawionych jest ponad 20 000 eksponatów spośród 70 000 wszystkich, którymi dysponują Muzea Watykańskie.
Muzea Watykańskie w praktyce – co trzeba wiedzieć?

Podstawowe informacje na temat zwiedzania Muzeów Watykańskich:
- Odzież – nieakceptowane są mini spódniczki, szorty, odkryte ramiona, zbyt duże dekolty i nakrycia głowy. Te informacje znajdują się na oficjalnych stronach Muzeów Watykańskich. Ponadto zwrócono tam także uwagę na tatuaże, które mogą obrażać religię katolicką.
- Kontrola bezpieczeństwa – przed wejściem przechodzi się kontrolę bezpieczeństwa z wykrywaczem metalu. Podobną do tej jaka obowiązują w Koloseum czy na lotniskach.
- Bagaże, walizki i plecaki należy pozostawić w szatni. Usługa jest bezpłatna. W szatni pozostawia się także parasole, statywy i kamery wideo.
- Muzea Watykańskie można zwiedzać z dziećmi w wózku. Pracownicy podpowiadają, którędy najłatwiej można przejechać z wózkiem.
- Natomiast całkowicie zabroniony jest wstęp ze zwierzętami, nawet z tymi najmniejszymi. Wyjątek stanowią psy przewodnicy osób niewidomych, pod warunkiem, że są na smyczy i w kagańcu.
- Można robić zdjęcia do celów osobistych i domowych, ale bez lampy błyskowej. Całkowity zakaz robienia zdjęć obowiązuje w Kaplicy Sykstyńskiej pod rygorem odebrania aparatu lub telefonu przez obsługę.
- Obowiązuje zakaz używania kijków do selfie i dronów.
Mapa Muzeów Watykańskich
Poniżej znajdziesz plan Muzeów Watykańskich – strefa wejściowa i pierwsze piętro. Tutaj możesz pobrać PDF z mapą i opisem wszystkich trzech poziomów Muzeów Watykańskich (plik w wysokiej rozdzielczości).

Nie drukuj tej mapy. Po wejściu do Muzeów Watykańskich można bezpłatnie odebrać plan w wersji papierowej, co znacznie ułatwia zwiedzanie.
Jak zwiedzać Muzea Watykańskie?
Pinakoteka Watykańska

Mimo, że – według oficjalnej mapy Muzeów Watykańskich – Pinakotekę lepiej zostawić na dalszy etap zwiedzania, to ja każdą wizytę w Muzeach lubię rozpocząć właśnie w tym miejscu. I to nie tylko dlatego, że Pinakoteka jest tuż obok punktu, w którym wchodzi się do Muzeów.
Pinakotekę otworzono 27 października 1932 roku w budynku specjalnie zbudowanym przez architekta Luca Beltramiego na polecenie papieża Piusa XI. Galeria w swoim posiadaniu ma obecnie 460 obrazów (z okresu od XIII do XIX wieku) rozmieszczonych chronologicznie w 18 salach. Wśród nich dzieła takich mistrzów jak Raffaello Santi, Leonardo da Vinci, Giotto, Perugino czy Caravaggio.
Poliptyk Stefaneschi (autorstwa Giotto di Bondone)

Poliptyk – czyli dzieło namalowane na kilku płaszczyznach – autorstwa Giotto di Bondone, przy którym pomagali mu jego uczniowie. Samego mistrza zajmowało wówczas wiele innych dzieł. Giotto to urodzony w XIII wieku malarz i architekt, który tworzył też freski w Bazylice św. Franciszka w Asyżu i w kościele Santa Croce we Florencji.
Dzieło, mające formę malowanego z obu stron tryptyku, powstało na zamówienie kardynała Stefaneschiego. Stąd nazwa poliptyku. Poliptyk miał zdobić starożytną Bazylikę św. Piotra w Rzymie.
Na awersie poliptyku, w jego centralnej części, znajduje się św. Piotr, siedzący na tronie w otoczeniu aniołów i świętych, u stóp którego klęczą donator – kardynał Stefaneschi oraz papież Celestyn V.
Przemienienie Pańskie (obraz Rafaela)

Jedna z sal Pinakoteki w całości poświęcona jest twórczości Rafaela. Jest tu przyciemnione światło, a dzieła sztuki znajdują się za specjalnym szkłem, które ma je dodatkowo chronić.
Centralne miejsce w sali Rafaela zajmuje obraz „Przemienienie Pańskie”. Rafael malował go od 1516 r. przez kolejne cztery lata. Dzieła nie zdążył ukończyć przed śmiercią, dlatego pracę dokończył jego uczeń Giulio Romano.

„Przemienienie Pańskie” początkowo znajdowało się w kościele San Pietro in Montorio w Rzymie, skąd w 1797 r. skradły go wojska Napoleona. Obraz trafił do Luwru, ale po upadku Bonapartego wrócił w końcu do Włoch.

