Bestsellerowa seria książek „Opowieści z Narnii” znana jest na całym świecie, w tym także w Polsce. Jednak magiczna i fantastyczna kraina Narnia nie ma wiele wspólnego z włoskim Narni. Jedyna rzecz, która łączy obydwa miejsca to magia. Położone w Umbrii Narni jest niesamowite. Otoczone przez zielone wzgórza, z przepiękną średniowieczną zabudową, z urokliwym widokiem i tajemniczymi podziemiami. Znajdziemy tu zabytki, tarasy widokowe, kościoły, zamki, tunele i brukowane alejki. Jeszcze kilka lat temu na ulicach Narni spacerowali głównie mieszkańcy. Teraz się to zmienia, ponieważ z roku na rok turystów jest coraz więcej.
Już sama droga dojazdowa do Narni budzi pozytywne emocje. Większość turystów dojeżdża tu bezpłatną superstradą od węzła autostradowego Orte (węzeł z Autostradą Słońca A1). Po zjechaniu z drogi ekspresowej przy dużych zakładach chemicznych jeszcze przez kilkanaście kilometrów będziemy jechać zwykłą drogą biegnącą niejako w dolinie pomiędzy zboczami dwóch gór. Droga biegnie równolegle do biegu rzeki Nera, na której zbudowano instalacje elektrowni wodnej. Wokół można podziwiać soczystą zieleń, z której słynie Umbria. Trasa momentami biegnie w tunelach. Jest naprawdę urokliwie.
![](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-4.jpg)
Parking z windą u podnóża historycznego centrum
![parking u podnóża historycznego centrum przy Via del Suffragio (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-5.jpg)
Narni dzieli się na dwie części. Historyczna część miasta znajdująca się na górskim szczycie to po prostu Narni, natomiast zbudowana u podnóża nowa część miasta wraz ze strefą przemysłową określana jest jako Narni Scalo. Do samego historycznego centrum Narni wjeżdża się krętą drogą prowadzącą stromo w górę. Nie warto kierować się jednak do ścisłego centrum. Miejsc parkingowych jest tam niewiele i są płatne. Lepiej zaparkować na dużym parkingu u podnóża historycznego centrum przy Via del Suffragio (mogą tam parkować także autokary). Z parkingu do miasteczka dostaniemy się specjalną windą. Z tego rozwiązania korzysta większość mieszkańców starówki.
![winda z parkingu do historycznego centrum miasta (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-6.jpg)
Winda jest elementem większego systemu ułatwień w przemieszczaniu się po zabytkowym Narni. Po przejechaniu pierwszą windą na górę (do centrum Narni) możemy rozpocząć piesze zwiedzanie miasta. Wokół nas będą jednak strome i wąskie uliczki pełne schodków. Jeśli zdrowie nam nie pozwala albo jesteśmy z małymi dziećmi i musimy brać ze sobą wózek, to skorzystajmy z kolejnej windy (znajduje się na przeciwko windy parkingowej, wewnątrz budynku) i pojedźmy na poziom +3. Znajdziemy się od razu przy głównej ulicy historycznego centrum Narni. System wind jest bezpłatny.
Jak zwiedzać Narni, co warto zobaczyć?
![po prawej stronie widoczne przejście pomiędzy windami (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-7.jpg)
Zwiedzanie miasta można rozpocząć od urokliwego placu znajdującego się na skrzyżowaniu ruchliwej Via Roma z brukowaną uliczką Via Giuseppe Garibaldi. Na uwagę zasługuje cała tkanka miejska: niewielki plac, biegnąca w górę starego miasta ulica, znajdująca się przy placu katedra, stojąca pośrodku placu klasyczna fontanna, a dookoła urokliwe kamienice zbudowanie ? jak przystało na Włochy ? po prostu z kamienia. Przy placu znajduje się bar i restauracja. W okresie wakacyjnym fajnie jest usiąść przy barowym stoliku i popijając kawę lub Spritz przyglądać się życiu miasteczka.
