Jeden z najmniejszych włoskich regionów – Południowy Tyrol posiada aż 5000 hektarów upraw winorośli, a produkowane tutaj wino ma już wyrobioną markę na całym Świecie. Obecnie mniej więcej połowa produkowanego w Południowym Tyrolu wina, to wina czerwone, a druga połowa, to wina białe. Trzy najważniejsze szczepy z tego regionu to Lagrein, Vernatsch i Gewürztraminer. W tym górskim regionie coraz popularniejsza staje się enoturystyka. Przez około 150 km ciągnie się południowotyrolski szlak winny, a wzdłuż niego zlokalizowane są winnice, urokliwe miasteczka, wsie i gospodarstwa agroturystyczne.
Enoturystyka to nie tylko odwiedzanie producentów wina. To także wycieczki rowerowe pomiędzy uprawami winorośli, beztroski wypoczynek i nocleg w winnicy czy trekking pomiędzy winnicami do punktów widokowych i górskich chat.
Jeśli poszukujesz rzetelnych wiadomości z Włoch oraz wakacyjnych inspiracji, porad i darmowych przewodników to zapraszam Cię do obserwowania naszego konta na Instagramie.
W ten sposób turyści przybywający do Południowego Tyrolu mogą poznać regiony winiarskie, zasady uprawy winorośli, wybrać się na degustację, a na co dzień odpoczywać w apartamencie lub niewielkim, rodzinnym pensjonacie położonym gdzieś na wzgórzu, pośrodku winnicy.
Przewodnik I Vini d’Italia wraz z organizacją Gambero Rosso & Slow Food wyróżnił aż 27 win z Południowego Tyrolu prestiżową nagrodą „Tre Bicchieri” (Trzy Kieliszki) za najlepsze wina.
Południowotyrolski szlak winny
Południowy Tyrol to region autonomiczny i dwujęzyczny. Czerpie z tradycji i kultury Włoch i Austrii, a także z kultury Ladynów, którzy od wieków zamieszkują serce Dolomitów. Jest to jeden z najbogatszych i najlepiej rozwiniętych regionów we Włoszech, w którym jednak produkcja wina z roku na rok odgrywa coraz ważniejszą rolę.
Miłośnikom degustacji wina spodoba się w okolicach Bolzano – miasto jest stolicą Południowego Tyrolu, a w jego pobliżu biegnie najstarszy szlak winny we Włoszech. Tworzy go szesnaście gmin winiarskich. Kultura związana z winem liczy tu ponad 3000 lat. Szlak wije się od doliny Etschtal, przez Bolzano, region Überetsch, wzdłuż jeziora Caldaro, aż do regionu Unterland.
W tutejszych winnicach można umówić się na degustację, a przy okazji zajadać się lokalnym speckiem lub alpejskimi serami. Można też spędzić w takim miejscu cały urlop. Mieszkając w winnicy warto zaplanować wycieczki rowerowe, górski trekking z odwiedzaniem schronisk i punktów widokowych, a także codzienne wycieczki po najpiękniejszych miastach Południowego Tyrolu. Blisko Bolzano leżą takie perły jak miasteczko Caldaro i jezioro o tej samej nazwie, niedaleko jest też uzdrowisko Merano, czy płaskowyż Alpe di Siusi / Seiser Alm. Zimą to popularny ośrodek narciarski, a latem teren spacerów, relaksu i ścieżek trekkingowych, przy których znajdują się górskie chaty serwujące południowotyrolską kuchnię.
Wczesną jesienią, kiedy na pagórkach między Nals i Salurn zaczynają się zbiory winogron i jabłek, krajobraz przybiera złotożółte barwy, a wzgórza Południowego Tyrolu wyglądają wtedy bardzo urokliwie. To idealny czas, aby uciec od zgiełku wielkich miast i wypoczywać pomiędzy winnicami, z widokiem na bajeczne Dolomity. Południowy Tyrol szczyci się tym, że w regionie jest ponad 300 słonecznych dni w roku.
Wina czerwone z Alto Adige
Najważniejsze czerwone wina z Południowego Tyrolu to szczepy Vernatsch i Lagrein. Należą one do tak zwanych szczepów autochtonicznych. To znaczy, że historycznie pochodzą z tego regionu.
Oprócz dwóch autochtonicznych winorośli Vernatsch i Lagrain w Południowym Tyrolu uprawiane są również inne ważne klasyczne winorośle: Pinot Noir, Merlot i Cabernet.
Natomiast wśród win białych najsłynniejszy jest Gewürztraminer. To też rodzima odmiana. Gewürztraminer cechuje się wyczuwalnym aromatem róży, goździków i owoców tropikalnych. To przyjemnie podkręca smak tego aromatycznego wina.