Dzieło przedstawia scenę Przemienienia Jezusa na górze Tabor – towarzyszą mu Mojżesz i Eliasz. Poniżej, na wierzchołku góry, widać oślepionych blaskiem apostołów: Piotra, Jakuba Starszego i Jana Ewangelistę. Z kolei u dołu uwagę zwraca chłopiec opętany przez demony, którego przyprowadzili rodzice w nadziei, że zostanie uzdrowiony przez uczniów Chrystusa. Widać zamęt. Tylko dwie osoby z tłumu wskazują na rozgrywającą się u góry scenę. Ma to sugerować, że to u Jezusa należy szukać pomocy.
Natomiast po bokach są jeszcze dwa inne obrazy Rafaela – po lewej „Madonna z Foligno”, a po prawej „Koronacja Dziewicy Maryi”.
Arrasy Rafaela

W tej samej sali wystawione są także arrasy Rafaela. Zostały wykonane na zamówienie papieża Leona X, syna Wawrzyńca Wspaniałego. Arrasy powstawały od 1515 do 1521 r. i przedstawiają sceny z życia św. Piotra i św. Pawła.
Arrasy Rafaela w przeszłości znajdowały się w Bazylice św. Piotra, a okazjonalnie także w Kaplicy Sykstyńskiej.
Święty Hieronim na pustyni (obraz Leonarda Da Vinci)

„Święty Hieronim na pustyni” to obraz będący w fazie szkicu, który nie został nigdy ukończony. Tworzony w latach 1479-1481 przez mistrza włoskiego renesansu Leonarda Da Vinci. Ponadto to jedyny obraz autorstwa Leonardo da Vinci, który jest w Rzymie i Watykanie.
Nie wiadomo kto zlecił wykonanie obrazu i gdzie ostatnie obraz miał trafić. Dzieło przedstawia półnagiego św. Hieronima ze Strydonu, który pokutuje na pustyni w pobliżu dzisiejszej miejscowości Aleppo. To nawiązanie do życiorysu świętego, który w trakcie choroby, zainspirowany snem, podjął decyzję o rezygnacji ze studiów nad literaturą pogańską. Następnie wybrał się na pustynię, by odpokutować, a później poświęcił się studiom języka hebrajskiego i tekstów biblijnych.
Dziedziniec Pinii

Dziedziniec Pinii (wł. Cortile della Pigna), określany jest też jako Dziedziniec Szyszki. Został zaprojektowany przez Donato Bramante. Jego nazwa pochodzi od niespełna 4-metrowej szyszki wykonanej z brązu, która w przeszłości była fontanną. Pinia pierwotnie stała w pobliżu Panteonu obok Świątyni Izydy. W średniowieczu została przeniesiony na dziedziniec Bazyliki św. Piotra, a w obecnym miejscu znajduje się od 1608 r.

Drugą rzeźbą, która przyciąga wzrok na Dziedzińcu Pinii, jest złocista „Sfera con sfera”, wykonana z brązu, autorstwa włoskiego złotnika i rzeźbiarza Arnaldo Pomodoro. Dzieło powstało w 1990 r. i od razu trafiło na dziedziniec Muzeów Watykańskich.
Braccio Nuovo

Braccio Nuovo jest częścią watykańskiego Museo Chiaramonti. Kolekcja rzeźb znajduje się w stosunkowo nowej części Muzeów, w neoklasycystycznym budynku oddanym do użytku w 1822 r. W Braccio Nuovo prezentowane są popiersia portretowe imperatorów oraz rzeźby słynnych postaci starożytności. Ponadto są też rzymskie repliki słynnych greckich oryginałów.

Jedną z rzeźb najbardziej zwracających uwagę w Braccio Nuovo jest Nil. Został odnaleziony w 1513 r. na Polach Marsowych, ale sama rzeźba – według różnych źródeł pochodzi z końca I lub z II wieku. Po jej odnalezieniu papież Leon X nakazał umieścić posąg w ogrodach Pałacu Belwederskiego na Watykanie. Za pontyfikatu Klemensa XIV dzieło zostało odrestaurowane, a braki uzupełniono innym rodzajem marmuru (łatwo więc to dzisiaj poznać).
Muzeum Pio Clementino

Znajdujące się w dawnym Pałacu Belwederskim Muzeum Pio Clementino – czyli Muzeum Piusa i Klemensa – uchodzi za jedną z najcenniejszych części Muzeów Watykańskich. Podziwiać tam można antyczne rzeźby, popiersia i mozaiki. Najważniejsze dzieła wystawione są na Cortile Ottagono, czyli na charakterystycznym, ośmiobocznym dziedzińcu.
Miłośnicy sztuki tylko na samo Muzeum Pio Clementino potrafią przeznaczyć cały dzień. Jednak w trakcie kilkugodzinnej wizyty w Muzeach Watykańskich, warto skupić się na kilku najważniejszych dziełach.
Laokoon

Jedno z najsłynniejszych dzieł greckich. Przedstawia Laokoona i jego synów walczących z wężami morskimi. Dzieło jest pełne dramaturgii. Znajdujący się po prawej stronie starszy syn ma jeszcze szansę na ratunek. Jednak jego młodszy brat zginął już w uścisku węża. Sam Laokoona walczy nadludzkim wysiłkiem, ale ma już świadomość, że ta walka będzie przegrana.
Rzeźba przypuszczalnie powstała około 50 r. p.n.e., chociaż badacze wciąż się co do tego spierają. Dzieło to miało duże znaczenie w sztuce późniejszego renesansu i było inspiracją dla ówczesnych artystów.
Rzeźbę znaleziono w 1506 r. w ruinach Złotego Domu Nerona w Rzymie. Było to wielkie wydarzenie. Dzieło odkupił papież Juliusz II, ale wymagało ono prac rekonstrukcyjnych w trakcie których nieco zmieniono jego układ. W 1798 r. rzeźbę zrabowali Francuzi, ale po upadku Napoleona, w 1815 r., powróciła do Watykanu.
Apollo Belwederski

