Muzea Watykańskie w 2023 r. w praktyce – zwiedzanie, bilety i wskazówki jak odnaleźć się wśród tysięcy eksponatów

Muzea Watykańskie dysponują jedną z największych i najwspanialszych kolekcji dzieł sztuki na świecie. Podziwiać w nich można arcydzieła Giotta, Caravaggia, Perugina, czy Leonarda da Vinci. Żadne inne muzeum na świecie nie może poszczycić się całymi komnatami zdobionymi przez Rafaela, czy freskami Michała Anioła, które zachwycają w Kaplicy Sykstyńskiej. Papieże zgromadzili około 70 tys. światowej klasy dzieł sztuki, z czego 20 tys. jest udostępnione zwiedzającym. Muzea Watykańskie to łącznie 54 galerie, 1400 pomieszczeń i prawie ośmiokilometrowa trasa zwiedzania. Jak się w tym wszystkim odnaleźć?

Zapraszam Cię do praktycznego i konkretnego przewodnika po Muzeach Watykańskich. Dowiesz się z niego jak zaplanować wizytę, gdzie – bez pośredników – kupić bilety, kiedy możliwe jest bezpłatne zwiedzanie i ile czasu zaplanować na wizytę w Muzeach.

Jeśli poszukujesz rzetelnych wiadomości z Włoch oraz wakacyjnych inspiracji, porad i darmowych przewodników to zapraszam Cię do obserwowania naszego konta na Instagramie.

Dla Czytelników, którzy zdecydują się zwiedzać Muzea Watykańskie bez przewodnika lub bez audio przewodnika, zamieściliśmy kilkanaście sugestii. To skrócone opisy – naszym zdaniem – najważniejszych dzieł, które koniecznie trzeba zobaczyć w trakcie kilkugodzinnej wizyty w Muzeach Watykańskich.

Muzea Watykańskie – z pewnymi wyjątkami – są zazwyczaj otwarte:

• od poniedziałku do soboty od 9:00 do 18:00 (ostatnie wejście o 16:00);
• w ostatnie niedziele miesiąca – kiedy możliwe jest darmowe zwiedzanie – Muzea Watykańskie są czynne od 9:00 do 14:00 (ostatnie wejście o 12:30). Szczegóły na temat darmowego zwiedzania w dalszej części artykułu;
• w pozostałe niedziele Muzea są zamknięte (za wyjątkiem niedzieli 24 grudnia 2023, kiedy Muzea są otwarte);
• w miesiącach letnich, w piątki i soboty, Muzea są czynne do 22:30.

Ponadto muzea są zamknięte dla zwiedzających w dniach: 1 i 6 stycznia, 11 lutego, 10 kwietnia, 1 maja, 29 czerwca, 15 i 16 sierpnia, 1 listopada, a także 8, 25, 26 i 31 grudnia.

Muzea Watykańskie – bilety, zniżki i zasady zwiedzania

Bilety do Muzeów Watykańskich najlepiej zarezerwować jeszcze w Polsce, online na oficjalnej stronie Muzeów. Unikaj pośredników, którzy mają wyższe ceny. Link do oficjalnej, rekomendowanej strony z biletami: https://tickets.museivaticani.va/home

Muzea Watykańskie oferują różne rodzaje biletów. Te najpopularniejsze i zdecydowanie najczęściej wybierane przez turystów to:

• 17,00 euro – bilet wstępu kupiony w kasie na miejscu (bez rezerwacji online).

• 17,00 + 5,00 euro – bilet zarezerwowany online na oficjalnej stronie Muzeów Watykańskich z gwarancją wejścia o określonej godzinie bez kolejki. Opcja rekomendowana przez Kierunek Włochy.

• 8,00 euro – ulgowy bilet wstępu dla dzieci powyżej 6 roku życia oraz dla uczniów i studentów do 25 roku życia (należy posiadać ze sobą ważną legitymację ze szkoły lub uczelni).

• 8,00 + 5,00 euro – bilet ulgowy zarezerwowany online na oficjalnej stronie z wejściem poza kolejką.