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-8.jpg)
Gdy skierujemy się w stronę Via Giuseppe Garibaldi po lewej stronie, niejako u bram do starówki, zauważmy katedrę. Warto wejść do środka. Zwiedzanie jest bezpłatne, chociaż katedra nie zawsze jest otwarta. Idąc dalej ulicą po obu stronach będziemy mogli podziwiać średniowieczną zabudowę, a na parterze kamienic znajdują się sklepy, butiki, restauracje, czy osterie. Co roku na tej ulicy odbywa się specjalna defilada, podczas której mieszkańcy jadąc na koniach przebrani są za średniowiecznych rycerzy i z pochodniami w dłoniach przejeżdżają powoli przez miasto. Ulice Narni świetnie się do tego nadają. Bez większych zmian można by tu nagrać film, którego akcja mogłaby się toczyć kilka wieków temu.
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-9.jpg)
W pewnym momencie ulica Via Giuseppe Garibaldi przeistacza się w wąski, podłużny plac. To Piazza dei Priori, przy którym znajduje się miejski urząd Palazzo Comunale, komisariat policji oraz kawiarnia ze stolikami rozstawionymi na świeżym powietrzu. To kolejne miejsce w Narni godne dłuższego zatrzymania się. Warto zwrócić uwagę na klasyczną, jak na Włochy, fontannę znajdującą się w północnej części placu.
![Piazza dei Priori, Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-10.jpg)
Punkt widokowy na wzgórza Umbrii
Dalsza część deptaka to już Via Giuseppe Mazzini. Przejdźmy się kawałek tą ulicą, a następnie skręćmy w lewo Via S. Bernardo. Przed nami, nieco za rogiem budynku, znajduje się przepiękny skwer z wysokimi drzewami i zadbaną zielenią. Nie byłoby w tym nic nadzwyczajnego gdy nie widok jaki roztacza się z tego malutkiego parku. Jest to świetny punkt widokowy, z którego widać zielone wzgórza Umbrii, pustelnię na sąsiedniej górze i drogę prowadzącą z Terni do Orte.
![punkt widokowy w Narni znajdujący się obok placu zabaw, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-11.jpg)
Podziemia z mroczną przeszłością
W pobliżu parku znajduje się wejście do kolejnej ważnej atrakcji Narni, która jest ukryta pod tajemniczą nazwą Narni Sotterranea. Historia tego miejsca sięga kilku wieków wstecz, ale przełom nastąpił w 1979 r. Wtedy to grupa chłopców z Narni bawiąc się na ulicach miasta pod klasztorem Dominikanów zauważyła tajemnicze przejście zakryte gruzem. Dzieci zaczęły odkopywać to miejsce. Nie mogąc sobie poradzić samodzielnie z ciężkimi kamieniami do pomocy zawołali innych chętnych. W efekcie tych prac udało się odkryć tajemnicze pomieszczenia podziemne, które w 1994 r. udostępniono dla turystów.
W podziemiach odkryto m.in. kościół z XII wieku. Pod grubą warstwą wapienia eksperci dotarli do zabytkowych i unikatowych malowideł z tego okresu. W kościele znajdowały się także obrazy malarzy z Umbrii. Tuż obok znajduje się jeszcze większy zabytek. Chodzi o zbiornik wodny wraz z całą hydrauliką z czasów rzymskich, a konkretnie z I wieku. Można zobaczyć, jak pracowali ówcześni inżynierowie. W miejscu gdzie dzieci z Narni odkryły wejście znajduje się najbardziej tajemniczy, długi i wąski korytarz prowadzący do z pozoru strasznego pomieszczenia. Wszystko wskazuje na to, że jest to sala tortur ? potwierdzają to częściowo watykańskie dokumenty. Obok sali tortur maluteńkie drzwi prowadzą do klasztornej celi. Do dzisiaj zachowały się wydrapane w murze przez więźniów napisy. Ich treść wskazuje na to, że byli to więźniowie zatrzymanie w czasie tzw. Świętej Inkwizycji. Zatrzymywano tu niewiernych, ludzi oskarżanych o herezję i bigamię, a później ich torturowano.