Posąg Apollo Belwederski znajduje się na dziedzińcu Cortile Ottagono. Rzeźba powstała w II wieku i jest kopią wykonanego w IV wieku p.n.e. greckiego oryginału autorstwa Leocharesa.
Rzeźba przedstawia greckiego boga Apollo, który trzymał w dłoni łuk i spogląda za strzałą, którą wystrzelił.
Tors Belwederski

Wśród wielu innych, cennych eksponatów, warto jeszcze zatrzymać się przy Torsie Belwederskim. To dzieło z I wieku p.n.e., które wywarło ogromny wpływ na późniejszą twórczość Michała Anioła. Artysta był zachwycony rzeźbą i wielokrotnie ją studiował.
Autorem Torsu Belwederskiego jest grecki rzeźbiarz Apollonios z Aten. Nie jest pewne kogo konkretnie przedstawia to dzieło. Może to być Herakles, Polifem albo Prometeusz.
Galeria Map Geograficznych

Galeria Map Geograficznych to ponad 100-metrowy, piękny korytarz, w którym podziwiać można mapy przedstawiające ówczesne Włochy. Ich autorem jest matematyk i geograf, dominikanin Ignazio Danti.
Natomiast sufit korytarza zaprojektował Cesare Nebbia. Poszczególne sceny przedstawiają wydarzenia z życia świętych.
Galeria Map Geograficznych jest dość wąska. Jedna lub dwie wycieczki stojące w korytarzu potrafią skutecznie sparaliżować ruch w tym miejscu. Dodatkowo część turystów spieszy się aby zobaczyć Pokoje Rafaela i Kaplice Sykstyńską. Warto jednak zatrzymać się tu na dłużej i zobaczyć jak pieczołowicie i dokładnie przygotowano poszczególne mapy. Zachwyca piękno kolorów i niezwykła precyzja.
Na jednej ścianie znajdują się mapy przedstawiające terytoria nad Adriatykiem, natomiast na drugiej stronie ziemie nad morzem Tyrreńskim i morzem Liguryjskim.
Galerię Map otworzono w 1581 r. Natomiast kilka lat temu mapy zostały odrestaurowane. Przez 4 lata zajmował się tym 20 osobowy zespół najlepszych specjalistów. Nie trzeba chyba dodawać jak kosztowne były to prace.
Jan III Sobieski pod Wiedniem

Jan Sobieski pod Wiedniem, nazywany też Odsieczą Wiedeńską, to największy obraz w Muzeach Watykańskich. Przedstawia scenę, w trakcie której król Jan III Sobieski wręcza list kanonikowi Denhoffowi, wysłannikowi papieża Innocentego XI. W liście znajdowała się wiadomość o pokonaniu wojsk tureckich u bram Wiednia.
Obraz powstał w latach 1882-1883. W dniu 200 rocznicy zwycięstwa pod Wiedniem obraz wystawiono w stolicy Austrii i każdy miał możliwość, aby za darmo go zobaczyć. W grudniu 1883 Jan Matejko wraz z polską delegacją wyjechał do Rzymu. Osobiście wręczył wówczas obraz papieżowi Leonowi XIII nie jako własne dzieło, ale jako dar narodu polskiego.
Pokoje Rafaela / Stanze di Raffaello

W drodze do Kaplicy Sykstyńskiej dużą uwagę przykuwają Pokoje Rafaela (wł. Stanze di Raffaello). To jedno z najważniejszych miejsc w Muzeach Watykańskich. W 1503 r. papież Juliusz II zlecił ozdobienie swojego watykańskiego apartamentu, 26-letniemu wówczas Rafaelowi. Praca nad ozdobieniem pomieszczeń mistrzowi renesansu, zajęła resztę życia.

Cztery pokoje znajdują się na drugim piętrze Pałacu Apostolskiego (wł. Palazzo Apostolico).
Freski przedstawiają sceny dotyczące teologii, filozofii i prawa. Nad malarską dekoracją Rafael pracował wraz ze swoimi uczniami w latach 1508-1524. Artysta zmarł w trakcie prac nad trzecim pokojem, który ukończyli jego uczniowie. Natomiast czwarty pokój w całości udekorowali uczniowie, którzy bazowali na projekcie Rafaela.
Kaplica Sykstyńska