• bezpłatnie – dzieci do 6 roku życia.

Oficjalna strona z biletami do Muzeów Watykańskich

Oficjalna, rekomendowana strona z biletami do Muzeów Watykańskich:
https://tickets.museivaticani.va/home

Jeśli na oficjalnej stronie nie ma już dostępnych biletów na dany dzień, to oznacza, że w sprzedaży internetowej zostały wyczerpane. Nieoficjalnie wiadomo, że 80% biletów sprzedawanych jest przez internet.

Pozostaje wówczas zakup u pośredników i w agencjach, ale będzie trochę drożej. Możesz też zaryzykować i spróbować kupić bilet bezpośrednio w kasie na miejscu. Szczególnie po sezonie – czyli zimą – to się może udać 🙂

Do Muzeów wchodzi się przez wejście po lewej stronie. Osoby posiadające rezerwację online na parterze odbierają swój bilet. Osoby bez rezerwacji kupują bilety na piętrze. Następnie ruchomymi schodami wyjeżdża się na górę, gdzie można wypożyczyć audio przewodniki.

Natomiast dawne główne wejście do Muzeów Watykańskich, teraz jest tylko wyjściem.

Porada praktyczna: bilety do Muzeów Watykańskich nie podlegają zwrotowi, ale raz można zmienić datę wizyty. Przetestowałem to rozwiązanie osobiście, kiedy w marcu 2022 r. spóźniłem się na samolot do Rzymu. Mailowo poprosiłem o zmianę terminu wizyty i po kilku godzinach otrzymałem nowy bilet. Natomiast – dla porównania – w Koloseum zmiana daty nie jest możliwa.

Muzea Watykańskie za darmo

Muzea Watykańskie za darmo można zwiedzać w ostatnią niedzielę miesiąca. Przygotuj się wówczas na około dwugodzinne oczekiwanie przed wejściem. Ponadto w ostatnią niedzielę miesiąca nie ma możliwości zarezerwowania wizyty online.

W niedzielę Muzea Watykańskie otwarte są od 9:00 do 14:00, ale ostatnie wejście możliwe jest do godziny 12:30.

Uwaga: w grudniu 2023 r. wyjątkowo bezpłatne zwiedzanie Muzeów możliwe będzie w przedostatnią niedzielę miesiąca, czyli 24 grudnia. W niedzielę 31 grudnia Muzea Watykańskie będą zamknięte.

Kalendarz i godziny otwarcia Muzeów Watykańskich w 2023 r.:

Ponadto przez cały rok za darmo do Muzeów Watykańskich mogą wchodzić między innymi:

• Dzieci do 6 roku życia.
• Wszyscy niepełnosprawni z orzeczoną niepełnosprawnością większą niż 74% (w Polsce chodzi o „znaczny stopień niepełnosprawności”). Jeśli osoba niepełnosprawna jest niesamodzielna, to za darmo może wejść także jej opiekun. Po bilet należy zgłosić się bez kolejki do stanowiska „Specjalne zezwolenia” i/lub „Recepcja”. Osoby niepełnosprawne nie rezerwują wizyty online.
• Posiadacze następujących ważnych kart: Icom lub Icomos.

Ile czasu przeznaczyć na Muzea Watykańskie?

Minimum jakie należy przeznaczyć na zwiedzanie Muzeów Watykańskich to 3-4 godziny. Zwiedzanie najlepiej zaplanować z samego rana. Ten czas pozwoli na pobieżne zobaczenie najważniejszych dzieł sztuki.

Jednak nawet mając do dyspozycji cały dzień, nie sposób skupić się na wszystkim. Trasa zwiedzania to prawie 7 km, a wystawionych jest ponad 20 000 eksponatów spośród 70 000 wszystkich, którymi dysponują Muzea Watykańskie.

Muzea Watykańskie w praktyce – co trzeba wiedzieć?