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-12-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-13-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-14-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-15-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-16-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-17-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-18-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-19-150x150.jpg)
Do dzisiaj zachowały się także narzędzia tortur. Eksperci zwracają uwagę na grube mury dzielące celę i salę tortur od świata zewnętrznego. Torturowanych przez zakonników ludzi nie było słychać na zewnątrz budynku. Mieszkańcy Narni w przeszłości mogli nawet nie wiedzieć o tym, co dzieje się w podziemiach klasztoru. Dzięki pracy historyków i badaczy dziś w podziemiach można kupić opracowania dotyczące świętej inkwizycji w Narni. Trasa zwiedzanie podziemnych pomieszczeń kończy się w kościele Santa Maria Maggiore. Do XIII wieku była to główna katedra Narni, a dziś kościół został przeznaczony na salę konferencyjną. Można tam oglądać zabytkowe freski i równie cenną mozaikę na podłodze. Tajemnicą poliszynela jest fakt, że kilka odkrytych podziemnych pomieszczeń jest tylko częścią tajemniczej i mrocznej przeszłości Narni. Historycy i mieszkańcy spodziewają się, że wciąż wiele pozostaje do odkrycia, a niektóre tajemnice miasta nigdy nie ujrzą światła dziennego.
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-20.jpg)
Narni – położenie
Narni położone jest w środkowej części Włoch, w regionie Umbria. Miasto leży około 30 km od Autostrady Słońca łączącej Rzym z Florencją. Historyczne centrum położone jest 240 m n.p.m., w pobliżu przepływa rzeka Nera.
Miasto podzielone jest na dwie części: historyczna część Narni położona jest na wzgórzu, natomiast dzielnica Narni Scalo znajduje się u podnóża góry. W tej drugiej części miasta zlokalizowany jest cały przemysł, znajdują się tam także obiekty handlowe i hotele. Najbliższym dużym miastem jest oddalone o 10 km Terni, będące stolicą prowincji.
![](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-21.jpg)
Narni – ciekawe miejsca, atrakcje, zabytki…
Warto wybrać się do Narni póki miasto nie jest jeszcze znane wśród turystów. Sama Umbria z roku na rok jest coraz bardziej modna. Jednak póki co prym wśród turystów wiedzie Perugia i Asyż. Narni wciąż zachowuje swój naturalny charakter, a przy tym jest stosunkowo tanie w porównaniu z popularnymi sąsiadami.
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-22-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-23-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-24-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-25-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-26-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-27-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-28-150x150.jpg)
![Narni, Umbria, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-29-150x150.jpg)
Narni Sotterranea
To tajemnicza i mroczna sieć podziemnych pomieszczeń z I i XII wieku n.e., która została odkryta przez młodzież z Narni w 1979 r. Od 1994 r. miejsce to udostępniono dla turystów. W międzyczasie przeprowadzono badania archeologiczne i odkryto w podziemiach kościół z XII wieku wraz z unikatowymi freskami i obrazami artystów z Umbrii. Ponadto w podziemiach znajduje się także klasztorna cela więzienna, okrutna sala tortur wykorzystywana w czasach inkwizycji i coś w rodzaju urządzenia na wodę z I wieku. Zwiedzanie podziemi możliwe jest tylko w wybranych dniach tygodnia i o określonych godzinach. W czasie planowania wycieczki do Narni lepiej sprawdzić w internecie aktualne godziny otwarcia. W 2018 r. bilet wstępu dla osoby dorosłej wynosił 6 euro.
Most Augusta
Niedawno odrestaurowany fragment zabytkowego mostu z I wieku p.n.e. W przeszłości służył rzymianom do przeprawy przez rzekę Nera w ramach drogi Via Flaminia. Most po zbudowaniu miał 160 metrów długości i 30 metrów wysokości. Do dziś określany jest mianem arcydzieła architektury rzymskiej.
Katedra w Narni
Przy wejściu na główną uliczkę starego miasta znajduje się okazała katedra, poświęcona pierwszemu biskupowi miasta San Giovenale. Budowa świątyni rozpoczęła się w 1047 r. Od początku założeniem architektów było to, aby budowla przylegała do murów miejskich, tuż obok jednej z bram do miasta. Ostatecznie budowę ukończono w 1145 r. W XV wieku kościół rozbudowano, a kilkadziesiąt lat później dobudowano podziemną kryptę. Kościół podzielony jest na trzy nawy, a jego zwiedzanie jest bezpłatne. Wewnątrz znajdują się mozaiki przedstawiające błogosławieństwo Chrystusa z XIV wieku, Oratorium San Cassino oraz pomnik senatora Pietro Cesi, który zmarł w 1477 r. Na szczególną uwagę zasługuje chór z 1474 r. z drewnianymi mozaikami przedstawiającymi m.in. Archanioła Gabriela.