Tłumnie odwiedzana Kaplica Sykstyńska to prawdziwe arcydzieło. Początkowo nie była tak zachwycająca jak dziś. Zbudowano ją na polecenie papieża Sykstusa IV w 1475 r. Pierwsze freski pojawiły się w 1481 r., a ich autorami byli Perugino (mistrz Rafaela), Botticelli, Pinturicchio i Ghirlandaio (mistrz Michała Anioła).
Dopiero papież Juliusz II zatrudnił Michała Anioła do prac nad sklepieniem Kaplicy Sykstyńskiej, co na zawsze odmieniło to wyjątkowe miejsce. Chociaż – tak naprawdę – wcale nie było oczywiste, że Michał Anioł podejmie się wyzwania. Początkowo odmówił papieżowi, ponieważ jego ulubionym zajęciem było rzeźbienie.
W czasie gdy niemal tuż obok Rafael zdobił słynne pokoje, po sąsiedzku Michał Anioł – inny geniusz epoki renesansu – poświęcił sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej aż 4 lata intensywnych prac. Wyzwanie było niezwykle trudne. Michał Anioł stworzył specjalne rusztowanie, a malując leżał lub stał na nim. Znosił też upał i chłód oraz ociekającą na jego głowę farbę. Uważa się, że całe sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej Michał Anioł namalował sam, czyli zupełnie inaczej niż Rafael, który tworząc freski w watykańskich pokojach, korzystał z pomocy współpracowników.

Sklepienie podzielone jest na dziewięć głównych scen, w których pojawia się ponad 300 postaci. Patrząc od ołtarza przedstawione są następujące sceny:
- Bóg oddziela światło od ciemności;
- Bóg tworzy słońce i księżyc;
- Oddzielenie morza od lądów;
- Stworzenie Adama;
- Stworzenie Ewy;
- Grzech Pierworodny (zerwanie owocu i wypędzenie z raju);
- Ofiara Noego;
- Potop;
- Synowie Noego (Cham wyśmiewa pijanego ojca, dwaj inni synowie okrywają go).

Wszystkie freski w Kaplicy Sykstyńskiej zajmują 1100 metrów kwadratowych.
Dodatkowo ciekawostką jest fakt, że Kaplica Sykstyńska ma te same wymiary co świątynia króla Salomona w Jerozolimie.
Nad sklepieniem Kaplicy Sykstyńskiej Michał Anioł pracował od 1508 do 1512 r.
Sąd Ostateczny

Natomiast Sąd Ostateczny – zajmujący jedną ze ścian Kaplicy Sykstyńskiej – zaczął powstawać ponad ćwierć wieku później, w roku 1536.
Ważne: w Kaplicy Sykstyńskiej obowiązuje bezwzględny zakaz rozmawiania, fotografowania i filmowania. Obsługa ma prawo zarekwirować sprzęt fotograficzny jeśli ktoś nie podporządkowuje się zasadom. W tej części artykułu wyjątkowo zamieściłem licencjonowane zdjęcia kupione w banku zdjęć – sam nie fotografowałem Kaplicy Sykstyńskiej.
Do 1536 roku na ścianie ołtarza znajdowały się dwa okna, w przy nich freski Pietro Perugina. Okna zamurowano a freski zniszczono. Wszystko po to, aby dać Michałowi Aniołowi miejsce pod namalowanie Sądu Ostatecznego.

Sąd Ostateczny przedstawia mroczną scenę z księgi Apokalipsy. Ogromny fresk Michał Anioł podzielił na trzy główne części: niebo, czyściec, a na dole piekło.
Chrystus przychodzi na ziemię, aby sądzić żywych i umarłych. Jest on przedstawiony zupełnie inaczej niż w poprzednich dziełach Michała Anioła. Tutaj ciało Chrystusa jest muskularne. Prawdopodobnie mistrz renesansu zainspirował się sztuką antyczną, która także jest w zbiorach Muzeów Watykańskich. Mowa oczywiście o Torsie Belwederskim.
Natomiast delikatna twarz Chrystusa zdaje się być zainspirowana głową Apolla z Pałacu Belwederskiego.
Z prawej strony widać jak grzesznicy są zsyłani do piekła. Ich twarze wyglądają na przepełnione strachem. Natomiast z lewej strony widać ludzi przyjętych do nieba, na twarzach których pojawia się ulga.
Po lewej stronie – tuż obok Chrystusa – widać Dziewicę Maryję. To jedyna kobieta w pełni ubrana.
Widok na kopułę Bazyliki św. Piotra

Na zakończenie zwiedzania Muzeów Watykańskich warto jeszcze raz wyjść na taras przed Pinakoteką i spojrzeć na kopułę Bazyliki św. Piotra. Takiego pamiątkowego kadru nie uwiecznisz nigdzie indziej.

Kopuła Bazyliki została zaprojektowana przez Michała Anioła. Artysta nadzorował jej budowę przez 18 lat, aż do końca swojego życia. Sama budowa potrwała jednak o wiele dłużej. Kopuła ma niespełna 133 m wysokości i udostępniona jest dla zwiedzających. Na górze znajduje się taras z najpiękniejszym widokiem na Rzym. Szczegóły na temat wyjścia na kopułę Bazyliki św. Piotra znajdziesz w moim przewodniku Rzym i Watykan – gotowy plan zwiedzania na 5 dni.
Zobacz także do artykułu, w którym opisuję inne najpiękniejsze punkty widokowe w Rzymie.
Schody Bramantego

Spiralne schody, potocznie nazywane Schodami Bramantego, to pewnie jedne z najczęściej fotografowanych schodów na świecie.