Podstawowe informacje na temat zwiedzania Muzeów Watykańskich:

• Odzież – nieakceptowane są mini spódniczki, szorty, odkryte ramiona, zbyt duże dekolty i nakrycia głowy. Te informacje znajdują się na oficjalnych stronach Muzeów Watykańskich. Ponadto zwrócono tam także uwagę na tatuaże, które mogą obrażać religię katolicką.
• Kontrola bezpieczeństwa – przed wejściem przechodzi się kontrolę bezpieczeństwa z wykrywaczem metalu. Podobną do tej jaka obowiązują w Koloseum czy na lotniskach.
• Bagaże, walizki i plecaki należy pozostawić w szatni. Usługa jest bezpłatna. W szatni pozostawia się także parasole, statywy i kamery wideo.
• Muzea Watykańskie można zwiedzać z dziećmi w wózku. Pracownicy podpowiadają, którędy najłatwiej można przejechać z wózkiem.
• Natomiast całkowicie zabroniony jest wstęp ze zwierzętami, nawet z tymi najmniejszymi. Wyjątek stanowią psy przewodnicy osób niewidomych, pod warunkiem, że są na smyczy i w kagańcu.
• Można robić zdjęcia do celów osobistych i domowych, ale bez lampy błyskowej. Całkowity zakaz robienia zdjęć obowiązuje w Kaplicy Sykstyńskiej pod rygorem odebrania aparatu lub telefonu przez obsługę.
• Obowiązuje zakaz używania kijków do selfie i dronów.

Mapa Muzeów Watykańskich

Poniżej znajdziesz plan Muzeów Watykańskich – strefa wejściowa i pierwsze piętro. Tutaj możesz pobrać PDF z mapą i opisem wszystkich trzech poziomów Muzeów Watykańskich (plik w wysokiej rozdzielczości).

Nie drukuj tej mapy. Po wejściu do Muzeów Watykańskich można bezpłatnie odebrać plan w wersji papierowej, co znacznie ułatwia zwiedzanie.

Jak zwiedzać Muzea Watykańskie?

Pinakoteka Watykańska

Mimo, że – według oficjalnej mapy Muzeów Watykańskich – Pinakotekę lepiej zostawić na dalszy etap zwiedzania, to ja każdą wizytę w Muzeach lubię rozpocząć właśnie w tym miejscu. I to nie tylko dlatego, że Pinakoteka jest tuż obok punktu, w którym wchodzi się do Muzeów.

Pinakotekę otworzono 27 października 1932 roku w budynku specjalnie zbudowanym przez architekta Luca Beltramiego na polecenie papieża Piusa XI. Galeria w swoim posiadaniu ma obecnie 460 obrazów (z okresu od XIII do XIX wieku) rozmieszczonych chronologicznie w 18 salach. Wśród nich dzieła takich mistrzów jak Raffaello Santi, Leonardo da Vinci, Giotto, Perugino czy Caravaggio.

Poliptyk Stefaneschi (autorstwa Giotto di Bondone)

Poliptyk – czyli dzieło namalowane na kilku płaszczyznach – autorstwa Giotto di Bondone, przy którym pomagali mu jego uczniowie. Samego mistrza zajmowało wówczas wiele innych dzieł. Giotto to urodzony w XIII wieku malarz i architekt, który tworzył też freski w Bazylice św. Franciszka w Asyżu i w kościele Santa Croce we Florencji.

Dzieło, mające formę malowanego z obu stron tryptyku, powstało na zamówienie kardynała Stefaneschiego. Stąd nazwa poliptyku. Poliptyk miał zdobić starożytną Bazylikę św. Piotra w Rzymie.

Na awersie poliptyku, w jego centralnej części, znajduje się św. Piotr, siedzący na tronie w otoczeniu aniołów i świętych, u stóp którego klęczą donator – kardynał Stefaneschi oraz papież Celestyn V.

Przemienienie Pańskie (obraz Rafaela)

Jedna z sal Pinakoteki w całości poświęcona jest twórczości Rafaela. Jest tu przyciemnione światło, a dzieła sztuki znajdują się za specjalnym szkłem, które ma je dodatkowo chronić.