![Katedra w Narni, Włochy (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-1.jpg)
Opactwo Benedyktynów
Na stromym zboczu góry Świętego Krzyża, naprzeciwko historycznego centrum Narni znajduje się Opactwo Benedyktynów z X wieku. Zakonnicy mieli stamtąd świetny punkt obserwacyjny na starożytną Via Flaminia.
![](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-2.jpg)
Kościół Santa Maria Impensole
Wzniesiony w 1175 r. jako miejsce modlitw dla Benedyktynów. Poprzednio w tym miejscu znajdował się inny kościół z VIII wieku. W podziemiach kościoła znajdują się dwa zbiorniki na wodę z czasów rzymskich. Podczas prac renowacyjnych w 1960 r. w kościele pod tynkiem odkryto freski z czasów średniowiecza.
![Kościół Santa Maria Impensole i freski z czasów rzymskich (fot. Ł. Ropczyński, kierunekwlochy.pl)](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-3.jpg)
HISTORIA
Od 299 r. Narni było kolonią rzymską. Z tego okresu w podziemiach Narni do dziś zachowało się rzymskie urządzenie do przechowywania i dystrybucji wody. Rzymianie u stóp Narni budowali wówczas słynną trasę Via Flaminia, a samo Narni miało być istotną fortyfikacją na tym szlaku handlowym. Dziś przejeżdżając mostem łączącym Narni z Narni Scalo widać w pobliżu fragment mostu z czasów rzymskich. W 2008 r. most ruiny mostu zostały odrestaurowane i oświetlone.
![](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-30.jpg)
Największy rozwój Narni przeżywało pomiędzy XII, a XIV wiekiem. To wtedy w mieście powstawały kościoły, kamienice i budynki zakonów. W XV wieku do Narni przybywali licznie artyści epoki renesansu. Wśród nich byli m.in. Zuccari, Vjignola, Sangallo i Scalza.
![](https://www.kierunekwlochy.pl/wp-content/uploads/2018/04/narni-31.jpg)
Komunikacja
Jak dojechać do Narni
Narni położone jest w środkowej Umbrii. W pobliżu przebiegają aż trzy drogi szybkiego ruchu: Autostrada Słońca A1 łącząca Rzym z Florencją, superstrada Viterbo ? Terni oraz droga ekspresowa Terni ? Perugia i dalej w kierunku Rawenny. Dojazd do samego Narni jest więc stosunkowo prosty i wygodny chociaż ostatnie kilkanaście kilometrów trzeba pokonać drogami lokalnymi. Z południa Polski do Narni jest około 1500 km w jedną stronę.
Jeśli chcemy zaoszczędzić na opłatach autostradowych to począwszy od Wenecji kierujmy się do celu drogami bezpłatnymi jadąc przez miasta Ravenna, Cesena, a później SS3 bis przez Perugię. Standard tej drogi jeśli chodzi o jakość asfaltu jest momentami niezbyt dobry, stosowane są ograniczenia prędkości, ale i tak pozwoli nam to zaoszczędzić około 35 euro w jedną stronę.
Parking w Narni
W samym Narni u stóp starego miasta znajduje się duży, dwupoziomowy płatny parking. Mogą tu parkować zarówno mieszkańcy, jak i turyści. Z dolnego poziomu do miasta wyjeżdża się windą. Przy uliczkach starego miasta są też parkingi wytyczone równolegle do drogi (tzw. niebieskie linie), jest ich jednak stosunkowo niewiele, a miejsca są oczywiście płatne.
Stacja kolejowa w Narni
W Narni znajduje się stacja kolejowa, w której zatrzymują się pociągi jeżdżące na linii Ancona – Orte. Miasto posiada bezpośrednie połączenie kolejowe z Rzymem. Z kolei na stacji węzłowej w Orte (około 20 km od Narni) można przesiąść się na pociąg w kierunku Florencji. W ciągu dnia na stacji zatrzymuje się około 30 pociągów.
Najbliższy port lotniczy
Najbliższy duży międzynarodowy port lotniczy znajduje się w Rzymie.
Miasta partnerskie
- Narni nie posiada miast partnerskich.