Jednak schody nie są tak stare, jak mogłoby się wydawać. Powstały dopiero w 1932 r. za sprawą projektu Giuseppe Momo. Balustrada wykonana została z brązu i ozdobiona papieskimi herbami. Natomiast sam projekt był wzorowany na słynnych Schodach Bramantego z 1512 roku, łączących Pałac Belwederski z dziedzińcem.
Gdzie znajdują się Muzea Watykańskie i jak dojechać?
Najłatwiej metrem linii A. Wysiądź na stacji Ottaviano, to zaledwie 500 m od wejścia do Muzeów Watykańskich. Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat cen biletów i zniżek dla dzieci w komunikacji miejskiej w Rzymie, to zajrzyj do artykułu metro w Rzymie i komunikacja miejska.
Idąc do Muzeów Watykańskich ze stacji Ottaviano warto wybrać trasę nieco naokoło i przejść przez Piazza Risorgimento. Będziesz mieć wówczas możliwość podziwiania murów watykańskich.
Muzea Watykańskie – co jeszcze warto wiedzieć?
Starałem się, aby ten artykuł zawierał maksymalną ilość konkretów i wskazówek. Dlatego opisy dzieł sztuki są tu równie ważne jak porady praktyczne. O biletach, godzinach otwarcia i zasadach zwiedzania pisałem na początku tego przewodnika. Na koniec jeszcze kilka rad:
- Podsumowując – zwiedzanie Muzeów Watykańskich najlepiej zaplanować z samego rana. Trudno przewidzieć, czy spędzisz w nich 3 godziny czy 6. Jeśli zostanie Ci czas, to po zwiedzaniu Muzeów Watykańskich wybierz się od razu do Bazyliki św. Piotra. Może też zdążysz tego samego dnia wejść na kopułę Bazyliki.
- Uważaj na restauracje i bary zlokalizowane naprzeciwko wejścia do Muzeów Watykańskich, ponieważ mają bardzo złe opinie. Natomiast blisko Muzeów Watykańskich jest restauracja Il Colibrì. To nasze odkrycie, zresztą nasi Czytelnicy chętnie z niego korzystają. Szczegóły na temat tej restauracji – i kilku innych – znajdziesz także w artykule co i gdzie zjeść w Rzymie.
- Jeśli wciąż się wahasz, czy zarezerwować bilety online, to nie ma się nad czym zastanawiać. Po pierwsze oczekiwanie w rzymskim upale w kolejce po bilety to żadna przyjemność. Po drugie, nie wiadomo czy bilety na miejscu będą jeszcze dostępne. Dlatego lepiej wejść bez kolejki, a zaoszczędzony czas poświęcić na dłuższe zwiedzanie samych Muzeów.
Miło mi, że dotarłeś lub dotarłaś do końca tego przewodnika. Jeśli artykuł okazał się pomocny, zostaw proszę komentarz u dołu.
- Masz pytania? Napisz w komentarzach poniżej. Otrzymam powiadomienie i odpowiem Ci niezwłocznie.
- Będzie nam miło, jeśli dołączysz do 46 000 osób, które obserwują nasze konto na instagramie.
- Prowadzimy też największy w Polsce włoski profil bloga na Facebooku, który zgromadził 114 000 obserwatorów.
- Zapraszamy również na największą Facebookową Grupę miłośników Włoch, która liczy ponad 80 000 Członków. Tam porad udzielają także Czytelnicy!
43 komentarze
czy istnieje możliwość otrzymania takiego opisu zwiedzania na meila w formie do wydrukowania, Wybieram się do Muzeów w maju i chciałabym mieć to przy sobie aby na bieżąco czytać o poszczególnych „eksponatach” , nie lubię robić tego on-line z komórki
Dzień dobry,
Planujemy właśnie przygotowanie takich plików do wydrukowania, opisujących dane miejsca w skrócie, ale na razie nie są gotowe.
Póki co jedyna możliwość to samodzielne przekopiowane fragmentów tekstu do Worda i wydrukowanie bez zdjęć.
Pozdrawiam,
Łukasz
Wybieramy się w pod koniec kwietnia do Rzymu – oczywiscie nie ma już biletów on line do Muzeum Watykańskich – jeśli kupować przez pośredników to masz jakieś „polecajki”?
Takim pośrednikiem, z biletami od którego nie ma problemów jest ten: https://www.getyourguide.com/vatican-museums-l2738/skip-the-line-vatican-museums-sistine-chapel-ticket-t62214/?partner_id=TH1CW08&utm_medium=online_publisher
Będzie trochę drożej niż bezpośrednio, ale wejdziecie bez kolejki, a bilet jest pewny.
Dzień dobry,
będziemy w Rzymie przez najblizszy tydzień *2 osobydorosłe i 2 dzieci (10 i15 lat). Nie ma już biletów online do Muzeów Watykanskich. Co Pan sądzi o Vatican City Tour and Museums-open bus. Czy warto w ogóle rozważać tą opcję? To nasz pierwszy pobyt w Rzymie, ale z Pana poradami zwiedziliśmy Wenecję i okolice jez.Garda ?