Centralne miejsce w sali Rafaela zajmuje obraz „Przemienienie Pańskie”. Rafael malował go od 1516 r. przez kolejne cztery lata. Dzieła nie zdążył ukończyć przed śmiercią, dlatego pracę dokończył jego uczeń Giulio Romano.

„Przemienienie Pańskie” początkowo znajdowało się w kościele San Pietro in Montorio w Rzymie, skąd w 1797 r. skradły go wojska Napoleona. Obraz trafił do Luwru, ale po upadku Bonapartego wrócił w końcu do Włoch.

Dzieło przedstawia scenę Przemienienia Jezusa na górze Tabor – towarzyszą mu Mojżesz i Eliasz. Poniżej, na wierzchołku góry, widać oślepionych blaskiem apostołów: Piotra, Jakuba Starszego i Jana Ewangelistę. Z kolei u dołu uwagę zwraca chłopiec opętany przez demony, którego przyprowadzili rodzice w nadziei, że zostanie uzdrowiony przez uczniów Chrystusa. Widać zamęt. Tylko dwie osoby z tłumu wskazują na rozgrywającą się u góry scenę. Ma to sugerować, że to u Jezusa należy szukać pomocy.

Natomiast po bokach są jeszcze dwa inne obrazy Rafaela – po lewej „Madonna z Foligno”, a po prawej „Koronacja Dziewicy Maryi”.

Arrasy Rafaela

W tej samej sali wystawione są także arrasy Rafaela. Zostały wykonane na zamówienie papieża Leona X, syna Wawrzyńca Wspaniałego. Arrasy powstawały od 1515 do 1521 r. i przedstawiają sceny z życia św. Piotra i św. Pawła.

Arrasy Rafaela w przeszłości znajdowały się w Bazylice św. Piotra, a okazjonalnie także w Kaplicy Sykstyńskiej.

Święty Hieronim na pustyni (obraz Leonarda Da Vinci)

„Święty Hieronim na pustyni” to obraz będący w fazie szkicu, który nie został nigdy ukończony. Tworzony w latach 1479-1481 przez mistrza włoskiego renesansu Leonarda Da Vinci. Ponadto to jedyny obraz autorstwa Leonardo da Vinci, który jest w Rzymie i Watykanie.

Nie wiadomo kto zlecił wykonanie obrazu i gdzie ostatnie obraz miał trafić. Dzieło przedstawia półnagiego św. Hieronima ze Strydonu, który pokutuje na pustyni w pobliżu dzisiejszej miejscowości Aleppo. To nawiązanie do życiorysu świętego, który w trakcie choroby, zainspirowany snem, podjął decyzję o rezygnacji ze studiów nad literaturą pogańską. Następnie wybrał się na pustynię, by odpokutować, a później poświęcił się studiom języka hebrajskiego i tekstów biblijnych.

Dziedziniec Pinii

Dziedziniec Pinii (wł. Cortile della Pigna), określany jest też jako Dziedziniec Szyszki. Został zaprojektowany przez Donato Bramante. Jego nazwa pochodzi od niespełna 4-metrowej szyszki wykonanej z brązu, która w przeszłości była fontanną. Pinia pierwotnie stała w pobliżu Panteonu obok Świątyni Izydy. W średniowieczu została przeniesiony na dziedziniec Bazyliki św. Piotra, a w obecnym miejscu znajduje się od 1608 r.

Drugą rzeźbą, która przyciąga wzrok na Dziedzińcu Pinii, jest złocista „Sfera con sfera”, wykonana z brązu, autorstwa włoskiego złotnika i rzeźbiarza Arnaldo Pomodoro. Dzieło powstało w 1990 r. i od razu trafiło na dziedziniec Muzeów Watykańskich.

Braccio Nuovo

Braccio Nuovo jest częścią watykańskiego Museo Chiaramonti. Kolekcja rzeźb znajduje się w stosunkowo nowej części Muzeów, w neoklasycystycznym budynku oddanym do użytku w 1822 r. W Braccio Nuovo prezentowane są popiersia portretowe imperatorów oraz rzeźby słynnych postaci starożytności. Ponadto są też rzymskie repliki słynnych greckich oryginałów.