Wina z Alto Adige pojawiają się już w Polsce, ale zazwyczaj są sporo droższe niż włoskie wina z Toskanii, Apulii czy Sycylii. To w zasadzie jest dla nich niezłą rekomendacją. Jednak – ze względu na wyższą cenę – butelek z charakterystyczną etykietą Alto Adige na próżno szukać na półkach supermarketów i dyskontów. Miłośnicy win zaopatrują się więc przez internet. Między innymi Wina Bachus od pewnego czasu importuje wina czerwone bezpośrednio od producentów w Alto Adige.
Szczep Lagrein, czyli wizytówka winnic w Dolomitach
Lagrein to najprawdopodobniej najstarszy południowotyrolski gatunek winorośli. Łatwo go poznać już w kieliszku po intensywnym, głębokim kolorze, który jest rubinowy i przechodzi do granatowej czerwieni. Jest uprawiany wyłącznie w regionie Południowego Tyrolu. Znane są dwie jego odmiany – Südtiroler Lagrein, dająca tradycyjne czerwone wino oraz Lagrein Kretzer, z której produkuje się rosé. Szczep ten daje wino o głębokim, wytrawnym smaku i aromacie wanilii, jeżyn oraz czarnej borówki.
W trakcie pobytu w Południowym Tyrolu można zaplanować wycieczkę rowerową pomiędzy tutejszymi winnicami uprawiającymi szczep Lagrein. Nie musisz brać ze sobą roweru z Polski. Sami wielokrotnie pożyczaliśmy rowery tu, na miejscu w Dolomitach, a o szczegółach możesz przeczytać w naszym artykule o trasach rowerowych w Dolomitach.
Taka wycieczka rowerowa pośrodku winnic może być jeszcze ciekawa, jeśli wybierzesz się na nią z jednym z południowotyrolskich Ambasadorów Bike Wine. To specjalnie przeszkolony koneser wina, który zabierze Cię zaplanowaną trasą rowerową do wspaniałego świata tutejszych winnic.
Vernatsch, czyli najpopularniejsze wino w regionie
Na odmianę Vernatsch można natknąć się w niemal każdej południowotyrolskiej winnicy. To najbardziej tradycyjny gatunek winorośli w tym regionie. Jeśli więc w trakcie letniego trekkingu albo po nartach w Dolomitach wstąpisz do górskiej chaty, zamawiając po prostu kieliszek czerwonego wina, to najprawdopodobniej otrzymasz właśnie Vernatsch.
Vernatsch to czerwone wino, uzyskiwane z owoców tego szczepu. Zawdzięcza swoją popularność delikatnemu, świeżo-owocowemu smakowi. Najlepiej smakuje w towarzystwie tradycyjnych potraw tutejszej kuchni, takich jak południowotyrolskie knedle, pierożki schlutzkrapfen czy gulasz z dziczyzny.
Wina czerwone i białe w Muzeum Wina w Caldaro
Będąc latem w Południowym Tyrol warto wybrać się nad jezioro Caldaro. To najcieplejsze jezioro kąpielowe w Alpach, które poza pięknymi plażami wokół, oferuje mnóstwo innych atrakcji. Temperatura wody w jeziorze latem dochodzi do 28 stopni. Natomiast górzysty teren wokół jeziora zajmują uprawy winorośli. Kilka kilometrów od jeziora znajduje się eleganckie miasteczko Kaltern Am See / Caldaro, które jest częścią południowotyrolskiego szlaku winnego.
W centrum miasteczka znajduje Muzeum Wina, które czynne jest zazwyczaj od początku kwietnia do pierwszych dni listopada. Zwiedzający mogą poznać wiele aspektów historii i kultury wina. Oczywiście ze szczególnym uwzględnieniem regionu winiarskiego Alto Adige. W przestrzeni wystawienniczej prezentowane są narzędzia używane przez lokalnych winiarzy. To narzędzia do produkcji beczek, zabytkowe prasy do wina, a także drewniane i szklane naczynia do przechowywania. Na specjalne życzenie istnieje możliwość zorganizowania degustacji lokalnego wina w muzealnych piwnicach.
Ponadto w Południowym Tyrolu co roku w ramach serii wydarzeń „Autumn Experience” mniej więcej od 1 września do połowy listopada można doświadczyć wyjątkowej kuchni i smaku lokalnych win. Natomiast w drugiej połowie października przez około dwa tygodnie można rozkoszować się muzyką podczas festiwalu „WeinKlänge”.
Miło mi, że dotarłeś lub dotarłaś do końca tego przewodnika. Jeśli artykuł okazał się pomocny, zostaw proszę komentarz u dołu.
- Masz pytania? Napisz w komentarzach poniżej. Otrzymam powiadomienie i odpowiem Ci niezwłocznie.
- Będzie nam miło, jeśli dołączysz do 46 000 osób, które obserwują nasze konto na instagramie.
- Prowadzimy też największy w Polsce włoski profil bloga na Facebooku, który zgromadził 114 000 obserwatorów.
- Zapraszamy również na największą Facebookową Grupę miłośników Włoch, która liczy ponad 80 000 Członków. Tam porad udzielają także Czytelnicy!