Dzień dobry,
Jeśli na oficjalnej stronie Muzeów Watykańskich nie ma już biletów, to proszę zobaczyć czy są u tego pośrednika:
https://www.getyourguide.com/vatican-museums-l2738/skip-the-line-vatican-museums-sistine-chapel-ticket-t62214/?partner_id=TH1CW08&utm_medium=online_publisher
Będzie odrobinę drożej, ale oni są uczciwi, a z biletami kupowanymi przez nich nie ma problemów. Proszę porównać cenę samych biletów do Muzeów u pośrednika i cenę tych biletów ze zwiedzaniem Ogrodów, które zostały na oficjalnej stronie i zdecydować.
Natomiast autobus z wycieczką po ogrodach był bez polskiego audio przewodnika. Chyba nic w tym względzie się nie zmieniło.
Życzę udanego wyjazdu!
Łukasz
A czy bilety od tego pośrednika także trzeba „gdzieś odbierać” czy wystarczy podejść do bramki wejścia? Z góry za odpowiedź 🙂
To zależy od rodzaju biletu jaki wybierzesz. Zazwyczaj idzie się z tym biletem prosto do kasy muzeów, ale niektóre bilety wymagają odebrania w ich biurze tuż obok Muzeów Watykańskich. Taka informacja powinna się pojawić na końcowym etapie zakupu. Jednak z tymi biletami Czytelnicy nigdy nie zgłaszali mi problemów, a często po prostu nie ma alternatywy.
Pozdrawiam,
Łukasz
Dziękuję za odpowiedź. Zarezerwowałam bilety przez tego pośrednika. Pozostaje liczyć na ładną pogodę, bo prognoza średnia ? pozdrawiam serdecznie!
Cześć,
W sprzedaży na oficjalnej stronie są dostępne bilety z przewodnikiem i jest tam napisane, że zwiedzania trwa dwie godziny. Ty jednak piszesz nawet o sześciu godzinach. Skąd taka różnica i czy po zwiedzaniu z przewodnikiem można zostać dłużej i obejrzeć coś na spokojnie?
Hej,
Ja pisałem, że czas od 3 do 6 godzin wystarczy na pobieżne przejście przez najważniejsze korytarze, galerie i zatrzymanie się na dłużej przy kilkunastu najważniejszych dziełach, na dziedzińcu oraz spędzenie nieco czasu w Kaplicy Sykstyńskiej. 3 godziny to jest absolutnie minimum. Przeciętny turysta po 4-6 godzinach jest już przytłoczony ilością eksponatów, zmęczony tłumem i kończy zwiedzanie. Nie sposób skupić się na wszystkim 🙂 Do tych Muzeów z przyjemnością się wraca po pewnym czasie.
Na oficjalnej stronie są różne oferty zwiedzania z przewodnikiem – są też 2-godzinne. Przewodnicy czasem robią „uprzejmość” swojej Grupie i z Kaplicy Sykstyńskiej wyprowadzają zwiedzających prosto do Bazyliki św. Piotra (turysta zwiedzający indywidualnie nie może tak przejść). Jest to spowodowane oszczędnością czasu – powrót z Kaplicy Sykstyńskiej w stronę głównego wyjścia jest długi i dla niektórych męczący. Jeśli nawet przewodnik z Muzeów coś takiego na koniec zaproponuje, to przecież możesz się odłączyć od Grupy w tym momencie i zwiedzać Muzea samemu.
Życzę miłego pobytu w Rzymie!
Łukasz
bardzo fajnie że aktualizujecie artykuły to bardzo ważne w dzisiejszych czasach. doceniam bardzo:)
Dziękujemy! 🙂
Hej, czy istnieją audioprzewodniki po Muzeach Watykańskich w j.polskim?
Hej, nie – niestety w Muzeach Watykańskich nie ma audioprzewodnika w języku polskim.
Dostępne języki to: włoski, angielski, francuski, niemiecki, hiszpański, japoński, koreański, chiński, rosyjski i portugalski.
Dzień dobry,
Czy można podczas zwiedzania mieć ze sobą mały plecak na wodę i inne drobiazgi? Czy wszystko musi iść do szatni?
Dzień dobry,
To personel podejmuje ostateczną decyzję, ale torebki i małe plecaczki nie są problemem. Jeśli uznają, że plecak jest za duży, to przechowalnia jest darmowa.
Napojów nie można wnosić. Poza tym w regulaminie jest mowa o dopuszczalnych wymiarach 40x35x15 cm – większe powinny trafić do przechowalni, ale nikt tam z linijką nie stoi 🙂
Pozdrawiam,
Łukasz
CZeść, jak dobrze zrozumiałem darmowe wejścia do muzeum w ostatnią niedzielę (będziemy tam 25.06.) są „z kolejki”. Nie trzeba mieć wcześniej żadnych wejściówek? Kto pierwszy to lepszy? Dużo wcześniej trzeba być przed otwarciem?
P.S. kierunekwlochy to świetna strona bardzo pomocna. Dzięki za mega robotę!
Tak, nie ma możliwości rezerwacji wejścia w „darmową niedzielę”. Trzeba stać w kolejce, a ostatni zwiedzający w tym dniu są wpuszczani o 12:30.