Jedną z rzeźb najbardziej zwracających uwagę w Braccio Nuovo jest Nil. Został odnaleziony w 1513 r. na Polach Marsowych, ale sama rzeźba – według różnych źródeł pochodzi z końca I lub z II wieku. Po jej odnalezieniu papież Leon X nakazał umieścić posąg w ogrodach Pałacu Belwederskiego na Watykanie. Za pontyfikatu Klemensa XIV dzieło zostało odrestaurowane, a braki uzupełniono innym rodzajem marmuru (łatwo więc to dzisiaj poznać).

Muzeum Pio Clementino

Znajdujące się w dawnym Pałacu Belwederskim Muzeum Pio Clementino – czyli Muzeum Piusa i Klemensa – uchodzi za jedną z najcenniejszych części Muzeów Watykańskich. Podziwiać tam można antyczne rzeźby, popiersia i mozaiki. Najważniejsze dzieła wystawione są na Cortile Ottagono, czyli na charakterystycznym, ośmiobocznym dziedzińcu.

Miłośnicy sztuki tylko na samo Muzeum Pio Clementino potrafią przeznaczyć cały dzień. Jednak w trakcie kilkugodzinnej wizyty w Muzeach Watykańskich, warto skupić się na kilku najważniejszych dziełach.

Laokoon

Jedno z najsłynniejszych dzieł greckich. Przedstawia Laokoona i jego synów walczących z wężami morskimi. Dzieło jest pełne dramaturgii. Znajdujący się po prawej stronie starszy syn ma jeszcze szansę na ratunek. Jednak jego młodszy brat zginął już w uścisku węża. Sam Laokoona walczy nadludzkim wysiłkiem, ale ma już świadomość, że ta walka będzie przegrana.

Rzeźba przypuszczalnie powstała około 50 r. p.n.e., chociaż badacze wciąż się co do tego spierają. Dzieło to miało duże znaczenie w sztuce późniejszego renesansu i było inspiracją dla ówczesnych artystów.

Rzeźbę znaleziono w 1506 r. w ruinach Złotego Domu Nerona w Rzymie. Było to wielkie wydarzenie. Dzieło odkupił papież Juliusz II, ale wymagało ono prac rekonstrukcyjnych w trakcie których nieco zmieniono jego układ. W 1798 r. rzeźbę zrabowali Francuzi, ale po upadku Napoleona, w 1815 r., powróciła do Watykanu.

Apollo Belwederski

Posąg Apollo Belwederski znajduje się na dziedzińcu Cortile Ottagono. Rzeźba powstała w II wieku i jest kopią wykonanego w IV wieku p.n.e. greckiego oryginału autorstwa Leocharesa.

Rzeźba przedstawia greckiego boga Apollo, który trzymał w dłoni łuk i spogląda za strzałą, którą wystrzelił.

Tors Belwederski

Wśród wielu innych, cennych eksponatów, warto jeszcze zatrzymać się przy Torsie Belwederskim. To dzieło z I wieku p.n.e., które wywarło ogromny wpływ na późniejszą twórczość Michała Anioła. Artysta był zachwycony rzeźbą i wielokrotnie ją studiował.

Autorem Torsu Belwederskiego jest grecki rzeźbiarz Apollonios z Aten. Nie jest pewne kogo konkretnie przedstawia to dzieło. Może to być Herakles, Polifem albo Prometeusz.

Galeria Map Geograficznych

Galeria Map Geograficznych to ponad 100-metrowy, piękny korytarz, w którym podziwiać można mapy przedstawiające ówczesne Włochy. Ich autorem jest matematyk i geograf, dominikanin Ignazio Danti.

Natomiast sufit korytarza zaprojektował Cesare Nebbia. Poszczególne sceny przedstawiają wydarzenia z życia świętych.

Galeria Map Geograficznych jest dość wąska. Jedna lub dwie wycieczki stojące w korytarzu potrafią skutecznie sparaliżować ruch w tym miejscu. Dodatkowo część turystów spieszy się aby zobaczyć Pokoje Rafaela i Kaplice Sykstyńską. Warto jednak zatrzymać się tu na dłużej i zobaczyć jak pieczołowicie i dokładnie przygotowano poszczególne mapy. Zachwyca piękno kolorów i niezwykła precyzja.

Na jednej ścianie znajdują się mapy przedstawiające terytoria nad Adriatykiem, natomiast na drugiej stronie ziemie nad morzem Tyrreńskim i morzem Liguryjskim.

Galerię Map otworzono w 1581 r. Natomiast kilka lat temu mapy zostały odrestaurowane. Przez 4 lata zajmował się tym 20 osobowy zespół najlepszych specjalistów. Nie trzeba chyba dodawać jak kosztowne były to prace.

Jan III Sobieski pod Wiedniem

Jan Sobieski pod Wiedniem, nazywany też Odsieczą Wiedeńską, to największy obraz w Muzeach Watykańskich. Przedstawia scenę, w trakcie której król Jan III Sobieski wręcza list kanonikowi Denhoffowi, wysłannikowi papieża Innocentego XI. W liście znajdowała się wiadomość o pokonaniu wojsk tureckich u bram Wiednia.

Obraz powstał w latach 1882-1883. W dniu 200 rocznicy zwycięstwa pod Wiedniem obraz wystawiono w stolicy Austrii i każdy miał możliwość, aby za darmo go zobaczyć. W grudniu 1883 Jan Matejko wraz z polską delegacją wyjechał do Rzymu. Osobiście wręczył wówczas obraz papieżowi Leonowi XIII nie jako własne dzieło, ale jako dar narodu polskiego.

Pokoje Rafaela / Stanze di Raffaello

W drodze do Kaplicy Sykstyńskiej dużą uwagę przykuwają Pokoje Rafaela (wł. Stanze di Raffaello). To jedno z najważniejszych miejsc w Muzeach Watykańskich. W 1503 r. papież Juliusz II zlecił ozdobienie swojego watykańskiego apartamentu, 26-letniemu wówczas Rafaelowi. Praca nad ozdobieniem pomieszczeń mistrzowi renesansu, zajęła resztę życia.

Cztery pokoje znajdują się na drugim piętrze Pałacu Apostolskiego (wł. Palazzo Apostolico).

Freski przedstawiają sceny dotyczące teologii, filozofii i prawa. Nad malarską dekoracją Rafael pracował wraz ze swoimi uczniami w latach 1508-1524. Artysta zmarł w trakcie prac nad trzecim pokojem, który ukończyli jego uczniowie. Natomiast czwarty pokój w całości udekorowali uczniowie, którzy bazowali na projekcie Rafaela.

Kaplica Sykstyńska

Tłumnie odwiedzana Kaplica Sykstyńska to prawdziwe arcydzieło. Początkowo nie była tak zachwycająca jak dziś. Zbudowano ją na polecenie papieża Sykstusa IV w 1475 r. Pierwsze freski pojawiły się w 1481 r., a ich autorami byli Perugino (mistrz Rafaela), Botticelli, Pinturicchio i Ghirlandaio (mistrz Michała Anioła).

Dopiero papież Juliusz II zatrudnił Michała Anioła do prac nad sklepieniem Kaplicy Sykstyńskiej, co na zawsze odmieniło to wyjątkowe miejsce. Chociaż – tak naprawdę – wcale nie było oczywiste, że Michał Anioł podejmie się wyzwania. Początkowo odmówił papieżowi, ponieważ jego ulubionym zajęciem było rzeźbienie.