Nie ma reguły kiedy przyjść, ale zazwyczaj to długo ponad godzina albo nawet dwie godziny stania w kolejce.
Pozdrawiam,
Łukasz
Czy w ostatnią niedzielę miesiąca jest również możliwy dostęp do ogrodów watykańskich?
Pozdrawiam
Nie. W tym dniu nie jest możliwe zwiedzanie Ogrodów Watykańskich.
Pozdrawiam,
Łukasz
Dzień dobry,
Weszłam na oficjalna stronę muzeów aby zakupić bilety, jest tam wiele opcji, co należy wybrać? Wszystkie opcje? Ponadto mam.pytanie, syn ma.7 lat , dzieci do lat 6 wchodzą za darmo , a dzieci od 7 mają mieć legitymację, ale syn jest w zerówce, nie ma legitymacji, co w takiej sytuacji zrobić? Wykupić bilet jak.dla dorosłego?
Pozdrawiam
Iza
Dzień dobry,
Nie, przecież syn będzie miał dowód osobisty lub paszport. Chodzi o dokument potwierdzający wiek, zresztą wątpię, żeby 7-latka ktoś prosił o dokument uprawniający do zniżki 😉
Ta „legitymacja” to jest cytat z oficjalnej strony Muzeów Watykańskich. Rzeczywiście muszę to doprecyzować w powyższym artykule.
Pozdrawiam,
Łukasz
Witam
Wybieram się do Rzymu w pażdzierniku i mam dylemat dotyczący biletów do Muzeum Watykańskiego i Ogrodów. Na oficjalnej stronie jest opcja :Wycieczka po Watykanie i muzea – otwarty autobus. Nie mogę się doczytać czy to dotyczy ogrodów, czy tylko objazd po Watykanie. A druga sprawa..znalazłam informację, ż eogrody są nieczynne w środę, a na oficjalnej stronie można zrobić na ten dzień rezerwację. nic z tego nie rozumiem. nie mogę znależć konkretnej opcji Muzea Watykańskie i ogrody. z góry dziękuję za odpowiedż
Hej,
Tak, ten mikrobus objeżdża najważniejsze aleje Ogrodów Watykańskich. W ramach tego samego biletu można później oczywiście zwiedzić Muzea Watykańskie, w tym Kaplicę Sykstyńską. O tym, żeby ogrody w środę były zamknięte nic nie wiem. Zresztą jeśli na oficjalnej stronie sprzedają bilety na środę, to jest to najlepszy dowód na to, że w środę można je zwiedzać.
Życzę udanego pobytu w Rzymie!
Łukasz
Hej moje pytanie dotyczy obuwia wszędzie gdzie czytam to tylko japonki są nie dozwolone rozumiem że sandały są ok
Dzięki za odpowiedź pozdrawiam
Tak, sandały to częsty widok w Rzymie 🙂
Dzień dobry,
mam bilety „Muzea Watykańskie i Kaplica Sykstyńska: wstęp bez kolejki z opcjonalnym przewodnikiem audio” zakupione na Tickets Tour. Proszę o podpowiedź czy jest jakieś osobne wejście dla biletów bez kolejki czy po prostu muszę minąć ludzi stojących w kolejce i pokazać bilety?
Dzień dobry,
Przy wejściu do Muzeów Watykańskich jest kolejka dla osób, które nie mają biletów. Łatwo poznać – to jest ogromny tłum stojący bardzo długo w słońcu. Natomiast obok jest tabliczka wskazująca wejście dla osób z internetową rezerwacją i tam nie ma kolejki. Nie wiem co to za pośrednik „Tickets Tour” jak napisałeś. My poza oficjalną stroną polecamy albo „Tiqets” albo „Get Your Guide”. Niektóre rodzaje biletów wymagają odebrania voucheru w biurze, które znajduje się nieopodal wejścia do Muzeów Watykańskich. Zwróć uwagę, czy na Twoim bilecie nie jest napisane coś takiego.
Pozdrawiam,
Łukasz
Dzień dobry,
Czy stopień niepełnosprawności jest sprawdzany przy kasach? Moja mama ma drugi stopień „umiarkowany stopień niepełnosprawności”, a nie wspomniany w artykule pierwszy „znaczny stopień niepełnosprawności”. W Polsce, zarówno ona, jak i mój tata (opiekun) przysługują im darmowe wejścia do muzeów i inne przywileje. Z góry dziękuję za odpowiedź.
Pozdrawiam,
Kinga
Dzień dobry,
Generalnie chodzi o pokazanie legitymacji osoby niepełnosprawnej. To jest podstawa do bezpłatnego wejścia. Nie wiem czy na tej legitymacji jest widoczny stopień niepełnosprawności, ale tylko ona jest istotna w kasie Muzeów.
Pozdrawiam,
Łukasz
Interesują mnie też ogrody Watykańskie. Podobno bilet jest łączony ogrody + muzea. jak wygląda wtedy wejście do muzeow, jeżeli np ogrody zaczynają się o 9.00, trzeba rezerwować w ciemno godzinę do muzeów? Czy przechodzi się z automatu na kolejną część zwiedzania? dla dziecka lat 4 nie kupuje żadnego biletu? nie okaże się na miejscu, że dziecko nie zostanie wpuszczone?
Dzień dobry,