W czasie gdy niemal tuż obok Rafael zdobił słynne pokoje, po sąsiedzku Michał Anioł – inny geniusz epoki renesansu – poświęcił sklepieniu Kaplicy Sykstyńskiej aż 4 lata intensywnych prac. Wyzwanie było niezwykle trudne. Michał Anioł stworzył specjalne rusztowanie, a malując leżał lub stał na nim. Znosił też upał i chłód oraz ociekającą na jego głowę farbę. Uważa się, że całe sklepienie Kaplicy Sykstyńskiej Michał Anioł namalował sam, czyli zupełnie inaczej niż Rafael, który tworząc freski w watykańskich pokojach, korzystał z pomocy współpracowników.

Sklepienie podzielone jest na dziewięć głównych scen, w których pojawia się ponad 300 postaci. Patrząc od ołtarza przedstawione są następujące sceny:

• Bóg oddziela światło od ciemności;
• Bóg tworzy słońce i księżyc;
• Oddzielenie morza od lądów;
• Stworzenie Adama;
• Stworzenie Ewy;
• Grzech Pierworodny (zerwanie owocu i wypędzenie z raju);
• Ofiara Noego;
• Potop;
• Synowie Noego (Cham wyśmiewa pijanego ojca, dwaj inni synowie okrywają go).

Wszystkie freski w Kaplicy Sykstyńskiej zajmują 1100 metrów kwadratowych.

Dodatkowo ciekawostką jest fakt, że Kaplica Sykstyńska ma te same wymiary co świątynia króla Salomona w Jerozolimie.

Nad sklepieniem Kaplicy Sykstyńskiej Michał Anioł pracował od 1508 do 1512 r.

Sąd Ostateczny

Natomiast Sąd Ostateczny – zajmujący jedną ze ścian Kaplicy Sykstyńskiej – zaczął powstawać ponad ćwierć wieku później, w roku 1536.

Ważne: w Kaplicy Sykstyńskiej obowiązuje bezwzględny zakaz rozmawiania, fotografowania i filmowania. Obsługa ma prawo zarekwirować sprzęt fotograficzny jeśli ktoś nie podporządkowuje się zasadom. W tej części artykułu wyjątkowo zamieściłem licencjonowane zdjęcia kupione w banku zdjęć – sam nie fotografowałem Kaplicy Sykstyńskiej.

Do 1536 roku na ścianie ołtarza znajdowały się dwa okna, w przy nich freski Pietro Perugina. Okna zamurowano a freski zniszczono. Wszystko po to, aby dać Michałowi Aniołowi miejsce pod namalowanie Sądu Ostatecznego.

Sąd Ostateczny przedstawia mroczną scenę z księgi Apokalipsy. Ogromny fresk Michał Anioł podzielił na trzy główne części: niebo, czyściec, a na dole piekło.

Chrystus przychodzi na ziemię, aby sądzić żywych i umarłych. Jest on przedstawiony zupełnie inaczej niż w poprzednich dziełach Michała Anioła. Tutaj ciało Chrystusa jest muskularne. Prawdopodobnie mistrz renesansu zainspirował się sztuką antyczną, która także jest w zbiorach Muzeów Watykańskich. Mowa oczywiście o Torsie Belwederskim.

Natomiast delikatna twarz Chrystusa zdaje się być zainspirowana głową Apolla z Pałacu Belwederskiego.

Z prawej strony widać jak grzesznicy są zsyłani do piekła. Ich twarze wyglądają na przepełnione strachem. Natomiast z lewej strony widać ludzi przyjętych do nieba, na twarzach których pojawia się ulga.

Po lewej stronie – tuż obok Chrystusa – widać Dziewicę Maryję. To jedyna kobieta w pełni ubrana.

Widok na kopułę Bazyliki św. Piotra

Na zakończenie zwiedzania Muzeów Watykańskich warto jeszcze raz wyjść na taras przed Pinakoteką i spojrzeć na kopułę Bazyliki św. Piotra. Takiego pamiątkowego kadru nie uwiecznisz nigdzie indziej.

Kopuła Bazyliki została zaprojektowana przez Michała Anioła. Artysta nadzorował jej budowę przez 18 lat, aż do końca swojego życia. Sama budowa potrwała jednak o wiele dłużej. Kopuła ma niespełna 133 m wysokości i udostępniona jest dla zwiedzających. Na górze znajduje się taras z najpiękniejszym widokiem na Rzym. Szczegóły na temat wyjścia na kopułę Bazyliki św. Piotra znajdziesz w moim przewodniku Rzym i Watykan – gotowy plan zwiedzania na 5 dni.

Zobacz także do artykułu, w którym opisuję inne najpiękniejsze punkty widokowe w Rzymie.

Schody Bramantego

Jeśli już zwiedziesz Muzea Watykańskie, to do wyjścia skieruj się spiralnymi schodami, potocznie nazywanymi Schodami Bramantego. To pewnie jedne z najczęściej fotografowanych schodów na świecie.

Jednak schody nie są tak stare, jak mogłoby się wydawać. Powstały dopiero w 1932 r. za sprawą projektu Giuseppe Momo. Balustrada wykonana została z brązu i ozdobiona papieskimi herbami. Natomiast sam projekt był wzorowany na słynnych Schodach Bramantego z 1512 roku, łączących Pałac Belwederski z dziedzińcem.

Gdzie znajdują się Muzea Watykańskie i jak dojechać?

Najłatwiej metrem linii A. Wysiądź na stacji Ottaviano, to zaledwie 500 m od wejścia do Muzeów Watykańskich. Jeśli chcesz wiedzieć więcej na temat cen biletów i zniżek dla dzieci w komunikacji miejskiej w Rzymie, to zajrzyj do artykułu metro w Rzymie i komunikacja miejska.

Idąc do Muzeów Watykańskich ze stacji Ottaviano warto wybrać trasę nieco naokoło i przejść przez Piazza Risorgimento. Będziesz mieć wówczas możliwość podziwiania murów watykańskich.

Muzea Watykańskie – co jeszcze warto wiedzieć?

Starałem się, aby ten artykuł zawierał maksymalną ilość konkretów i wskazówek. Dlatego opisy dzieł sztuki są tu równie ważne jak porady praktyczne. O biletach, godzinach otwarcia i zasadach zwiedzania pisałem na początku tego przewodnika. Na koniec jeszcze kilka rad:

• Podsumowując – zwiedzanie Muzeów Watykańskich najlepiej zaplanować z samego rana. Trudno przewidzieć, czy spędzisz w nich 3 godziny czy 6. Jeśli zostanie Ci czas, to po zwiedzaniu Muzeów Watykańskich wybierz się od razu do Bazyliki św. Piotra. Może też zdążysz tego samego dnia wejść na kopułę Bazyliki.
• Uważaj na restauracje i bary zlokalizowane naprzeciwko wejścia do Muzeów Watykańskich, ponieważ mają bardzo złe opinie. Natomiast blisko Muzeów Watykańskich jest restauracja Il Colibrì. To nasze odkrycie, zresztą nasi Czytelnicy chętnie z niego korzystają. Szczegóły na temat tej restauracji – i kilku innych – znajdziesz także w artykule co i gdzie zjeść w Rzymie.
• Jeśli wciąż się wahasz, czy zarezerwować bilety online, to nie ma się nad czym zastanawiać. Po pierwsze oczekiwanie w rzymskim upale w kolejce po bilety to żadna przyjemność. Po drugie, nie wiadomo czy bilety na miejscu będą jeszcze dostępne. Dlatego lepiej wejść bez kolejki, a zaoszczędzony czas poświęcić na dłuższe zwiedzanie samych Muzeów.

• Masz pytania? Napisz w komentarzach poniżej. Otrzymam powiadomienie i odpowiem Ci niezwłocznie.
• Będzie nam miło, jeśli dołączysz do 37 000 osób, które obserwują nasze konto na instagramie.
• Prowadzimy też największy w Polsce włoski profil bloga na Facebooku, który zgromadził 103 000 obserwatorów.
• Zapraszamy również na największą Facebookową Grupę miłośników Włoch, która liczy ponad 70 000 Członków. Tam porad udzielają także Czytelnicy!