Najpierw należy wybrać jedną z opcji (na przykład wycieczka mikrobusem po Ogrodach Watykańskich). Wchodzi się do Muzeów na kwadrans przed godziną podaną na rezerwacji i rozpoczyna się zwiedzanie od Ogrodów z całą grupą. Następnie po tej wycieczce, która trwa 45 minut, można już samemu przejść do zwiedzania Muzeów Watykańskich. Tutaj godzina nie ma znaczenia, ponieważ w międzyczasie nie opuszcza się obiektu.
Czyli bilet do Ogrodów za 37 euro zawiera w sobie także bilet wstępu do samych Muzeów.
Natomiast ta opcja jest niedostępna dla dzieci do 6 roku życia. Mogą z niej skorzystać dzieci od 6 roku życia z zarezerwowanym biletem ulgowym.
W przypadku zwiedzania samych Muzeów Watykańskich (bez ogrodów) dzieci do lat 6 wchodzą bezpłatnie z opiekunem, który ma ważny bilet.
Pozdrawiam,
Łukasz
interesują nas ogrody w wersji na piechotę, tutaj rozumiem też nie ma opcji zwiedzania z dzieckiem? Wiadomo dlaczego dzieci do lat 6 są wykluczone ze zwiedzania ogrodów?
W wersji na piechotę – z przewodnikiem – małe dzieci prawdopodobnie mogą uczestniczyć, ale dla pewności proszę przeczytać szczegółowe informacje, które pojawiają się w okienku tuż przed zakupem biletu na stronie Muzeów Watykańskich. Tam są podane wszystkie szczegóły i zasady.
Natomiast ograniczenie w przypadku mikrobusu pewnie wynika z limitu miejsc. Tam są sprzedawane wcześniej bilety, których ilość jest limitowana, a dzieci wchodzą bez biletów i pewnie nie dałoby się ich zmieścić w tym niewielkim „autobusie” ?
Pozdrawiam,
Łukasz
Hej! w jakie miejsca jeszcze warto kupić bilety z wyprzedzeniem oprócz Muzeów Watykańskich i Koloseum/Forum Romanum/Palatynu?
Hej,
Tylko do tych dwóch miejsc. W pozostałych miejscach raczej nie ma aż takich kolejek i problemów z dostępnością.
Pozdrawiam,
Łukasz
Hej! Czy strona Tiqets jest wiarygodna? Kolejna sprawa, czy będąc studentem wystarczy okazać polską legitymację na telefonie czy trzeba posiadać koniecznie kartę ISIC?
Z góry dziękuję za pomoc!
Aleksandra
Hej,
Tak, oczywiście. Tiqets to jeden z dwóch najważniejszych i zaufanych pośredników. Z biletami od nich nie ma problemu.
Wymagana jest albo karta ISIC albo ważna legitymacja studencka. Nie wiem czy akceptują wersję w telefonie. Jeśli nie masz klasycznej legitymacji studenckiej, to spróbuj napisać maila do Muzeów Watykańskich albo do Tiqets – mi zawsze odpisują w ciągu jednego dnia roboczego.
Pozdrawiam,
Łukasz
Dzień dobry ?być może było gdzieś to pytanie ale nie mogłem znaleźć…czy do muzeum Watykańskiego można wejść w krótkich spodenkach takich do kolan, zarówno kobieta jak i mężczyzna?
Dzień dobry,
Na stronach Muzeów Watykańskich jest informacja, że nieakceptowane są mini spódniczki, szorty, odkryte ramiona, zbyt duże dekolty i nakrycia głowy. Generalnie Watykan jest na tym punkcie bardzo wyczulony więc założyłbym coś dłuższego 🙂
Pozdrawiam,
Łukasz
Dzień dobry,
będziemy w Rzymie od 25 września, Watykan planujemy zwiedzić we wtorek 26 września. Nie załapałam się na bilety do Muzeów Watykańskich z oficjalnej strony ani na nic sensownego od pośredników.
Planujemy przyjechać tam rano, by stanąć w kolejce po bilety przed otwarciem Muzeum.
Niby będzie już po najwyższym sezonie ale zapewne nadal będą tam tłumy. Wiem, że nie sposób to przewidzieć ale zastanawiam się, z jakim wyprzedzeniem się tam zjawić by mieć szansę na zwiedzenie. Muzeum otwierają o 9… o 8:00? Czy to zbyt optymistyczna wersja? 😉
Dzień dobry,
Niestety wrzesień to wciąż wysoki sezon – widać to chociażby po cenach hoteli na wrzesień. W sierpniu w Rzymie jest nieco luźniej, ponieważ są upały i większość woli być w tym czasie nad morzem. Natomiast wrzesień jest przyjemniejszy na zwiedzanie Wiecznego Miasta. W tym roku sezon w Rzymie trwa praktycznie od końca marca i potrwa do października. Sugeruję do ostatnich chwil przed wyjazdem jeszcze sprawdzać strony pośredników. Może pojawią się jakieś lepsze oferty. Jeśli się nie pojawią, to rzeczywiście należy przyjść przed 8:00 i przygotować się na dwie godziny oczekiwania w kolejce. Mniejsza kolejka może być około 14:00 – 15:00 (ostatnie wejście jest o 16:00).
Pozdrawiam,
Łukasz